Llingües tepimanas

De Wikipedia
llingües tepimanas
Distribución xeográfica Jalisco, Nayarit y Durango
Países Bandera de Méxicu Méxicu
Falantes 52 mil
Filiación xenética

Utoazteca
  Utoazteca meridional

    llingües tepimanas
Subdivisiones Subgrupu pima
tepecano
Subgrupu tepehuán
Ver tamién
Idioma - Families - Clasificación de llingües
[editar datos en Wikidata]

Les llingua tepimanas constitúin un grupu filoxenéticu dientro de les familia uto-azteca falaes polos grupos pimes que s'estienden dende Arizona nel norte de Durango nel sur.

Clasificación[editar | editar la fonte]

Les llingües tepimanas clasifíquense como sigue:[1]

  1. Pima
    1. O'odham (Pima alto, Pápago)
    2. Pima Baxu (Pima del monte, névome)
  2. Tepehuán
    1. Tepehuán septentrional
    2. Tepehuán meridional
  3. Tepecano (†)

Descripción llingüística[editar | editar la fonte]

Morfoloxía[editar | editar la fonte]

Les llingües tepimanas son llingües aglutinantes, nes pallabres tán constituyíes por un númberu considerable d'afixos añadíos a un raigañu.

Comparanza léxica[editar | editar la fonte]

Los numberales en distintes variedaes de llingües ga-dangme son:[2]

GLOSA Pimano Tepehuán PROTO-
TEPIMANO
Névome O'odham Del norte del Sur
'1' hɨmak hɨmako imo(ko) mɑːʔn *hɨma-k
'2' goːk goːk goːka(du) goːk *goː-k
'3' vaik waik vaik βɑɪk *βai-k
'4' maːkav giʔik maːko
makoba
ˈmɑːkoβ *maːkoβa
'5' mavɨːs hɨtasp taːma hiʃ.tʃɑˈmɑm
'6' vusin tʃoːdp nadhami hiʃ.humˈmɑːʔn
'7' (sieːt) wɨwaʔak kuvaːrakami hiʃ.humˈgoːk
'8' ɡoko makav
(2x4)
gigiʔik mamakoba
(2x4)
hiʃ.humˈβɑɪk
'9' (nueːv) humuk tubuxtama hiʃ.humˈmɑːkoβ
'10' aipivɨːs wɨstmaːn baixtama
baivux taːma
mɑmˈbɨːʃ

Referencies[editar | editar la fonte]

  1. L. Campbell, 1997.
  2. Uto-Aztecan Numerals

Bibliografía[editar | editar la fonte]