Aabenraa
 | Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
 Aabenraa | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Alministración | |||
| País |  Reinu de Dinamarca | ||
| Estáu federáu | Dinamarca | ||
| Rexón alministrativa | Dinamarca Meridional | ||
| Conceyu | Aabenraa | ||
| Tipu d'entidá | ciudá | ||
| Códigu postal |
6200 | ||
| Xeografía | |||
| Coordenaes | 55°02′40″N 9°25′05″E / 55.0444°N 9.4181°E | ||
  Aabenraa Aabenraa (Dinamarca) | |||
| Superficie | 9.69 km² | ||
| Altitú | 16 m | ||
| Demografía | |||
| Población | 15 967 hab. (2016) | ||
| Porcentaxe |
100% de Aabenraa 1.3% de Dinamarca Meridional 0.27% de Dinamarca 0.27% de Reinu de Dinamarca | ||
| Densidá | 1647,78 hab/km² | ||
| Más información | |||
| Fundación | 1231 | ||
| Estaya horaria |
UTC+01:00 (horariu estándar) UTC+02:00 (horariu de branu) | ||
| Llocalidaes hermaniaes | Kaltenkirchen | ||
| aabenraa.dk | |||
 | |||
Aabenraa (tamién Åbenrå, n'alemán Apenrade) ye una ciudá de Dinamarca, na rexón alministrativa de Dinamarca Meridional. Dientro de la rexón ye la principal llocalidá del conceyu d'Abenraa, al que da nome. Tamién da nome al fiordu onde s'asitia, nel estrechu de Pequeñu Belt, al sur de la península de Xutlandia.
Antes de la reforma alministrativa danesa de 2004, la ciudá yera la capital del condáu de Xutlandia Meridional.
Nel añu 2002 tenía un censu de 22.039 habitantes. La industria alimentaria ye protagonista na economía de la llocalidá, especialmente na producción de cerveza y conserves, anque tamién tien presencia'l sector de producción y tresformamientu de maquinaria, como ye'l casu de la fabricación d'órganos.
Historia[editar | editar la fonte]
Aabenraa foi mentada per primer vegada nes cuentes históriques del sieglu XII, cuando foi atacada polos Wendos.
La llocalidá creció na Alta Edá Media en redol a Opnør Hus, el castiellu obispal, y recibió estatus de ciudá comercial en 1240. Mientres la Edá Media conocer a la ciudá pola so industria pescadera y la producción de lúpulu.
Ente 1560 y 1721 la ciudá tuvo rexida polos duques de Gottorp.
Los sos díes de mayor gloria trescurrieron nel periodu ente 1750 y 1864, cuando'l tráficu naval conocía'l so mayor tasa de crecedera debida al comerciu col mar Mediterraneu, China, Sudamérica y Australia. Gociaba d'un bon puertu, que lo convirtió nun gran puertu comercial, teniendo la flota comercial más grande del reinu danés, dempués de Copenhague y Flensborg. La ciudá tenía gran númberu d'estelleros, famosos pola calidá de los sos barcos, de los cualos el más famosu foi'l clipper Cimber, qu'en 1857 fixo la travesía Liverpool-San Francisco en 106 díes. La pesca y otres pequeñes industries yeren otros sectores de producción de la ciudá
Dende 1864, como resultáu de la Segunda guerra de Schleswig, foi parte de Prusia, y, como tal, parte de la Confederación Norgermánica y, dende 1871 d'equí p'arriba, parte del Imperiu Alemán. En 1920 un plebiscitu en Schleswig que devolvió'l norte de Schleswig a Dinamarca, el 55.1% de la población d'Aabenraa votaron por siguir siendo parte d'Alemaña, frente al 44.9% que votaron a favor de la cesión a Dinamarca.
Dempués de la reforma ortográfica danesa de 1948, qu'abolió Aa a favor de Å, hubo resistencia en Aabenraa. La ciudá tarrecíase, ente otres coses, el perder el so estatus como primer ciudá nos llistaos alfabéticos internacionales, especialmente desque la lletra A ye en realidá la última lletra del alfabetu Noruegu-danés. Una revisión posterior de les regles ortográfiques dexaron retener la ortografía Aa como una opción. Ente que'l conceyu d'Abenrá y más ciudadanos llocales utilicen la ortografía Aa, Åbenrå sigue siendo la opción encamentada pol Conseyu de la Llingua danesa.
Na actualidá[editar | editar la fonte]
Abenraa tien güei un puertu con 7,5 metros de fondura y un significativu comerciu naval. Ente les variaes industries, ta la de construcción d'órganos (Marcussens Orgelbyggeri) y de maquinaria (Callesens Maskinfabrik). Coles mesmes, ye'l centru alministrativu del condáu. Radio Dinamarca tien una oficina na llocalidá.
Dalgunos de los sos edificios importantes son la ilesia de San Nicolás (St. Nikolaj kirke), de tiempos del rei Valdemar, que la so construcción empezó en 1250 o'l castiellu de Brundlund (Brundlund Slot), alzáu pola reina Margarita I hacia 1400.
La ciudá, al igual que la cercana Elisenlund, tien un balneariu.
Dalgunos de los sos barrios daten de 1800, como Slotsgade, Store Pottergade, Lille Pottergade, Nygade, Nybro, Skibbrogade y Gildegade.
Referencies[editar | editar la fonte]
Enllaces esternos[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Aabenraa.
