Xeografía d'Angola

Mapa d'Angola.

Angola allúgase na mariña Atlántica d'África. Llenda al norte cola República Democrática d'El Congu, al este con Zambia y al sur con Namibia. Separáu del restu del territoriu nacional pola salida al mar de la República Democrática d'El Congu, atópase l'enclave de Cabinda, que llenda al norte y al este cola República d'El Congu y al sur cola República Democrática d'El Congu. El país tien aprosimadamente la forma d'un cuadráu de 1300 km de mariña. La superficie total ye de 1.246.700 kilómetros cuadraos conxuntamente col enclave de Cabinda.

Relieve

Mapa topográficu d'Angola.

El relieve angolanu presenta dos unidaes xeomorfolóxiques básiques: la enllanada mariña y el pandu, o planaltu.

La primera d'estes rexones constitúi una franxa costera fresca, seca y pantanosa que s'estrecha nel so seutor meridional y alquier una progresiva aridez nel desiertu de Moçamedes.

Esta rexón greba estiéndese dende Namibia hasta Luanda. Al norte de Luanda la mariña ye rectillinia y serrapatosa, pero al sur ufierta diverses ancones.

La franxa costera ta templada pola corriente fría de Benguela, lo que da como resultáu un clima asemeyáu al de la mariña de Perú o de Baxa California.

La mariña ye na so gran mayoría panda, con ocasionales cantiles de baxu altor de roca sedimentaria de color coloráu. Hai una badea produnda na mariña llamada Badea de los Tigres. Escontra'l norte atópense Port Alexander, Little Fish Bay y Lobito Bay, ente que les badees superficiales son numberoses. Lobito Bay tien agües abondes como pa dexar la descarga de grandes barcos cerca de la mariña.

El planaltu o pandu interior llentu, ocupa dos tercios de la superficie angolana con una altitú que varia ente los 450 y 600 msnm, estremada ente una sabana seca nel sur y sudeste y una selva nel norte y en Cabinda.

A partir d'esta estrecha banda costera, que'l so anchu varia ente 48 y 165 quilómetros, el relieve álzase ceo al traviés de cuestes hasta algamar un pandu, que s'atopa cubiertu por vasta vexetación. Darréu empieza a baxar suavemente escontra'l centru d'África.

El pandu angolanu o pandu de Bié forma un cuadriláteru al este de Benguela d'una altitú promediu de 1.500 metros con altores máximos d'hasta 2200 metros. Esti pandu cubre aprosimadamente'l 10% de la superficie del país y ye un centru de dispersión d'agües.

Hidrografía

Conca del ríu Congu.

Conca del ríu Cubango.

El pandu angolanu constitúi un importante centru de receición y dispersión d'agües, asina tanto'l ríu Zambeze como dellos afluentes del ríu Congu tienen los sos nacientes n'Angola.

Escontra'l norte escurren los ríos Cuangu, Cuílu, Cuangue, Cassai, toos afluentes del Congu.

El ríu Kwango (Cuango n'Angola) ye afluente del ríu Kasai cerca de la ciudá de Bandundu y con un llargor de 1.100 km escurre per Angola y la República Democrática d'El Congu, formando llende ente dambos países.

El ríu Kasai (Cassai n'Angola) tamién ye fronterizu y axúntase col ríu Congu na localidá de Kwamouth.

Escontra l'este diríxense los afluentes del Zambeze.

Los ríos con direición escontra'l sur , como'l Cubangu y el Cuítu, desagüen na depresión interior de Ngami, tamién conocida como del Okavangu, al norte de Botsuana.

Los principales ríos de l'aguada Atlántica son el Cunene, ún de los pocos ríos perennes na rexón, que'l so tramu final sirve de llende con Namibia, y el Cuanza, que desagua al sur de Luanda y ufierta grandes posibilidaes como fonte d'enerxía eléctrico y calce de navegación.

Clima

Esiste una estación d'agües curtia, que va de febreru a abril. Los branos son calientes y secos, los iviernos son templaos. Les tierres altes del interior tienen un clima nidiu con una estación d'agües de payares a abril, siguida por una estación seca, más fría, de mayu a ochobre. Les altitúes varíen, polo xeneral, ente los 1000 y los 2000 metros. Les rexones del norte y Cabinda tienen agües a lo llargo de casi tol añu.

Ciudaes principales

• Amboim (Porto Amboim)
• Bailundo (Vila Teixeira da Xibla)
• Benguela (São Felipe de Benguella) - puertu y ferrocarril
• Caála (Vila Robert Williams)
• Calandula (Duque de Bragança)
• Camacupa (Vila General Machado)
• Chibia (Vila João de Almeida)
• Ganda (Vila Mariano Machado)
• Huambo (Nova Lisboa) - ferrocarril
• Kuito (Silva Porto)
• Kuvango (Vila da Ponte)
• Lubango (Sá da Bandeira)
• Luena (Vila Lusu)
• Massango (Forte República)
• Mbanza Congo (São Salvador do Congo)
• Menongue (Serpa Pintu) - ferrocarril
• Namibe (Moçâmedes) - puertu y ferrocarril
• N'Dalatando (Vila Salazar) - ferrocarril
• N'Giva (Vila Pereira d'Eça)
• Saurimo (Vila Henrique de Carvalho)
• Soyo (Santu António do Zaire)
• Sumbe (Novo Redondo)
• Tombua (Porto Alexandre)
• Uíje (Carmona)