Idioma kalhíphona

Iñeri, Caribe insular 'Kalhíphona'
Faláu en	Dominica San Vicente y Les Granadines Trinidá y Tobagu
Falantes	Estinguíu (~1920)
Familia	Maipureana (Arawak) Arawak septentrional Arawak caribeñu Iñeri Iñeri insular
Estatus oficial
Oficial en	Nengún país
Reguláu por	Nun ta reguláu
Códigos
ISO 639-1	nengún
ISO 639-2
ISO 639-3	`crb`

El caribe insular, tamién conocíu como iñeri (escritu tamién Igneri o Inyieri) ye una llingua arawak del grupu caribeñu falada nes Antilles Menores y rellacionada filoxenéticamente col taíno de les Antilles Mayores. Escastóse definitivamente hacia 1920, anque sobrevive una llingua descendiente d'esta'l garífuna, que tamién ye la llingua arawak con más falantes.

A pesar del so nome nun ye una llingua de la familia caribe, sinón de la familia arawak. Poco primero de la llegada de los europeos, dellos pueblos belicosos con llegües de la familia caribe conquistaren militarmente a los arawak de munches islles. Estos arawak taben emparentaos colos taínos y los palikur. Los caribes mataron a la mayor parte de los homes d'ascendencia arawak y tomaron por esposes a les muyeres arawak sobrevivientes. Los fíos de la siguiente xeneración crecieron coles sos madres falando la llingua arawak, y namái a partir de l'adolescencia aprendíen la llingua de los caribes. Cuando los misioneros europeos decribieron la sociedá de les Antilles Menores nel sieglu XVI rexistraron dos llingües non rellacionaes, una llingua caribe falada polos homes adultos y una llingua arawak falada poles muyeres y los neños pequeños. Sicasí, el caribe de los homes retuvo munches carauterístiques sintáctiques típiques del arawak, y de la mesma les variedaes de arawak taben fuertemente influyíes pol caribe. Por esa razón definir al caribe insular o iñeri como una llingua mista o una forma de arawak relexificada dende'l caribe. Nel modernu garífuna, evolucionáu a partir del iñero, namái subsisten un puñáu de términos de la familia caribe, predominando'l léxicu arawak (anque'l términu kalhípona deriva del caribe *kariphona 'home').

Referencies[editar | editar la fonte]