Saltar al conteníu

Historia de Senegal

De Wikipedia

La historia de Senegal estrémase comúnmente en diversos periodos estremes qu'inclúin el periodu prehistóricu, el periodu precolonial, el periodu colonial y la era contemporánea.

Periodu prehistóricu

[editar | editar la fonte]

Afayos arqueolóxicos por tola área indiquen que Senegal tuvo habitáu en tiempos prehistóricos.

Paleolíticu

[editar | editar la fonte]

La evidencia más temprana d'ocupación humana en Senegal atopar nel valle del ríu Falémé nel sureste.[1] La presencia del home'l baxu paleolíticu tas atestiguada pol descrubrimiento de preseos de piedra carauterísticos del achelense como hacha de mano de les qu'informó Théodore Monod[2] na punta de Fann na península de Cap-Vert en 1938, o en cuchielles atopaos nel sureste.[3] Atopáronse tamién piedres conformaes por aciu la téunica de Levallois, carauterística del paleolíticu mediu. La industria musteriense ta representada por raspadores atopaos na península de Cap-Vert, según nos valles medios y baxos del ríu Senegal y del Falémé. Delles pieces rellacionáronse direutamente cola caza, como les atopaes en Tiémassass, cerca de M'Bour, un llugar revesosu ye que dalgunos pertenecen al paleolíticu cimeru,[4] ente qu'otros argumenten en favor neolíticu.[5]

Neolíticu

[editar | editar la fonte]

En Senegambia, el periodu mientres el cual los cazadores pañadores-pescadores pasaron a sendentarizarse y convertise en llabradores y artesanos ta bien estudiáu. Nel rexistru arqueolóxicu, reparar l'apaición d'oxetos ellaboraos y cerámica.[6] Anque estos afayos nun cubrir tol territoriu y esisten rexones ensin muncha información. Magar les carauterístiques y les manifestaciones d'esta cultura neolítica tán bien identificaos la so origien y la rellación con otres árees inda precisa más estudiu. Lo que s'atopó, ye esto:

  • La escavación de Cabo Manuel: el depósitu del Dakar manuelino foi afayáu en 1940.[7] Esti depósitu amuesa que sue usaron cachos de basaltu, iincluyendo ankaramita, pa fabricar preseos microlíticos como hachos y planos. Estos instrumentos atópase en Gorea y nes isla Madalena, lo cual indica qu'esistía l'actividá de construcción de barcos per parte de los pescadores cercanos.
  • La escavación de Bel-Air: les ferramientes enolíticas de Bel-Air tán feches usualmente de xiles y hanse encotnrado nes dunes occicentales, cerca de la capital. Amás d'hachos, azaes y alfarería, atopóse una estauína, la Venus de Thiaroye[8]
  • La escavación de Khant: el regueru de Khant, asitiáu al norte cerca de Kayar na parte baxa del valle del ríu Senegal, usar pa nomar la industria neolítico qu'usa principalmente güesu y madera.[9][10]
  • La escavación de ríu Falémé asitiada al sureste de Senegal, punxo al descubiertu instrumentos neolíticos que fueron fabricaos y apolazadures usando materiales tan diversos como arenisca, hematita, shale, quarzo y xil. Amás hai alfarería bien caltenida procedente d'esti sitiu arqueolóxicu.
  • Les civilización neolítica del valle del ríu Senegal y de Ferlo son les que se conocen peor por cuenta de que non siempres s'estremen de les anteriores.

Periodu precolonial

[editar | editar la fonte]
Imperiu Yólof.

Nel territoriu del actual Senegal atópense diversos pueblos de les families llingüístiques mandé occidenales y senegambiana (atlántica septentrional). Estos dos grupos namái tán remotamente rellacionaos, polo que podríen corresponder pueblos qu'entraron en distintos momentos en Senegal. La mayor parte de los llingüistes acepta qu'esiste una rellación alloñada ente les llingües mandé, les llingües atlántiques y otres llingües Níxer-Congu. Dalgunes de les principales etnies actuales de Senegal como los serer, los wólof o los fula falen llingües senegambianas.

El primer imperiu conocíu qu'ocupó territorios del actual Senegal ye'l de Takrur que perduró ente'l sieglu IX y el sieglu XIII. L'Islam establecer nel valle del ríu Senegal nel sieglu XI. Anguaño, el 84% de los senegaleses d'anguaño son musulmanes. L'imperiu de Ghana que perduraría hasta'l sieglu XIII exerció ciertu influxu cultural y comercial sobre Senegal. Tamién ente los sieglos los sieglos XII y XIV, l'área tuvo so la influencia de los imperios mandinga del Este como l'imperiu de Malí.

L'imperiu Yólof o Wólof de Senegal tamién foi fundáu mientres esti tiempu y ye l'únicu d'estos reinos ya imperios africanos que'l so orixe ye senegalés autóctonu. Nel sieglu XVI, l'imperiu Yólof estremar en cuatro reinos competidores: los Wolof, Waalo, Cayor y Baol.

Periodu colonial

[editar | editar la fonte]

Delles potencies europees —Portugal, los Países Baxos ya Inglaterra— compitieron pol comerciu nel área dende'l sieglu XV, hasta qu'en 1677 Francia terminó cola posesión de lo que se convirtiera nun importante puntu de partida del comerciu d'esclavos, la isla de Gorea cercana Dakar. Foi solu nos años 1850 cuando los franceses, sol gobernador Louis Faidherbe, empezaron a espandise nel mesmu territoriu senegalés.

