José Joaquín de Herrera
José Joaquín de Herrera | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
6 avientu 1844 - 30 avientu 1845 ← Valentín Enrío - Mariano Paredes y Arrillaga →
12 setiembre 1844 - 21 setiembre 1844 ← Antonio López de Santa Anna - Valentín Enrío →
| |||||||
Vida | |||||||
Nacimientu | Perote (es) , 23 de febreru de 1792[1] | ||||||
Nacionalidá | Méxicu | ||||||
Muerte | Tacubaya (es) , 10 de febreru de 1854[1] (61 años) | ||||||
Estudios | |||||||
Llingües falaes | castellanu | ||||||
Oficiu | políticu, militar | ||||||
Graduación | xeneral | ||||||
Creencies | |||||||
Partíu políticu | Partido Liberal (es) | ||||||
José Joaquín Antonio Florencio de Herrera y Ricardos (23 de febreru de 1792, Perote (es) – 10 de febreru de 1854, Tacubaya (es) ) militar y políticu lliberal moderáu qu'ocupó en trés causes el cargu de Presidente de Méxicu; personaxe decisivu mientres la Intervención d'Estaos Xuníos en Méxicu socedida nel añu de 1846 y na reconstrucción del país posterior al conflictu.
Primeros años y formación
[editar | editar la fonte]Herrera nació en Perote, estáu de Veracruz, el 23 de febreru de 1792, na cai que güei lleva por nome Francisco I. Madero, y foi bautizáu'l mesmu día. Foi'l quintu de los seis fíos nacíos del matrimoniu ente José Rafael Herrera y del Campo y la so segunda esposa, Ana Apolinaria Ricardos Iberri, que se casaren en 1780. Los hermanos de Herrera fueron Francisco de Paula, Rafael Antonio, Antonio María, María del Rosario y María Juana.
El so padre había estáu casáu en primeres nupcias con María Josefa González, con quien tuvo seis fíos: José María, Antonio José, María Josefa, Antonia Gertrudis, Bernardo Antonio y María Rafaela de Herrera y González. La familia Herrera Ricardos establecer en Perote, onde José Joaquín pasó la so infancia y adolescencia y onde el so padre yera alministrador d'una casa de correos. En 1795 morrió la so madre, y el so padre casóse per tercera y última ocasión con María Gertrudis Rivas Rodríguez, con quien tamién tuvo descendencia.
Se enlistó nel exércitu realista en 1809, como cadete nel Reximientu de la Corona. Por 1811 algamó'l grau de capitán. Combatió a los insurxentes en Aculco, Guanajuato, Ponte de Calderón, Acatlán y Veledero, ente otros llugares. Dempués figuró na espedición española pa retomar el puertu d'Acapulco de manes de los rebeldes, y dióse-y el mandu civil y militar de la rexón. En 1817 foi nomáu comandante d'Acapulco y Tecpan.
Carrera militar y política
[editar | editar la fonte]En 1820 retirar del exércitu como teniente coronel y camudóse a Perote, onde abrió una tienda. Mientres el so retiru, estableció contautu con dellos líderes insurxentes como Guadalupe Victoria. Poco dempués de la proclamación del Plan d'Iguala, un contingente d'infantería en movimientu dende Veracruz a Puebla declaróse a favor d'Agustín de Iturbide. Los oficiales ufiertáron-y el mandu al teniente coronel Herrera. Aportó y añadió la guarnición del Fuerte de San Carlos. Esti exércitu coló a Orizaba, depués comandados polos realistes so les órdenes del teniente coronel Antonio López de Santa Anna, con quien s'axuntó'l 22 de marzu de 1821. Estes fuercies tamién se suman al Plan d'Iguala.
