Ibonia

Ibonia
Tipu	poema épicu y poema
Xéneru artísticu	poema épicu
Publicación	1657, 1830, 1870 y 1877
Autor	malgaches (es)

Ibonia ye un poema épicu esistente en delles versiones a lo llargo de la islla de Madagascar dende va dellos sieglos. Predata la llegada de la imprenta a la islla nel sieglu XIX y tresmitióse mayoritariamente de forma oral, como parte de les tradiciones llíriques malgaxes. La primer trescripción data de la década de 1870 y rápido algamó un estatus canónicu na lliteratura africana, siendo reimpreso en numberoses coleiciones europees.

Argumentu[editar | editar la fonte]

El cuentu empieza cola concepción y nacencia de Ibonia (Iboniamasiboniamanoro, o 'él de clara y engañadora mirada'), que reclama ser prometíu a la moza que Da-Allegría mientres inda ta nel úteru de la so madre, Guapa-Rica. Primero que puedan casase, Da-Allegría ye secuestrada pol home "Problemes-de-piedra". Pa recuperala, Ibonia tien un duelu verbal con Gran Ecu, al que vence. Gracies a ello Gran Ecu ufiérta-y conseyu, faciéndo-y pasar por una serie de pruebes. Ibonia visita los sos padres antes d'empezar la so xesta y la so madre aníma-y a probar la so valía. Magar ello, depués inténtalu disuadir presentándo-y otres muyeres, a les que Ibonia refuga.

Ibonia amuesa'l so inxeniu y valor y supera los retos, incluyendo faese pasar por Home Viejo p'averase al Home de Piedra y Da-Alegía. Magar ello, el so talentu pa tocar la valiha (una cítara de tubu de bambú) y xugar el fanorona (un xuegu tradicional con piedres nun tableru) delátenlu. Ibonia gana'l so enfrentamientu final y escapa con Da-Allegría. Los dos casáronse nun matrimoniu que dura diez años hasta que Ibonia muerre por causes naturales.

Variantes[editar | editar la fonte]

Consten tres versiones similares de la hestoria, según foi recoyida por folcloristes na década de 1870. Darréu'l númberu de variantes foi ampliáu a seis versiones distintes, aumentando la variabilidá cola distancia dende les Tierres Altes centrales de la islla. Ente los Tanala y Antakarana, por casu, camuden partes importantes de la hestoria como'l destín del home de piedra o'l personaxe de Da-Allegría.

Referencies[editar | editar la fonte]

Ibonia (testu n'inglés). Universidá de Virginia.