France Prešeren

France Prešeren
Vida
Nacimientu	Vrba (es) , 3 d'avientu de 1800
Nacionalidá	Imperiu austriacu ; Provincies Iliries ; Imperiu Habsburgu
Muerte	Kranj, 8 de febreru de 1849 (48 años)
Causa de la muerte	causes naturales
Familia
Casáu con	ensin valor
Pareyes	Ana Jelovšek
Fíos/es	Ernestina Jelovšek
Estudios
Estudios	Universidá de Viena
Llingües falaes	eslovenu; alemán
Oficiu	poeta, abogáu, escritor, poeta abogáu
Trabayos destacaos	Baptism on the Savica (en)
Influyencies	Virxiliu, Friedrich Schlegel (es) , Friedrich Schiller, Johann Wolfgang von Goethe, Luís de Camões y Adam Mickiewicz
Movimientu	romanticismu

France Prešeren (3 d'avientu de 1800, Vrba ^(es) – 8 de febreru de 1849, Kranj), foi un poeta eslovenu. Foi unu de los mayores representantes de la Escuela Romántica n'Eslovenia, con unes composiciones apasionáu y sinceru, intensamente emotives ensin cayer nel meru sentimentalismu.

France Prešeren ye consideráu'l principal autor de la poesía eslovena. Aclamáu non yá nacional o regionalmente, tuvo presente nel desenvolvimientu de la lliteratura europea. Prešeren foi y ye consideráu unu de los meyores románticos europeos.

Biografía[editar | editar la fonte]

Nació na villa de Vrba, na rexón de l'Alta Carniola na actual Eslovenia, qu'entós formaba parte del Imperiu austrohúngaru, proveniente d'una familia llabradora. La so madre deseyaba que se conviertiera nun sacerdote, pero nunca entró nel cleru. Estudió filosofía y dempués derechu na Universidá de Viena, en contra de la voluntá familiar.

En 1828, Dempués de llograr un doctoráu en lleis intentó consiguir una plaza d'abogáu, pero poles sos idees lliberales nun-y foi concedida y solo pudo aportar a un emplegu como asistente nuna firma d'abogaos en Liubliana. Nunca intentó convertise nun abogáu independiente.

En 1846, a lo último foi-y concedida una plaza d'abogáu en Kranj. Dos años dempués morrió nesta ciudá, acompañáu namái pola so hermana, dempués de sufrir la muerte de los sos dos meyores amigos: Matija Čop y Andrej Smole, y tener dellos amores que nunca tuvieron un final feliz.

Obra[editar | editar la fonte]

Escribió poemes nos sos ratos llibres. La so primer poesía impresa apaeció en 1827 na Fueya Iliria en versiones n'eslovenu y alemán, trataba de la fugacidad de la mocedá con axilidá, ensin dramatismu y titulábase A les rapaces (Dekletom / An die Mädchen); sicasí, sábese que yá en 1825 presentára-y un grupu de poesíes a Kopitar, quién-y aconseyó trabayar les más, pero él destruyir más tarde cuasi toes.

Publicó poesíes sobremanera en La abejita de Carniola, pero tamién na Fueya Iliria, Carniola (dambes publicaciones yeren diarios de Liubliana en llingua alemana) y nel Diariu agrícola y artesanu (Kemtijske in rokodelske novice), fundáu en 1843, poesíes que recoyó más tarde en Poesíes del doctor France Prešeren (Poezije Doktora Franceta Prešerna), publicáu en 1846, anque con fecha de 1847.

Na creación de Prešeren pueden estremase tres periodos:

Unu xuvenil, coles sos primeres poesíes conocíes, ente 1824 y 1830
Unu de maduror que va dende l'añu 1830, en qu'empieza a publicar en La abejita de Carniola, y dura hasta 1840
Un postreru ente 1840 y 1846, l'añu del so treslláu a Kranj, que significa'l fin de l'actividá lliteraria de Prešeren.

