Güerno

Güerno
Alministración
País	España
Autonomía	Principáu d'Asturies
Provincia	provincia d'Asturies
Conceyu	Carreño
Parroquia	Ambás
Partíu xudicial	Xixón
Tipu d'entidá	llugar
Xeografía
Coordenaes	43°31′30″N 5°48′46″W
Güerno Güerno (Asturies)
Demografía
Población	47 hab. (2018)
Porcentaxe	22.6% de Ambás 0.46% de Carreño 0% de provincia d'Asturies 0% de Principáu d'Asturies 0% de España

Güerno ye un llugar de la parroquia d'Ambás, en Carreño.

L'INE establez que Güerno ye un llugar de 51 habitantes (26 homes y 25 muyeres). El so códigu de referencia ye 33 014 020200.

Alcuéntrase a una distancia de Candás, capital del conceyu, de 8 km. Tien una altitú máxima de 140 m sobre'l nivel del mar. Pal añu 2001 contaba con 28 viviendes, 22 principales y 6 non principales.

Topónimu

Xosé Lluis García Arias entiende qu'esti topónimu ye un continuador d'un antropónimu:

"Güerno (Cñ), documentáu “in ualle de Orno”."

Sitios d'interés

Antigües escueles de neñes d'Ambás

Fue una iniciativa de los hermanos José y Álvaro Bango León, emigraos en Cuba, que financiaron el proyeutu dende 1909 hasta que finó la construcción, en 1913, momentu cuando José donó la escuela al conceyu.

Ye un edificiu singular n'esti tipu d'edificaciones escolares, porque presenta un solu cuerpu y un únicu llocal d'enseñanza, averáu al cual tá la casa'l mayestru. La fachada ta rematada por un campanariu.

Anguaño ye sede de l'Asociación de Vecinos "Santiago d'Ambás".

Conxuntu d'arquiteutura indiana de Güerno

Esti conxuntu tá compuestu por tres inmuebles nel barriu:

• Casa Manzaneda, el númberu 12. Ye una construcción (casa principal, corte y panera), de 1888. L'estilu orixinal ye tradicional asturianu, pero fueron amestándose-y tipo de calter indianu. Ún de los sos dueños fue'l diputáu a Cortes en 1937 pol Partíu Republicanu, Carlos Martínez. Pertenez anguaño a M ª Carmen Maribona Martínez, que la heredó d'esti en 1997.
• Casa Josefina-Antonín, el númberu 13. Construyía xunto a Casa Manzaneda, presenta les mesmes carauterístiques, pero ye de menor tamañu. Yera una casa destinada al alquiler y foi mercada por Josefina Álvarez, porque los pas vivieren ellí dende principios del sieglu XX, a Carlos Martínez en 1975.
• Casa Bango, el númberu 14. Ye propiedá de Mª Jesús y Mª Josefina Bango García, fíes de José Bango, qu'emigrare a Cuba.

Castru de Güerno

La finca onde s'alcuentra ye'l númberu 1 del barriu. Anguaño, los restos tan cubiertos de vexetación. El castru paez pertenecer a un asentamientu de la Edá del Fierro.

Turruxón de Güerno

Ye un turruxón medieval del que solo se conserven dos parés, los llaos Oeste y Norte, presentando esti últimu delles saeteras. Anguaño, estos restos formen parte d'un tendayu de la Casa Escopeta, númberu 16 del barriu.

Fontes y llavaderos

Dientro la coleición d'esti tipu de construcciones que presenta la parroquia d'Ambás, destaca'l llavaderu de la Reguera. Datáu en 1872. Tien seis piedres de llavar cubiertes por un teyáu a dos agües, un bebederu y una fonte de dos caños. Tamién s'alcuentra nel barriu la fonte El Caleyón, de 1897, con una piedra tallada en forma de tiesta lleón enriba'l cañu.

Enllaces esternos

• Datos: Q13147242