Nel momentu que l'Exércitu Trigarante entró a la ciudá de Méxicu en 1821, Herrera yera xeneral de brigada. Desamoráu de Iturbide cuando ésti foi coronáu emperador, Herrera foi arrestáu por combalechadura. Foi lliberáu y dempués representó al so estáu nel Primer Congresu Constituyente. El 19 de marzu de 1823 foi unu de los diputaos qu'aceptaron l'abdicación de Iturbide. El día 31 del mesmu mes foi nomáu capitán xeneral de la ciudá de Méxicu. Nel nuevu gobiernu, encabezáu pol xeneral Guadalupe Victoria, Herrera foi ministru de guerra (1823-24), alministración na que se dedicó a ameyorar les armes de la infantería y ordenó un nuevu modelu de la siella de la caballería. N'abril de 1823 suxer añader a la bandera nacional la figura de dos rames, una de encino y otra de lloréu, que siguen figurando nel símbolu patriu. El 17 d'abril de 1826 casóse en Córdoba, Veracruz con una paisana de nombre María Dolores Alzugaray (1811-1839), con quien habría de procrear dos fíos. Volvería ocupar la cartera de Guerra en 1833 col nuevu presidente Antonio López de Santa Anna.
Ocupó dellos cargos políticu y militar. Foi lleal a les autoridaes llegales y opositor al absolutismu y a les arbitrariedaes de les alministraciones de Santa Anna, de quien nunca foi aliáu nin adepto.
Presidente de Méxicu
[editar | editar la fonte]Primer mandatu (1844)
[editar | editar la fonte]En 1844, el xeneral Valentín Enrío, presidente del Conseyu d'Estáu, foi nomáu presidente interín de Méxicu en remplazo d'Antonio López de Santa Anna. Enrío, sicasí, nun s'atopaba na ciudá de Méxicu nel momentu del so nomamientu, sinón en San Luis Potosí, polo qu'Herrera foi designáu presidente interín pa sustituyilo mientres llegaba a la capital. Sirvió del 12 al 21 de setiembre del añu de 1844. Na so curtia alministración de 9 díes, Herrera presidió la celebración del Día d'Independencia.
Segundu mandatu (1844-1845)
[editar | editar la fonte]Apurrió'l poder a Enrío y retiróse, pero a la cayida de Santa Anna foi electu otra vegada presidente de Méxicu y exerció como tal del 6 d'avientu de 1844 al 30 d'avientu de 1845. Llamó a personaxes centralistes y federalistes pa incluyilos nel so gabinete o bien pa da-yos cargos relevantes nel nuevu gobiernu.
Mientres la so alministración la República de Texas amestar a los Estaos Xuníos. El Senáu de Méxicu rompió rellaciones col país vecín el 28 de marzu de 1845 y Herrera dio les órdenes por que se enlistasen les tropes y preparar pa la guerra. Sicasí, Herrera prefirió les negociaciones pacífiques. Como él nun foi a la guerra, siguidores de Santa Anna remontaron el 7 de xunetu de 1845. Herrera y tres miembros del so gabinete fueron secuestraos polos rebeldes; sicasí'l presidente pudo imponer la so autoridá y foi lliberáu.
Los Estaos Xuníos reclamaben territorios de Méxicu que nun yeren parte de Texas: Tamaulipas, Coahuila, Chihuahua y Nuevu Méxicu al otru llau del ríu Grande. Cuando los norteamericanos unviaron tropes a los territorios en disputa, un pelotón foi prindáu pol exércitu mexicanu'l 29 de marzu de 1846. El 13 de mayu d'esi mesmu añu, el Congresu d'Estaos Xuníos declaró la guerra a Méxicu.
El presidente Herrera, con muncha dificultá, pudo axuntar una fuercia de 6000 homes, que foi puesta so les órdenes del xeneral Mariano Paredes y Arrillaga y unviada al norte pa combatir a los norteamericanos. Paredes llegó a San Luis Potosí, pero en llugar de colar escontra'l norte pa lluchar colos invasores, n'avientu de 1845 volvió a la capital y derrocó al gobiernu del presidente Herrera, quien dexó'l puestu'l 30 d'avientu del mesmu añu.
Guerra Méxicu vs. Estaos Xuníos
[editar | editar la fonte]Na guerra ente Méxicu y Estaos Xuníos Herrera sustitúi a Antonio López de Santa Anna como comandante del exércitu, tres la Batalla de Huamantla del 9 d'ochobre de 1847. Trés díes depués, el xeneral d'Estaos Xuníos Joseph Lane abrióse camín ente les tropes de Herrera en Puebla y abarganó la ciudá de Méxicu.
