Hunos

*La fiesta d'Atila*, cuadru del pintor húngaru Mór Than. Basada nel fragmentu de Prisco, al que representa de blancu na parte derecha, sosteniendo'l so llibru d'historia.

Los hunos^[1] foron una confederación de tribus euroasiátiques, pueblos de los más diversos oríxenes xuníos por una aristocracia que falaba una llingua túrquica. Los hunos apaecieron n'Europa nel sieglu IV, y algamaron el so apoxéu sol mandu d'Atila.

Historia[editar | editar la fonte]

Escelentes xinetes, arqueros, rápidos y decidíos, de táctica impredicible, estendieron la llercia nel Imperiu. Apautaron con Roma n'escontra de los xermanos de la Europa Central y, hacia l'añu 432 teníen un caudiellu principal, Rua o Rugila, que a la so muerte (434) asocediéron-y los sos sobrinos Bleda y Atila. Yeren nómades y vivíen en cabañes temporales, magar que conocíen la propiedá de la tierra y avezaben a andar de colobexu per zones concretes que tuvieren en so poder. Pola so condición nómada, la vaca y la cacería teníen un papel más importante na so economía que l'agricultura. Les faltes na so dieta iguábenles gracies al comerciu, y les más de les veces dábense a correríes y saquéu en territoriu estranxeru. Les armes qu'emplegaben na guerra yeren la espada reuta, la llanza, el reyu (especie de cuerda cola qu'arreyaben a los sos enemigos y rompíen-yos el pescuezu) y l'arcu, qu'avezaben usar dende'l caballu. A esto contribuyía l'usu del estribu, que tomaron de los chinos y qu'introduxeron más tarde en Persia y Europa.