Diferencies ente revisiones de «Mónacu»

Editar los enllaces
Coordenaes: 43°43′52″N 7°25′12″E / 43.7311°N 7.42°E / 43.7311; 7.42
De Wikipedia
Navegar l'historial de mou interactivu
← Edición más antiguaEdición más nueva →
Contenido eliminado Contenido añadido
VisualTestu wiki
JAnDbot (alderique | contribuciones)
20 907 ediciones
m robot Añadido: rm:Monaco
SpBot (alderique | contribuciones)
504 ediciones
m robot Modificado: nah:Monaco
Llinia 193: Llinia 193:
[[ms:Monaco]]
[[ms:Monaco]]
[[na:Monaco]]
[[na:Monaco]]
[[nah:Monahco]]
[[nah:Monaco]]
[[nds:Monaco]]
[[nds:Monaco]]
[[nds-nl:Monaco]]
[[nds-nl:Monaco]]

Revisión a fecha de 04:23 9 ago 2009

Mónacu
estáu soberanu
Bandera de Mónacu escudu de Mónacu
Lema nacional Deo juvante (en) Traducir
Himnu nacional Hymne Monégasque
Alministración
Nome oficial Principauté de Monaco
Capital Mónacu
Forma de gobiernu Monarquía constitucional
Monarquía hereditaria
Príncipe de Mónacu Alberto II de Mónacu (dende 6 abril 2005)
Ministru d'Estáu de Mónacu Pierre Dartout (dende 1r setiembre 2020)
Llingües oficiales francés
Relixón oficial Ilesia Católica[1] y catolicismu[2]
División
Rellaciones diplomátiques
Miembru de
Xeografía
Coordenaes 43°43′52″N 7°25′12″E / 43.7311°N 7.42°E / 43.7311; 7.42
Superficie 1,95 km² (puestu 193)
% agua despreciable
Costes 4,1 km
Llenda con 4,4 km (con Francia)
Puntu más altu Chemin des Révoires (es) Traducir
Puntu más baxu mar Mediterraneu
Demografía
Población 32,409 (2005 est.) hab. (2020)
Densidá Error d'espresión: Operador ( inesperáu hab/km²
Xentiliciu monegascu (masculín singular)
monegasca (femenín singular)
Economía
Moneda euru
PIB nominal 8 596 156 574 $ (2021)
Más información
Dominiu d'Internet .mc
Códigu telefónicu +377
Códigu ISO 492 / MCO / MC
Estaya horaria Hora central europea, UTC+01:00 y Europe/Monaco (en) Traducir
mairie.mc y gouv.mc
Cambiar los datos en Wikidata

Mónaco (Munegu en monegascu, Monegue en occitanu Monaco en francés), ye una ciudá-estáu del sur d'Europa, arrodiada por Francia y na oriella del mar Mediterraneu.

Xeografía

Con malapenes 2 km², Mónaco ye'l segundu país independiente mas pequeñu del mundu, dempués del Vaticano.

Allúgase na costa del mar Mediterraneu, a 18 km de Niza, a 12 km de la frontera italiana y ta arrodiáu dafechu por Francia. El so territoriu ta urbanizáu casique enteramente.

El clima ye suave y soleyeru, con temperatures medies ente los 8°C de xineru y febreru y los 26° de xunetu y agostu.

Barrios

Mónaco ta dividío en seis barrios (quartiers):

  • Monaco - Ville, el cascu antiguu de la ciudá, construyíu sobre una elevación rocosa qu'entra na mar y que se conoz como le rocher (el peñón).
  • La Condamine, alredor del puertu y la plaza'l mercáu. Ye'l llugar de salida y de meta del Gran Premiu automóvil de Mónaco.
  • Monte-Carlo (antiguamente Spélugues), la principal zona residencial, onde tamién s'alluga'l casinu. Nesti barriu tien llugar la mayor parte del Gran Premiu automóvil de Mónaco y del Ralli automóvil de Monte-Carlo.
  • Fontvieielle, un barriu nuevu construyíu en terrenos ganaos a la mar.
  • Larvotto, el barriu de les sableres.

Demografía

Amestando-y les ciudaes franceses llenderes (Cap-d'Ail, Beausoleil, Roquebrune-Cap-Martin, La Turbie) o prósimes (Menton), Mónaco forma una aglomeración d'alredor de 100.000 habitantes.

