Idioma ventureño

De Wikipedia
Ventureño
¿?
Faláu en  Estaos Xuníos d'América
Rexón mariña sur de California
Falantes estinguida
Familia Llingües chumashanas
Estatus oficial
Oficial en nun aplica
Reguláu por Nengunu
Códigos
ISO 639-1 nengún
ISO 639-2
ISO 639-3

El ventureño ye una de les estinguíes llingües chumash, un grupu de llingües natives falaes a lo llargo de les árees costeres del sur de California, Estaos Xuníos, dende San Luis Obispo nel norte hasta Malibú nel sur.

El ventureño, al igual que les sos llingües hermanes, ye una llingua polisintética, con grandes pallabres compuestes de dellos morfemes. El ventureño tien distintes clases de verbos, nomes, y adxuntu oblicuu (Wash 2001), pero nun tien clases separaes d'axetivos o preposición. Los nomes y los verbos suelen llevar afixos (principalmente prefijo), siendo ésta una manera de denotar aquellos significaos tresportaos por pallabres separaes na mayor parte de les llingües analítiques. Los verbos xueguen un papel primariu na llingua Ventureño, con pallabres de cutiu compuestes solo d'un verbu con clíticos. L'orde de les pallabres nes llingües chumash ye Verbu Suxetu Oxetu/Verbu Oxeto Suxetu.

Soníos[editar | editar la fonte]

El ventureño tien un inventariu fonéticu similar al de la so llingua hermana, el barbareño. El ventureño consiste en 30 consonantes y 6 vocales.

Vocales[editar | editar la fonte]

El ventureño consta de 5 vocales regulares y de una sesta vocal que Harrington trescribi como <ə>. Nes trescripciones barbareño úsase <ɨ>. Nun se sabe si esos dos soníos son los mesmos en dambos llinguaxes, o si yeren abondo distintos como por que Harrington usara símbolos distintos.

Anterior Central Posterior
Zarrada |

align="center" | i

ə o
Media |

align="center" | y

o
Abierta | a

Consonantes[editar | editar la fonte]

  Billabial Alveolar Postalveolar/
Palatal
Velar Uvular Glotal
Nasal m n        
oclusiva plain p t   k q ʔ
eyectiva  
aspirada  
Africada plana |

 

ts      
eyectiva   tsʼ tʃʼ      
aspirada |

 

tsʰ tʃʰ      
Fricativa plana |

 

s ʃ x   h
aspirada |

 

ʃʰ      
Aproximante   l (ɬ)1 j w    
  1. El ventureño tien solo una llateral, /l/. Sicasí, /l/ tien una alofonía distinta [ɬ] que J. P. Harrington inclúi nes sos trescripciones.


Referencies[editar | editar la fonte]

  • Dryer, Matthew S. 1997. "On the Six-Way Word Order Typology," Studies in Language 21(1): 69-103.
  • Harrington, John Peabody. 1981. The Papers of John Peabody Harrington in the Smithsonian 1907-1957: A Guide to the Field Notes: Native American History, Language, and Culture of Southern California/Basin, vol. 3. Elaine L. Mills and Ann J. Brockfield, eds. Microfilme reels 69, 89, and 94 on Ventureño.
  • Wash, Suzanne. 2001. Alverbial Clauses in Barbareño Chumash Narrative Discourse. PhD diss., University of California, Santa Barbara.
  • *Traducíu direutamente de English Wikipedia