Imperiu de Masina
| ||||
---|---|---|---|---|
estáu desapaecíu | ||||
| ||||
Alministración | ||||
Xeografía | ||||
L'Imperiu masina foi un estáu surdíu de les yihads fulani asitiáu en redol a la rexón de la sabana anubierta del delta interior del Níxer-Bani, no que son güei les rexones de Mopti y Ségu en Malí. La so capital foi Hamdullahi.
Conocer con dellos nomes:
- Imperiu masina
- Imperiu massina
- Imperiu de Masina
- Imperiu de Massina
- Imperiu de Maasina
- Imperiu de Maassina
- Imperiu de Macina
- Dina of Massina
- Estáu Yihad Sise y *
Califatu de Hamdullahi.
Antes de la espansión del Imperiu
[editar | editar la fonte]Los fulas de la rexón fueren vasallos d'estaos mayores, ente los que destaquen l'Imperiu malí (ente los sieglos XIII y XIV), l'Imperiu songhai (sieglu XV), los pachas marroquinos de Tombuctú (sieglu XVI) y l'Imperiu bambara de Segú (sieglu XVII).
La yihad de Seku Amadu
[editar | editar la fonte]Inspiraos polos llevantamientos islámicos d'Usman dan Fodio na cercana rexón ḥausa, el predicador y reformador social Seku Amadu lideró un exércitu fulani en yihad contra l'Imperiu bambara en 1818. L'imperiu espandióse rápido, tomando Djenné en 1819 y estableciendo una nueva capital en Hamdullahi en 1820.
Nel cenit del poderíu del Imperiu, un exércitu de 10 000 homes foi acoyíu pela ciudá, y Seku Amadu ordenó la construcción de seiscientes madrases pa espandir l'islamismu. L'alcohol, el tabacu, la música y el baille fueron prohibíos d'alcuerdu a la llei islámica, ente que un sistema de provisión social velaba poles vilbes y los güérfanos. Una estricta interpretación de la Llei Islámica contra la ostentación llevaron a Amadu a ordenar que s'abandonara la Gran Mezquita de Djenné, ordenar que toles nueves mezquites fueren construyíes con techos baxos y ensin decoración o minaretes.
Unu de los llogros más duraderos foi la ellaboración d'un códigu que regulaba l'usu de la rexón del delta del Níxer polos ganaderos y pastores fulani, según por otres comunidaes llabradores.
Muerte de Seku Amadu y cayida del imperiu
[editar | editar la fonte]En 1825 Seku Amadu conquistó Tombuctú. Morrió en 1845, dexando'l control del Imperiu masina al so fíu, Amadu Seku. Esti de la mesma abdicó a favor del so fíu, Amadu Amadu.
En 1862, el conquistador toucouleur El Hadj Umar Tall llanzó un ataque contra Masina dende la so nueva y segura base de Ségu. Tres una serie de batalles sangrientes, entró en Hamdullahi el 16 de marzu, afarándola. Amadu Amadu foi prindáu, acabándose cola so vida. Anque la resistencia siguió de volao sol hermanu de Amadu Amadu, Balobo, la destrucción marcó'l fin definitivu del Imperiu masina.
Referencies
[editar | editar la fonte]Bibliografía
[editar | editar la fonte]- Bâ, Amadou Hampâté, y Jacques Daget: L’empire peul du Macina, 1818-1853. Nouvelles Editions Africaines.
- Brown, William A.: «Toward a Chronology for the Caliphate of Hamdullahi (Māsina)», en Cahiers d'Études Africaines, volume 8, nᵘ 31, páxs. 428-434, 1968.
- Davidson, Basil: Africa in History. Nueva York: Simon & Schuster, 1995.
- Klein, Martin: Slavery and Colonial Rule in French West Africa. Cambridge University Press, 1998. ISBN 0-521-59678-5
- Roberts, Richard L.: Warriors, Merchants, and Slaves: The State and the Economy in the Middle Niger Valley, 1700-1914. Stanford, 1987. ISBN 0-8047-1378-2
- Sanankoua, Bintou: Un empire peul au XIXe siècle - La Diina du Maasina. París, 1990.
- Sènou, Arnold: Le premier empire coranique africain Cheikhou Amadou et l'empire du Macina, 13 d'abril de 2004.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]