Anque ye una ciudá de talla media, al ser un territoriu tan pequeñu, ye'l país independiente con mayor densidá de población.

Mónaco tien la particularidá de que les persones de nacionalidá monegasca (7.200 en 2004) son minoritaries nel so propiu país. La mayoría de la población ye de nacionalidá francesa (47 %), mientres que monegascos y italianos representen alredor del 16% caún. Los otros 21% repártense ente 125 nacionalidaes diferentes.

La única llingua oficial del estáu ye'l francés, anque'l monegascu enséñase na escuela y ye materia optativa nel bachilleratu. L'inglés y l'italianu son otres llingües abondo falaes en Mónaco.

La tase d'alfabetización de los monegascos ye enforma elevada, el 99%.

El catolicismu ye la relixón oficial, pero la constitución garantiza la llibertá de cultu.

Historia

El territoriu de Mónaco, ocupáu dende la prehistoria fue una colonia de la república de Xénova, que construyó una fortaleza en 1215.

En 1297 François Grimaldi, amarutáu de flaire franciscanu, apoderose de la fortaleza y instaló la dinastía de los Grimaldi, que gobierna Mónaco dende entonces. La única escepción fue la dómina 1793-1814 na que Mónaco s'integró en Francia, col nome de Fuerte d'Hércules (Fort d'Hercule).

El Congresu de Viena convirtió a Mónaco nun protectoráu del Reinu de Cerdeña, hasta 1861 enque un tratáu franco-monegascu garantizó la so soberanía. Con ocasión d'esti tratáu, Francia anexonó les ciudaes de Menton y Roquebrune (anguaño Roquebrune-Cap-Martin), que proclamaran la secesión de Mónaco en 1848.

La Constitución de 1911, que llimitó los poderes del Príncipe de Mónaco, convirtió a la ciudá nuna monarquía constitucional.

En 1918, Mónaco robla un tratáu con Francia per aciu del qu'esti últimu país concede-y una proteición llimitada a cambiu d'alliniase colos sos intereses políticos, militares y económicos.

En 1962 apruébase una constitución que proclama l'abolición de la pena de muerte, reconoz el derechu de votu a les muyeres y crea un Tribunal Supremu que garantiza les llibertaes fundamentales.

En 1993 Mónaco conviértese oficialmente en miembru de les Naciones Uníes.

En 2002 un tratáu nuevu ente Francia y Mónaco estipula que'l principáu siguirá siendo un estáu independiente anque se dea'l casu que nun haya descendientes de la dinastía.

Enllaces esternos

Plantía:Enllaz AD

  1. ↑ Afirmao en: Constitución de Mónacu. Sección, versículu o párrafu: art. 9. Llingua de la obra o nome: francés.
  2. ↑ Tienes d'especificar urlarchivu = y fechaarchivu = al usar {{cita web}}.«La Constitution de la Principauté». «La religion catholique, apostolique et romaine est religion d'État.»
  3. ↑ URL de la referencia: https://www.interpol.int/Member-countries/World. Editorial: Interpol. Data de consulta: 7 avientu 2017.
  4. ↑ URL de la referencia: https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/. Editorial: Organización pa la Prohibición d'Armes Químiques. Data de consulta: 7 avientu 2017.
  5. ↑ URL de la referencia: https://www.iho.int/srv1/index.php?option=com_wrapper&view=wrapper&Itemid=452&lang=en. Editorial: Organización Hidrográfica Internacional. Data de consulta: 8 avientu 2017.
  6. ↑ URL de la referencia: http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp.
  7. ↑ URL de la referencia: http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html. Data de consulta: 4 mayu 2019.
  8. ↑ URL de la referencia: https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8. Data de consulta: 4 mayu 2019.
  9. ↑ URL de la referencia: https://www.dhs.gov/visa-waiver-program-requirements. Data de consulta: 7 marzu 2020.
  10. ↑ URL de la referencia: http://icdo.org/who-we-are/members/observer-states.html. Data de consulta: 11 mayu 2020.
  11. ↑ URL de la referencia: https://public.wmo.int/en/members/monaco. Data de consulta: 26 mayu 2020.
  12. ↑ URL de la referencia: https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/. Data de consulta: 21 xunetu 2020.
Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Mónacu&oldid=369287»