Diferencies ente revisiones de «Llingües italianes centromeridionales»
m Bot: Troquéu automáticu de testu (-Lengua romances +Llingües romániques) |
|||
| Llinia 28: | Llinia 28: | ||
== Clasificación == |
== Clasificación == |
||
Les variedaes italianes centromedionales tán dixebraes del restu de variedaes llingüístiques del [[italianu del Norte|"italianu" del norte (galoitaliano)]] por un númberu importante d'isogloses que definen la llamada [[Llinia Massa-Senigallia|llinia de La Spezia-Rimini]]. Les variedaes italianes centromeridionales tán asitiaes al sur de dicha llinia y pueden clasificase en |
Les variedaes italianes centromedionales tán dixebraes del restu de variedaes llingüístiques del [[italianu del Norte|"italianu" del norte (galoitaliano)]] por un númberu importante d'isogloses que definen la llamada [[Llinia Massa-Senigallia|llinia de La Spezia-Rimini]]. Les variedaes italianes centromeridionales tán asitiaes al sur de dicha llinia y pueden clasificase en 4 grupos princiapes: |
||
* [[dialectu toscanu|Variedaes toscanes]] |
* [[dialectu toscanu|Variedaes toscanes]] |
||
* [[Italianu central|variedaes centrales]] |
|||
* [[Idioma napolitanu|Variedaes meridionales]] ([[idioma napolitanu|napolitanu]], [[dialectu apulo-barese|apulo-barinés]]) |
* [[Idioma napolitanu|Variedaes meridionales]] ([[idioma napolitanu|napolitanu]], [[dialectu apulo-barese|apulo-barinés]]) |
||
* [[Llingües sículo-calabro-salentinas|Variedaes meridionales estremes]] |
* [[Llingües sículo-calabro-salentinas|Variedaes meridionales estremes]] |
||
Dellos autores consideren al toscanu como una caña estreme y arrexunten el restu de variedaes. El toscanu ta dixebráu por un fexe d'isogloses qu'en xunto definen la llinia Roma-Ancona. El toscanu ye l'únicu d'estos grupos que ta asitiáu dafechu al norte d'esta llinia, y el restu de variedaes ta al sur de la llinia Roma-Ancona. |
Dellos autores consideren al toscanu como una caña estreme y arrexunten el restu de variedaes. El toscanu ta dixebráu por un fexe d'isogloses qu'en xunto definen la llinia Roma-Ancona. El toscanu ye l'únicu d'estos grupos que ta asitiáu dafechu al norte d'esta llinia, y el restu de variedaes ta al sur de la llinia Roma-Ancona. |
||
Revisión a fecha de 03:12 7 may 2019
Llingües italianes centromeridionales | ||||
|---|---|---|---|---|
| Distribución xeográfica | Centro y sur d'Italia | |||
| Países |
 Italia | |||
| Filiación xenética | Italorromance | |||
| Subdivisiones |
Toscanu Central Meridional Extremomeridional | |||
| Códigu Glottolog | ital1287 | |||
 | ||||
| Ver tamién Idioma - Families - Clasificación de llingües | ||||
| [editar datos en Wikidata] | ||||
Les llingües italianes centromeridionales, italosicilianas o italorromances entienden el conxuntu de llingües y variedaes llingüístiques romances al sur de la llinia Massa-Senigallia. La principal llingua italiana centromeridional ye'l italianu estándar basáu principalmente nes variantes toscanes. Ethnologue clasifica a estes llingües xuntu col dálmata dientro del grupu italodálmata.
Dellos autores usaron el términu italorromance (pa referise a toles llingües romances d'Italia) sicasí esi usu foi abandonáu polos llingüistes yá que ye conocíu que les llingües romances d'Italia nun constitúin propiamene una unidá filogenéticamente válida dientro de les llingües romances.
Clasificación
Les variedaes italianes centromedionales tán dixebraes del restu de variedaes llingüístiques del "italianu" del norte (galoitaliano) por un númberu importante d'isogloses que definen la llamada llinia de La Spezia-Rimini. Les variedaes italianes centromeridionales tán asitiaes al sur de dicha llinia y pueden clasificase en 4 grupos princiapes:
- Variedaes toscanes
- variedaes centrales
- Variedaes meridionales (napolitanu, apulo-barinés)
- Variedaes meridionales estremes
Dellos autores consideren al toscanu como una caña estreme y arrexunten el restu de variedaes. El toscanu ta dixebráu por un fexe d'isogloses qu'en xunto definen la llinia Roma-Ancona. El toscanu ye l'únicu d'estos grupos que ta asitiáu dafechu al norte d'esta llinia, y el restu de variedaes ta al sur de la llinia Roma-Ancona.
|
|
|
|
| Variedaes toscanes | Variedaes centrales | Variedaes meridionales | Variedaes meridionales estremes |
Comparanza léxica
Los numberales en distintes variedaes italianes centromeridionales son:[1]
GLOSA Toscanu Napolitanu Apulo-
BarinésSicilianu '1' unu / una unu / una junə unu / una '2' due ɾujə / ɾojə do / du dui '3' tre tre tre tri '4' kwatːɾo kwatːə kwatːrə kwaʈːɽo '5' ʧiŋkwe ʧiŋkə ʧiŋgə ʃiŋku '6' sei sejə sei sɛi '7' sɛtːy sɛtːə sɛtːə sɛtːi '8' ɔtːo otːə wɛtːə ɔtːo '9' nɔve nɔvə nɔvə nɔːvi '10' dieʧi ɾieʃə deʃə dɛːʃi
Referencia
Bibliografía
- C. Grassi, A. A. Sobrero, T. Telmon. Fondamenti di dialettologia italiana, Roma-Bari, Editori Laterza, 1997, ISBN 88-420-5131-4.
- L. Renzi. Nuova introduzione alla filologia romanza. Bologna, Il Mulino. Pagg. 504. ISBN 88-15-04340-3.
