Diferencies ente revisiones de «Carrió»

Coordenaes: 43°33′20″N 5°43′53″W / 43.55564°N 5.73127°O / 43.55564; -5.73127
De Wikipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
m +{{control d'autoridaes}}
m iguo ordinal: ² => ²
Llinia 29: Llinia 29:


== Territoriu y población ==
== Territoriu y población ==
Tien una estensión de 2,31 km².
Tien una estensión de 2,31 km².


Viven nella 138 persones ([[INE]], [[2011]]), 66 homes y 72 muyeres.
Viven nella 138 persones ([[INE]], [[2011]]), 66 homes y 72 muyeres.

Revisión a fecha de 14:04 23 mar 2020

Carrió
Alministración
País España
Autonomía Principáu d'Asturies
Provincia provincia d'Asturies
Conceyu Carreño
Tipu d'entidá parroquia d'Asturies
Xeografía
Coordenaes 43°33′20″N 5°43′53″W / 43.55564°N 5.73127°O / 43.55564; -5.73127
Carrió alcuéntrase n'Asturies
Carrió
Carrió
Carrió (Asturies)
Superficie 2.31 km²
Altitú 44 m[1]
Llenda con Prevera, Albandi, Xixón y Veriña
Demografía
Población 138 hab. (2011)
Porcentaxe 1357.2% de Carreño
13.65% de provincia d'Asturies
13.65% de Principáu d'Asturies
0.29% de España
Densidá 59,74 hab/km²
Más información
Estaya horaria UTC+01:00
Cambiar los datos en Wikidata

Carrió ye una parroquia de les doce del conceyu asturianu de Carreño.

Situación y comunicaciones

La parroquia de Carrió ocupa la fastera más oriental del conceyu. Llenda al norte col mar Cantábricu, al este col conceyu de Xixón a través de la ría d'Aboño y coles parroquies carreñines de Prevera, al sur, y de Priendes y Albandi al oeste.

La distancia media con Candás, capital del conceyu, ye d'unos 5,50 km (siendo'l nucleu más cercanu la casería despoblada d'El Palacio a 4,90 km. y el más llonxanu la casería de L'Alto Aboño, a 6,10 km).

Pue llegase dende Candás a Carrió en tren o per carretera:

  • Llinia F4 "Xixón-Cuideiru" de FEVE, con apeaderu n'Aboñu.
  • Carretera AS-239.

El códigu postal ye 33492.

Territoriu y población

Tien una estensión de 2,31 km².

Viven nella 138 persones (INE, 2011), 66 homes y 72 muyeres.

Les entidaes de población de la parroquia son les siguientes:

ENTIDÁ CATEGORÍA POBLACIÓN
Aboño Aldea 26
L'Alto Aboño Casería 3
El Bandín Casería 19
El Cantu San Xuan Casería 7
Les Cruciades Casería 3
La Cuesta Carrió Casería 12
Llamera Casería 11
Otero Llugar 33
El Palacio Casería Despoblada
La Peruyera Casería 4
El Regueru Casería 4
La Sabarriona Casería 16

Topónimu

Xosé Lluis García Arias, al falar de los topónimos acabaos n'-ón, diz:

"El fenómenu de pérdida de -n ofreceríenlu, quiciá, dalgunos exemplos como Nalió (Gr)359, Somió (Xx)360, Carrió (Cñ) orixináu dende CARRIUS + suf. (Solin; 250 p. 12), a nun ser que, en dalgún casu, se trate d'exemplos de confusión y posterior reduición del diptongu -oi, -ou [...]."[2]

Sitios d'interés

Ilesia de San Llorienzu de Carrió

La ilesia parroquial de San Llorienzu de Carrió[3] asítiase nel barriu d'Otero.

El templu orixinal fue quemáu mientres la Guerra Civil y llevantada otra vuelta en comuña pola vecindá. Anguaño, tien dientro les imaxenes de la Virxe del Rosariu, de San Llorienzu y de la Inmaculada Concepción, toes elles donaes pol pueblu.