La so obra más importante, Sonetni Venec (Una Guirlanda de Sonetos) tuvo direutamente inspirada pol so amor infeliz escontra Julija Primic y cola muerte del so amigu íntimu, el poeta Matija Čop.

Sonetni Venec tien una estructura na cual l'últimu versu de cada sonetu ye tamién el primeru del siguiente, convirtiendo los cuarenta sonetos nuna "guirlanda" na que nengún sonetu podría esistir ensin los demás. Los primeros versos de los catorce sonetos formen de la mesma otru sonetu, que les sos lletra iniciales formen el acróstico Primicovi Julji, ye dicir "pa Julija Primic".

La séptima estrofa del so poema Zdravljica (Un Brinde) convertir en 1991 en himnu nacional d'Eslovenia. Prešeren tamién escribió n'alemán, y los sos poemes traducir a delles llingües. Dalgunos de los sos poemes fueron impresos nos dos versiones, alemana y eslovena, cuando apaecieron per vegada primera na prensa periódica.

Fallecimientu[editar | editar la fonte]

Julija Primic: semeya de 1855 por Matevž Langus.

Finó'l 8 de febreru de 1849 en Kranj, Eslovenia. Tal día celébrase la fiesta de la cultura eslovena, el "día de Prešeren". Prešeren apaez tamién nel billete eslovenu de 1000 tolares. La plaza Prešeren de Liubliana contién una estatua del poeta que dirixe pa siempres la so mirada escontra un baxorrelieve de Julija a lo cimero de la paré d'un edificiu al otru llau de la plaza.

El nome d'esti autor se germaniza de cutiu como "Franz Prescheren", especialmente en documentos antiguos de la dómina en que Eslovenia pertenecía al Imperiu austrohúngaru.

Bibliografía[editar | editar la fonte]

Jean-Claude Polet, Jacques-Philippe Saint-Gérand, Patrimoine littéraire européen — Prešeren, De Boeck Université ISBN 2-8041-2805-9 ( en francés)
Janko Kos, Prešeren in evropska romantika (Ljubljana: Državna založba Slovenije, 1970) (n'eslovenu)
Janko Kos, Pregled slovenskega slovstva (Ljubljana: Državna založba Slovenije, 1998) (n'eslovenu)

Referencies[editar | editar la fonte]

↑ ^1,0 ^1,1 Sección, versículu o párrafu: Прешерн Франце. Afirmao en: Gran Enciclopedia Soviética (1969–1978). Data de consulta: 28 setiembre 2015. Editorial: Большая Российская энциклопедия. Llingua de la obra o nome: rusu. Data d'espublización: 1969.
↑ ^2,0 ^2,1 Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
↑ Identificador CONOR.SI: 954467. Afirmao en: CONOR.SI.

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]

carantha.net Carantha.net The true Slovenian History (N'inglés).
Preseren.net Dades biogràfiques i testos de la majoria dels seus poemes (n'eslovenu) (n'inglés) (n'alemán)
Velika Togenburg Poemes a Wikisource (n'inglés)

[1f47bd5afa6db9ccedec4b57d4993219e08b9ba5-1] 1,0 ^1,1 Sección, versículu o párrafu: Прешерн Франце. Afirmao en: Gran Enciclopedia Soviética (1969–1978). Data de consulta: 28 setiembre 2015. Editorial: Большая Российская энциклопедия. Llingua de la obra o nome: rusu. Data d'espublización: 1969.

[3ebfe5fc21f314b964bf64d09f261b86d2f88dbe-2] 2,0 ^2,1 Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.

[bbe06000c5451ea5023053c9858baa6bfe976f46-3] Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.

[f1969f423d9067cd7255b409aa78981fab10196e-4] Identificador CONOR.SI: 954467. Afirmao en: CONOR.SI.

[1]

[2]

[3]

[4]