Gorizia

Gorizia
Alministración
País	Italia
Rexón con estatutu especial	Friuli-Venezia Giulia
Regional decentralization entity (en)	regional decentralization entity of Gorizia (en)
Tipu d'entidá	comuña d'Italia
Nome oficial	Gorizia (it); Goritz (fr)
Nome llocal	Gorizia (it); Gorica (sl)
Códigu postal	34170
Xeografía
Coordenaes	45°56′07″N 13°37′09″E / 45.9352°N 13.6193°E
	Gorizia Gorizia (Italia)
Superficie	41.26 km²
Altitú	84 m
Llenda con	Farra d'Isonzo, Mossa (es) , Savogna d'Isonzo (es) , Brda (es) , Nova Gorica, San Floriano del Collio (es) y Šempeter-Vrtojba (es)
Demografía
Población	33 506 hab. (1r xineru 2023)
Porcentaxe	100% de regional decentralization entity of Gorizia (en) ; 2.76% de Friuli-Venezia Giulia; 0.06% de Italia
Densidá	812,07 hab/km²
Más información
Prefixu telefónicu	0481
Estaya horaria	UTC+01:00 (horariu estándar); Hora central europea ; UTC+02:00 (horariu de branu)
Llocalidaes hermaniaes	Zalaegerszeg (es) , Linz, Kielce, Lienz (es) , Sácer, Venlo y Klagenfurt
	comune.gorizia.it

Gorizia (Gorica n'eslovenu, Görz n'alemán) ye un conceyu italianu de 33 506 habitantes (1 xineru 2023)^[1], capital de la homónima provincia, asitiáu na frontera nacional con Eslovenia.

Tres la Segunda Guerra Mundial, la ciudá foi estremada por aciu una frontera que dixebraría a italianos y yugoslavos, quedando la mayor parte de la ciudá en manes italianes, ente que solo dellos suburbios del este permanecíen en manes yugoslaves. Foi entós cuando s'empezar a xestar la nacencia de Nova Gorica, ciudá yugoslava de nueva planta construyida en redol a los suburbios que quedaron del llau yugoslavu y que güei cunta con unos 22 000 habitantes. El 21 d'avientu de 2007, tres l'ingresu de Eslovenia nel Alcuerdu de Schengen terminaron los controles fronterizos ente Gorizia y Nova Gorica y dexóse el llibre tránsitu ente les dos partes de la ciudá per primer vegada en más de 60 años.

Xeografía[editar | editar la fonte]

Asitiada al norte del Mar Adriáticu, esta llocalidá ufierta un clima prestosu mientres tol añu, nidiu pel branu, frescu y lluviosu mientres l'iviernu. Ganóse'l nomatu de Niza austriaca como destín turísticu de la burguesía vienesa. Bordiada pel ríu Isonzo al este y por elevaciones montascoses de tipu cársico al norte y este, ufierta un bellu paisaxe onde predomina'l carbayu y el pinu negru.

Historia[editar | editar la fonte]

El nome de Gorizia apaez per primer vegada nel añu 1001 nun documentu del emperador Otón III del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu nel que donaba la metá de la villa al Patriarcáu d'Aquilea y la otra metá al conde del Friuli. Más tarde asoceder los condes de Baviera hasta l'añu 1500, cuando morrió'l postreru descendiente. La ciudá pasó entós a la casa d'Habsburgu con dos curtios interrupciones: la ocupación veneciana de 1508 a 1509 y la inclusión nes Provincies Ilirias napoleóniques de 1809 a 1813.