Diferencies ente revisiones de «Reinu de Castiella»
mSin resumen de edición |
m mapa n'asturianu |
||
| Llinia 9: | Llinia 9: | ||
Na Crónica d'[[Alfonsu III d'Asturies|Alfonsu III]] (Rei d'Asturies, sieglu IX) dizse: |
Na Crónica d'[[Alfonsu III d'Asturies|Alfonsu III]] (Rei d'Asturies, sieglu IX) dizse: |
||
{{cita|Las [[Bardulia|Vardulias]] ahora son llamadas Castilla}} |
{{cita|Las [[Bardulia|Vardulias]] ahora son llamadas Castilla}} |
||
{{cita|Eo tempore populantur Primorias, Lebana, Transmera, Supporta, Carranza, Bardulia quae nunc appellatur Castella |
{{cita|Eo tempore populantur Primorias, Lebana, Transmera, Supporta, Carranza, Bardulia quae nunc appellatur Castella|Crónica de Alfonsu III}} |
||
[[Ficheru:Pyreneiska halvön historisk.jpg|thumb|left|300px|Castiella en 843 formando parte d'Asturies ya independiente en 1150.]] |
[[Ficheru:Pyreneiska halvön historisk.jpg|thumb|left|300px|Castiella en 843 formando parte d'Asturies ya independiente en 1150.]] |
||
| Llinia 18: | Llinia 18: | ||
=== Sieglos XI–XII: espansión y uniones al Reinu de Llión === |
=== Sieglos XI–XII: espansión y uniones al Reinu de Llión === |
||
Nel 1028, [[Sanchu III de Navarra|Sanchu III ''El Mayor'' de Navarra]] adquiere’l condáu de Castiella tres la muerte del conde [[García Sánchez de Castilla|García Sánchez]], pos ta casáu cola hermana d'esti. Como heriedu, nel añu [[1035]] dexa un amenorgáu condáu de Castiella al so fíu [[Fernandu I de Castiella|Fernando]]. |
Nel 1028, [[Sanchu III de Navarra|Sanchu III ''El Mayor'' de Navarra]] adquiere’l condáu de Castiella tres la muerte del conde [[García Sánchez de Castilla|García Sánchez]], pos ta casáu cola hermana d'esti. Como heriedu, nel añu [[1035]] dexa un amenorgáu condáu de Castiella al so fíu [[Fernandu I de Castiella|Fernando]]. |
||
[[Ficheru:Map Iberian Peninsula 1030- |
[[Ficheru:Map Iberian Peninsula 1030-ast.svg|thumb|left|300px|Castiella incorporada al reinu de Sanchu III (de 1029 a 1035).]] |
||
[[Ficheru:Map Iberian Peninsula 1037-es.svg|thumb|300px|Castiella en 1037 tres la partición del reinu de Sanchu III ente los sos fíos).]] |
[[Ficheru:Map Iberian Peninsula 1037-es.svg|thumb|300px|Castiella en 1037 tres la partición del reinu de Sanchu III ente los sos fíos).]] |
||
Revisión a fecha de 09:05 12 xun 2019
El reinu de Castiella foi ún de los reinos medievales de la Península Ibérica. Castiella xurdió como entidá política autónoma nel sieglu IX baxo la forma de condáu vasallu de Llión, algamando la categoría de «reinu» nel sieglu XI. El su nome debióse a la gran cantidá de castiellos que s’atopaben na zona.
Historia
Sieglos IX–XI: inicios
La primera mención a «Castilela» apaez nun documentu del añu 800:
Hemos levantado una iglesia en honor a San Martín, en Área Patriniano, en el territorio de Castilla
Llevantamos una ilesia n’honor a San Martín, n’Área Patriniano, nel territoriu de Castiella
Na Crónica d'Alfonsu III (Rei d'Asturies, sieglu IX) dizse:
Las Vardulias ahora son llamadas Castilla
Eo tempore populantur Primorias, Lebana, Transmera, Supporta, Carranza, Bardulia quae nunc appellatur CastellaCrónica de Alfonsu III
El condáu de Castiella repuéblase mayoritariamente por habitantes d'orixe cántabru, astur, vascu y árabe con un dialeutu romance propiu, el castellán, y con unes lleyes diferenciaes.
El primer conde de Castiella ye Rodrigu nel 860 (baxo Ordoñu I d'Asturies y Alfonsu III el Magnu). El condáu de Castiella esperimenta una gran expansión mientres el gobiernu del conde Rodrigu, que diríxese hacia’l sur hasta llegar a Amaya (860) y a costa de los cordobeses pela Rioxa. Amás, a partir de la sublevación del conde alavés Eglyón, Álava incorpórase al condáu de Castiella. Nel añu 931, el condáu de Castiella xunifícase col conde Fernán González, faciendo de los sos dominios un condáu hereditariu a llombos de los reis de Llión.
Sieglos XI–XII: espansión y uniones al Reinu de Llión
Nel 1028, Sanchu III El Mayor de Navarra adquiere’l condáu de Castiella tres la muerte del conde García Sánchez, pos ta casáu cola hermana d'esti. Como heriedu, nel añu 1035 dexa un amenorgáu condáu de Castiella al so fíu Fernando.
