Protón

Cadarma de quarks d'un protón.

En física, el protón (en griegu protón significa primeru) ye una partícula subatómica con una carga llétrica d'una unidá fundamental positiva (+)(1,602 x 10^–19 culombios) y una masa de 938,3 MeV/c² (1,6726 × 10^–27 kg) o, del mesmu mou, unes 1836 vegaes la masa d'un electrón. Esperimentalmente, adícase'l protón como estable, con un llímite inferior na so vida media d'unos 10³⁵ años, magar que dalgunes teoríes predicen que'l protón pue desintegrase. El protón y el neutrón, en conxuntu, conócense como nucleones, darréu qu'ensamen el núcleu de los átomos.

El núcleu del isótopu más común del átomu d'hidróxenu (tamién l'átomu estable más cenciellu dable) ye un únicu protón. Los núcleos d'otros átomos tan ensamaos de nucleones xuníos pola fuercia nuclear fuerte. El númberu de protones nel núcleu determina les propiedaes químiques del átomu y qué elementu químicu ye.

Los protones tan clasificaos como bariones y compónense de dos quarks arriba y un quark abaxo, que tamién tan xuníos pola fuercia nuclear fuerte mediada por gluones. El equivalente en antimateria del protón ye l'Antiprotón, que tien la mesma magnitú de carga que'l protón pero de signu contrariu.