Palaciu de los Bernaldo de Quirós

El Palaciu de los Bernaldo de Quirós en Carrió alcuéntrase nel barriu d'Otero, dientro una finca d'unos 70.000 m².

La familia Bernaldo de Quirós mandólu construyir inicialmente nel sieglu XVIII y a finales del XIX amplióse (quiciás cola collaboración del arquitectu xixonés, Manuel Del Busto González).

Ye propiedá de la empresa Cementos Tudela Veguín dende 1999. L'aspectu anguaño ye de deterioru y abandonu.

Molín de Pielgo

El molín de Pielgo[4] asítiase na casería de Llamera, averáu al calce del ríu Reconco.

Construyérase a finales de la dómina del XIX, principios de la del XX. Consérvase solamente l'edificiu, de planta rectangular de 5,5 m X 3,5 m y un solo espaciu coles dependencies básiques: infiernu y sala'l molín. Falta la ñora o canal que trayía l'agua, polo que nun tien utilidá.

Esti molín producía corriente lléctrica pal Palaciu de los Bernaldo de Quirós.

Palombar del Palaciu

El palombar del palaciu[5] ye una construcción del sieglu XVI, en forma de torre de planta circular.

Ta nel barriu de La Peruyera, en terrenos propiedá de Cementos Tudela Veguín. Alcuéntrase abandonáu.

Palombar de Casa Rodrigo

La construcción del palombar de Casa Rodrigo[6] ta datada nos caberos años del sieglu XVI y primeros del XVII. Ye un palombar d'en forma torre, con planta cuadrada de 2,30 m de llau.

Alcuéntrase nel barriu d'Otero y propiedá de Casa Rodrigo. El so estáu ye d'abandonu pola falta d'usu.

Monumentu a "La Chata"

L'Asociación de Vecinos del Alto Aboño dedicó esti monumentu a la Familia Real española nel añu 1915, pola mor de la visita a Carreño de la Infanta Isabel Francisca de Borbón y Borbón, conocida como “La Chata”, que ficiera una escursión pola parroquia y la vecina d'Albandi y regaló un faldón pal Cristu de Candás.[7] Llamentablemente, el desmonte de L'Alto Aboño por parte de l'Autoridá Portuaria de Xixón, destruyó'l monumentu.

Fiestes

  • 10 d'agostu: San Llorienzu
  • Tercer domingu d'agostu: festividá de la Sacramental.

Entidaes de la Parroquia

A.V. "El Filandón" de Carrió

Direición: Escueles d'Aboño, Camín de la Sabarriona

Códigu Postal: 33492 - Carrió

Presidente: Pablo Quiroga Prendes

Páxina Web: http://web.archive.org/20050115054748/www.geocities.com/avvcarrio (ensin usu)

Teléfonu: 985 16 96 00

Contó col Coru de voces "El Filandón" y ufierta dellos talleres a los vecinos durante la selmana.

Asociación Cultural "El Santo Milagro"

Direición: Carrió, 11

Códigu Postal: 33492 - Carrió.

Presidente: Pablo A. Quiroga Prendes

Páxina Web: http://web.archive.org/20040418100307/www.geocities.com/elsantomilagro/ (ensin usu)

Cultural Deportiva de Aboño

Direición: Aboño

Códigu Postal: 33439 - Carrió - Carreño

Presidente: Gustavo Martín Gayo

Teléfonu: 600419192

La Cultural Deportiva Aboño ye un club de fútbol fundáu nel añu 1929.

Anguaño participa na categoría de 1ª Rexonal.

Xuega nel Campo Municipal "Gómez Lozana" de Carrió.


Referencies

  1. Afirmao en: Modelo Digital del Terreno de España de 5 metros. Editorial: Institutu Xeográficu Nacional d'España.
  2. Xose Lluis García Arias, "Toponimia Asturiana"[1]
  3. Páxina l'Ayuntamientu de Carreño[2]
  4. Páxina l'Ayuntamientu de Carreño[3]
  5. Páxina l'Ayuntamientu de Carreño[4]
  6. Páxina l'Ayuntamientu de Carreño [5]
  7. Páxina l'Ayuntamientu de Carreño[6]