Brandemburgu

Palaciu de la ciudá de Potsdam, segunda residencia oficial del Kaiser. L'edificiu foi destruyíu nel periodu de la RDA.

Brandeburgo, o menos frecuentemente Brandemburgo (n'alemán: Brandenburg; en sorbio: Bramborska), ye unu de los 16 estaos federaos d'Alemaña. Ta allugáu nel este del país y forma parte d'unu de los cinco Bundesländer nel territoriu de l'antigua República Democrática Alemana. Brandeburgo arrodia a la capital del país, Berlín, pero nun lu inclúi. La so capital ye la ciudá de Potsdam.

Hestoria

A la fin del Medievu y a empiezos de la Era Moderna, Brandeburgo foi unu de los siete electoraos (Kurfürst) del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu, y xuntu con Prusia formaron la base orixinal del Segundu Reich o Imperiu alemán el 18 de xineru de 1871, el primer Estáu nacional unificáu alemán. Berlín, futura capital alemana, atopábase dientro del territoriu de Brandeburgo. Dende 1412 Brandeburgo y darréu Brandeburgo-Prusia, fueron apoderaos polos duques de Hohenzollern, quien se coronaron na ciudá de Königsberg (anguaño Kaliningráu) como reis de Prusia.

El Príncipe Elector Joaquín II Héctor convirtióse'l 1 de payares de 1539 na ilesia de St. Nicolai de Spandau al Luteranismu. Brandeburgo foi unu de los Estaos xermanos que se convirtieron al Protestantismu na puxanza de la Reforma protestante y siguió siéndolo mientres la dinastía espandíase al traviés de los sos territorios al incluyíse-y el Ducáu de Prusia en 1618. Hasta 1773 nun esistió nenguna ilesia católica en Brandeburgo-Prusia.

Dempués de la devastadora Guerra de los Trenta Años (1618-1648), Brandeburgo esfrutó d'una serie de gobernantes eficientes, que lu llevaron pa esa dómina a ser una de les grandes potencies d'Europa. El primeru d'esos gobernantes foi Federicu Guillermu I, tamién llamáu «el Gran Elector», quien trabayó pa reconstruyir y consolidar el país, y col Edictu de Potsdam abrió les fronteres pa los escorríos Hugonotes mientres el gobiernu de Luis XIV de Francia. El Gran Elector foi amás quien treslladó la capital de la ciudá de Brandeburgo a Potsdam.

Cuando Federico Guillermo morrió en 1688, el so fíu Federico asocedió-y como Federico III en Brandeburgo. Como les tierres que anexionó pa Prusia taben fuera de les llendes del Sacru Imperiu, Federico asumió (como Federicu I) el títulu de Rei en Prusia el 18 de xineru de 1701, col permisu del Emperador Leopoldu II del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu.

Brandeburgo entá siguía siendo la parte más importante del reinu, pero yá yera referíu davezu como Brandeburgo-Prusia, y depués como Reinu de Prusia. Tres el fundimientu del Sacru Imperiu en 1806 y les Guerres Napoleóniques, el Reinu de Prusia foi subdividíu en provincies (1815), l'antiguu electoráu de Brandeburgo convertiuse na Provincia de Brandeburgo. En 1881 la ciudá de Berlín foi dixebrada d'esa provincia.

En 1925 Brandeburgo tenía una área de 39.039 km² y unos 2,6 millones d'habitantes. Tres la Segunda Guerra Mundial, la rexón de Neumark, na parte oriental de Brandeburgo, foi amestada per Polonia, por cuenta de la llínea Oder-Neisse, y el restu de la provincia tresformose nun Land cuando Prusia foi eslleida por Decretu del Conseyu de Control Aliáu polos cuatro países vencedores de la Segunda Guerra Mundial el 27 de febreru de 1947.

L'Estáu de Brandeburgo foi convertíu en 1952 pol gobiernu de la República Democrática Alemana nos distritos de Potsdam y Frankfurt del Óder.

L'actual Estáu federáu de Brandeburgo foi restablecíu mientres la reunificación alemana en 1990. Dende entós dellos entusiastes llanzaron el proyectu pa fundir los Bundesländer de Berlín y Brandeburgo. Nun referendu celebráu en 1996, la mayoría de los habitantes se pronunció en contra de la fusión de los dos Estaos, ente que los de l'antigua Berlín Oeste se ficeron a favor. A pesar del revés, la iniciativa sobre la fusión siguió y tiense prevista la so realización definitiva pal añu 2009 en siendo nuevamente sometida a referendu. Sicasí de ser aprobada la fusión, el nuevu Estáu resultante d'ella recibiría'l nome de Berlín-Brandeburgo.

Xeografía

Brandeburgo llinda al norte col Estáu federáu de Mecklemburgo-Pomerania Occidental, al este col ríu Oder y con Polonia, al sur col Estáu de Freistaat Sachsen, al oeste con Sajonia-Anhalt y #Baja Sajonia. Cabo destacar que llinda nel so interior cola capital del país, Berlín, conteniéndola a manera d'isla de tierra.

El ríu Oder forma la llende oriental del Estáu y d'Alemaña con Polonia, y el ríu Elba constitúi una parte de la llende occidental de Brandeburgo. Los principales ríos dientro del territoriu son el Spree y el Havel. Al sudeste atópase allugada la rexón húmeda denominada Spreewald.

Ye na rexón de Cottbus, nel sudeste de Brandeburgo, onde mora una parte de la población sorbia o sóraba; la rexón ye billingüe, una y bones aquellos caltienen la so propia llingua.

Árees protexíes

A Brandeburgo conocese pola so política de protección de la naturaleza y la so ambiciosa política de protección del mediu ambiente de la década de 1990. Con esi cambéu 15 grandes árees fueron declaraes «protexíes», caúna de les cualos tien un financiamiento estatal y guardaparques, quien emponen a los visitantes y abeluguen la protección del mediu.

Molín nel Parque Natural Gran Fläming.

• Parque Nacional
  • Parque Nacional Unteres Odertal (106 km²)

• Reserves de Biosfera
  • Spreewald (474 km²)
  • Schorfheide-Chorin (1.291 km²)
  • paisaxe fluvial Elbe - Brandenburg (533 km²)

• Parques Naturales
  • Parque Natural Barnim (750 km²)
  • Parque Natural Dahme-Heideseen (594 km²)
  • Parque Natural Hoher Fläming (827 km²)
  • Parque Natural Märkische Schweiz (204 km²)
  • Parque Natural Niederlausitzer Heidelandschaft (490 km²)
  • Parque Natural Niederlausitzer Landrücken (580 km²)
  • Parque Natural Nuthe-Nieplitz (623 km²)
  • Parque Natural Schlaubetal (225 km²)
  • Parque Natural Uckermärkische Seen (895 km²)
  • Parque Natural Westhavelland (1.315 km²)
  • Parque Natural Stechlin-Ruppiner Land (1.080 km²)

Vease tamién

• Ríu Spree
• Puerta de Brandeburgo