Tercer mandatu (1848-1851)
[editar | editar la fonte]El 30 de mayu de 1848, dempués del fin de la guerra mexicano-norteamericana, Herrera foi escoyíu nuevamente presidente, pero refugó'l cargu. Una comisión del Congresu visitar na so casa en Tacubaya pa persuadilo diciéndo-y que si tornaba la ufierta podría resultar una guerra civil. Herrera aceptó, y como la ciudá de Méxicu taba en manes de los norteamericanos, estableció'l 3 de xunu de 1848 el so gobiernu en Mixcoac. Sirvió hasta'l 15 de xineru de 1851.
Mientres la so tercer alministración la salú de Herrera taba frayada. El so gobiernu enfrentó numberosos problemes y contratiempos: Méxicu taba nuna condición económica precaria y miserable, colos bandíos controlando les carreteres y caminos. Había una epidemia de cólera y como'l gobiernu de la República de Yucatán nun podía controlar los llevantamientos indíxenes en Misantla y Yucatán (Guerra de Castes), pidió la so reincorporación a Méxicu, en cuenta de ayuda, que dio, a pesar de la difícil situación del erariu públicu, lo que dexó que'l 17 d'agostu de 1848 Yucatán reincorporárase definitivamente a Méxicu.
Mariano Paredes encabezó un llevantamientu armáu contra'l Tratáu de Paz de Guadalupe-Hidalgo. Leonardo Márquez remontar en 1849 a favor de Santa Anna, argumentando que la so dimisión nun yera válida porque'l Congresu nun había tao en sesiones.
Juan de Dios Cañedo foi asesináu, y los adeptos de Santa Anna culparon a Herrera, afirmando que Cañedo tenía na so posesión documentos secretos que demostraben qu'Herrera fuera unviáu en 1844 por Estaos Xuníos p'axustar una lliquidación n'efectivu pola perda de Texas. El presidente Herrera dio una concesión pa la construcción de la vía ferroviaria de la ciudá de Méxicu a Veracruz, la primera nel país, y otra pa una llinia telegráfica ente la ciudá de Méxicu y Puebla.
Nel so tercer y últimu periodu, Herrera impulsó'l proyeutu de los lliberales moderaos, sofitando a dos brillosos ministros: Mariano Riva Palacio y Mariano Otero. José Joaquín tuvo que gobernar un país qu'había perdíu más de la metá del so territoriu colos 15 millones de pesos que Estaos Xuníos pagó como compensación. La indemnización foi destinada en parte pa pagar la delda inglesa, otra parte pa la pacificación del país y la mayor parte sirvió pa los sueldos de la burocracia.
Años posteriores y muerte
[editar | editar la fonte]José Joaquín de Herrera llogró apurrir el poder de manera pacífica y constitucional al xeneral Mariano Aresta el 15 de xineru de 1851. Retirar a la vida privada. El xeneral Herrera tenía una cualidá que la estremó de los militares de la so dómina: yera desaxeradamente honráu. Asina lo demostró nos sos trés alministraciones, nes que l'austeridá foi carauterística del so mandatu.
El día en qu'arrenunció a la presidencia, viose obligáu a empeñar una xoya pa solliviar la so situación económica y él mesmu mandaba traer comida de la so casa pa comer nel Palaciu Nacional, lo cual amuesa la so estrema honradez. El presidente Aresta nomar direutor del Nacional Monte de Piedá, cargu qu'ocupó hasta l'añu de 1853. Morrió'l 10 de febreru de 1854, a los 61 años d'edá, na so modesta casa en Tacubaya. Foi soterráu ensin pómpara nel panteón de San Fernando. Depués de la muerte de la so esposa, Herrera nun volvió contraer matrimoniu.
Referencies
[editar | editar la fonte]- Diccionariu Porrúa d'Historia, Biografía y Xeografía de Méxicu. Méxicu, Joaquín Porrúa, 1986.
- Cotner, Thomas Ewing, The Military and Political Career of José Joaquín de Herrera, 1792-1854. Austin: University of Texas Press, 1949, reimpresión 1969.
- García Puron, Manuel, Méxicu y los sos gobernantes, v. 1. Ciudá de Méxicu: Joaquín Porrúa, 1984.
- Orozco Llinares, Fernando, Gobernantes de Méxicu. Méxicu: Panorama Editorial, 1985, ISBN 968-38-0260-5.