Idioma sabéu

De Wikipedia
Artículu revisáu
Sabéu
Faláu en Bandera de Yeme Yeme
Bandera d'Omán Omán
Bandera d'Arabia Saudita Arabia Saudita
Rexón Cuernu d'África y Península Arábiga
Falantes Sabeos, tribus de Yeme.
Llingua muerta Dende'l sieglu VI
Familia Afroasiática

  Semítica
    Semíticu meridional
      Sem. merid. occ.
        Antiguu sudarábigu
          Sabéu

Alfabetu Alfabetu árabe meridional
Estatus oficial
Oficial en Nengún país
Reguláu por Nun ta reguláu
Códigos
ISO 639-1 xsa
ISO 639-2 xsa
ISO 639-3 xsa
Cercu votiva con inscripciones sabees empobinaes al dios llunar Almaqah. Área de Ma'rib, Yeme, c. 700e.C.

L'idioma sabéu (sabáicu), tamién conocíu como himyarita (de manera incorreuta darréu que nun foi esta la llingua orixinal d'esi pueblu), yera un llingua semítica del grupu llamáu antiguu arábigu meridional, faláu en Yeme dende'l 1000 e.C. aproximao, hasta'l sieglu VI d.C. polos sabeos. Tamién foi usáu como llingua escrita por dellos otros pueblos (sha'bs) del antiguu Yeme, ente los qu'había hashidites, sirwahites, humlanites, ghaymanites, himyarites, radmanites, etc.[1] Escribíase usando'l abecedariu árabe meridional.

Esti alfabetu, que s'usó tamién n'Eritrea, Etiopía y Yeme a partir del sieglu VIII e.C. (nos trés llugares) evolucionó más tarde nel alfabetu ge'ez. L'idioma ge'ez, sicasí, nun se considera yá, como se faía antes, un descendiente del sabéu o del antiguu arábigu meridional,[2] y esisten evidencies llingüístiques de llingües semítiques n'usu y falaes en Eritrea y Etiopía dende siquier el 2000 e.C.[3]

La hestoria de la llingua puede estremase en tres etapes: arcaica, media (dende'l sieglu I e.C.) y posterior (dende'l sieglu IV d.C.), etapa esta na que tuvo una fuerte influencia del araméu y el griegu pola penetración del cristianismu na rexón. La so desapaición prodúxose tres la rápida espansión de la relixón islámica que llevó con ella la variedá árabe del norte o mudari, qu'empezó siendo la llingua culto y escrito y terminó per sustituyir dafechu al sabéu.

Referencies[editar | editar la fonte]

  1. Andrey Korotayev (1995). Ancient Yemen (n'inglés). Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-922237-1.
  2. Weninger, Stefan "Ge'ez" en Encyclopaedia Aethiopica: D-Hai, p.732.
  3. Stuart, Munro-Hai. «Aksum: An African Civilization of Late Antiquity» páxs. 57. University Press.

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]

  • Az Abraha' felirat Inscripción nel Smithsonian National Museum of Natural History. Imáxenes, trescripción y traducción n'Inglés.