Faidherbe, se conviertió en goernador de Senegal (1854-1861 y 1863-1865), enfusó amodo nel interior del país, y sentó les bases del la futura África Occidental Francesa. Nuna rexón onde, tres l'abolición del tráficu esclavista, la argicultura basar nel miyu, el sorgu y los tubérculos. Faidherbe promovió'l cultivu del cacagüés. Na alministración impunxo'l fin de los gobiernos llocales y creó tribunales autóctonos y escueles que yeren un mediu d'exercer coacción sobre los xefes llocales como l'École des Otages, destináu a los fíos de los xefes y los intérpretes. El 21 de xunetu de 1857 creóse'l primer cuerpu de tropes autóctones senegaleses comandadas por Faidherbe.

Conducíes pol capitán de navío Protet, les tropes franceses tomaron posesió de les mariña en 1857 y construyóse un pequeñu fuerte, pero'l xefe de batallón Émile Pinet-Laprade, qu'ellaboró'l primer plan catastral en xunu de 1858 foi l'auténticu fundador de Dakar. Los trabayos del puertu de Dakar que orixinalmente nun yera más qu'una aldega de pescadores, empezaron en 1862.

Era contemporánea

[editar | editar la fonte]

Indepedencia de Francia

[editar | editar la fonte]

En xineru de 1959, Senegal y el Sudán francés xunir pa formar la Federación de Malí, que se convirtió nuna nación totalmente independiente'l 20 de xunu de 1960, como resultáu de la independencia y l'alcuerdu de tresferencia de poder robláu con Francia'l 4 d'abril de 1960. Por cuenta de dificultaes polítiques internes, la Federación eslleióse'l 20 d'agostu de 1960. Senegal y Soudan (renombráu como la República de Malí) proclamaron la so independencia. Léopold Senghor, un conocíu poeta internacional, políticu y estadista, foi escoyíu como primer presidente de Senegal n'agostu de 1960.

Dempués de la disolución de la Federación de Malí, el Presidente Senghor y el Primer Ministru Mamadou Dia gobernaron xuntos so un sistema parllamentariu. N'avientu de 1962, la so rivalidá política llevó a un intentu de golpe d'Estáu pol Primer Ministru. El golpe foi amenorgáu ensin derramamiento de sangre y Dia foi arrestáu y encarceláu. Senegal adoptó una nueva constitución que consolidó'l poder del Presidente. En 1980, el Presidente Senghor retirar de la política y tresfirió-y el cargu al so socesor escoyíu a mano, Abdou Diouf, en 1981.

Senegambia

[editar | editar la fonte]

Senegal xunir con Gambia pa formar la confederación de Senegambia el 1 de febreru de 1982. Sicasí, la integración imaxinada de los dos países nunca se llevó a cabu y la xunión foi eslleida en 1989. A pesar de diálogos de paz, un grupu separatista del sur na rexón de Casamance enfrentóse esporádicamente coles fuercies gubernamentales dende 1982. Senegal tien una llarga historia de participación en caltener la paz internacional.

Abdou Diouf foi'l presidente ente 1981 y 2000. Fomentó un más amplia participación política, amenorgó la intervención del gobiernu na economía y amplió los compromisos diplomáticos de Senegal, particularmente con otres naciones países en desenvolvimientu. La política interna dacuando enchióse en violencia caleyera, tensiones nes fronteres y un movimientu separatista violentu na rexón del sur de Casamance. Sicasí, el compromisu de Senegal cola democracia y los derechos humanos consolidóse col tiempu. Diouf sirvió cuatro mandatos como Presidente. Na eleición presidencial de 2000, foi ganáu nun llibre y xusta eleición pol líder de la oposición Abdoulaye Wade. Senegal esperimentó la so segunda transición al poder pacífica y la primera d'un partíu políticu a otru.

El 30 d'avientu de 2004 el Presidente Abdoulaye Wade anunció que roblaría un tratáu de paz con dos facciones separatistes del Mouvement des Forces Démocratiques de la Casamance (MFDC) na ragión de la Casamance.

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Unless otherwise stated, the material in this part is based on Ndiouga Benga and on Mandiomé Thiam, "prehistory prehistory and history", in Atles du Sénégal, op. cit., p. 74
  2. (en francés) Théodore Monod, « Sur la découverte du Paléolithique ancien à Dakar », Bulletin du Comité d'études historiques et scientifiques de l'AOF, t. XXI, 1938, páxs. 518–519
  3. (en francés) Abdoulaye Camara et Bertrand Duboscq, La préhistoire dans le Sud-Est du Sénégal, Actes du 2y Colloque de Kédougou, 18–22 fév. 1985, Doc. du CRA du Musée de l'Homme (Paris), n° 11, 1987, páxs. 19-48
  4. (en francés) Th. Dagan, « Le Site préhistorique de Tiémassas (Sénégal) », Bulletin de l'Institut français d'Afrique noire, 1956, páxs. 432-448
  5. (en francés) Cyr Descamps, « Quelques réflexions sur le Néolithique du Sénégal », West African Journal of Archaeology, 1981, vol. 10–11, páxs. 145-151
  6. Mandiomé Thiam, La céramique au Sénégal : Archéologie et Histoire, Université de Paris I, 1991, 464 pages (thèse de doctorat)
  7. « Le gisement du Cap Manuel », conférence de Cyr Descamps, en ligne [1] Archiváu 2010-02-18 en Wayback Machine
  8. «Prehistoria d'África: Manifestaciones artístiques. Escultures. Senegal » [2]
  9. Marie-Amy Mbow, «Le site archéologique du Khant (région de Saint-Louis du Sénégal) : nouveaux éléments », Présence africaine, 1998, n° 158, páxs. 7-22
  10. «Arrêté n° 12.09.2007 portant publication de la liste des sites et monuments historiques classés» (francés). Ministre de la Culture et du Patrimoine historique classé (12 de setiembre de 2007). Consultáu'l 2 de xunetu de 2008.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]