Microllingua

Microllingua ye la llingua que falen tan pocos falantes (inclusive unes decenes) que puede considerase a un pasu de convertise en llingua muerta.

Según David Crystal, de la Universidá de Cambridge, hai más de trés mil llingües nel mundu que nun algamar siquier el millar de falantes.

Ente les llingües de Méxicu esisten munches comunidaes llingüístiques que son conformaes por unes decenes de persones. Nel casu especial de los kiliwa, na década de 1970 se documentó un procesu que se dio en llamar suicidiu étnicu, consistente en que los miembros del grupu decidieren nun siguise reproduciendo biolóxica y socialmente. Claro que se trataba d'un procesu inconsciente pal grupu y percibíu pal antropólogu que realizó la etnografía. Esto esplicaría que los más nuevos falantes de kiliwa sían na actualidá persones de trenta años.

Les microllingües tienen una dinámica especialísima, y alrodiu de esta y el so significáu cavilgó Gregorio Salvador, que nun-yos ye precisamente favorable:

El drama ta nesos cuantos centenares de millones de seres que tienen pola so propia condición humana la facultá de falar, pero que solamente conocen una llingua que comparten con unos pocos miles de coterráneos, cuando non a cencielles dellos centenares o inclusive menos. Confinaos na so propia llingua, la so perspeutiva vital amenorgar a les estrictes llendes de los sos enfotos cotidianos y desconocen el mundu en que viven y tópense, asina, totalmente indefensos ente los sos acechos... Hai qu'enseñar les llingües xenerales, llingües d'intercambiu, convertir en billingües a toos esos seres aisllaos tristemente nuna llingua llocal o tribal, xeneralmente analfabeta, esto ye, ensin escritura, ensin horizonte. El plurillingüismu personal arriquez al individuu, el multillingüismu planetariu ye una desgracia que nos debe afectar solidariamente a toos y débenos inducir a refugar determinaes idees circulantes, de fonduxe románticu, y a dirixir los nuesos esfuercios non escontra l'artificial caltenimientu de llingües menores sinón a consiguir recuperar pal esfrute de tolos llogros y beneficios que foi algamando, sieglu tres sieglos, la comunidá humana, instalándolos neso qu'agora llamamos l'aldega global, a toos aquellos millones de seres marxinaos ya incomunicaos nes sos diminutes aldegues llingüístiques.

Llingües más amenaciaes

Indicar por rexones y númberu de los sos falantes.

Llingües más amenaciaes
Rexón	Llingües	Númberu de falantes
Pandu del Pacíficu noroccidental (Estaos Xuníos-Canadá)	Ktunaxa	10
	Siletz Dee-nin	5
	Haida del sur	10
Oklahoma y Suroeste de los Estaos Xuníos	Cahuilla	20
	Mojave	7
América del Sur septentrional	Tinigua	1
	Totora	5
	Záparo	5
América del Sur central	Muniche	5
	Taushiro	1
	Uru	1
América del Sur meridional	Ofaye	2
	Vilela	2
	Yagán	1
África meridional	N|o	8
	Xiri	85
África oriental	Ngasa	300
	Nindi	100
	Omotik	50
Australia septentrional	Gurdanji	5
	Mati Ke	10
	Nyikina	50
Melanesia occidental	Piru	10
	Usku	25
	Woria	10
Taiwan y Filipines	Arta	5
	Babuza	5
	Pazeh	1
Sureste Asiáticu	Arem	40
	Buxinhua	200
	Gelao coloráu	20
Siberia oriental	Medny Aleut	20
	Orok	20
	Tundra Yukaghir	50
Siberia central	Enets	50
	Vos	15
	Selkup del sur	2

Ver tamién

• Llingua muerta (con llista de llingües amenaciaes n'América).
• Atles Interactivo UNESCO de les Llingües en Peligru nel Mundu

Referencies

Enllaces esternos

• Proyeutu Enduring Voices, de National Geographic (n'inglés).