Ramiru I d'Aragón

Estatua en Madrid (L.S. Carmona, 1750-53).

Ramiro I foi rei del Reinu d'Aragón dende 1035 fasta'l 8 de mayu de 1063.

Fíu de Sancho'l Mayor, rei del Reinu de Navarra, y una moza nomada Sancha d'Aibar o Aybar, de la ñobleza de les tierres d'Aibar. El so orixe ilexítimu ye conocíu gracies a una hestoria, na que Ramiro ye l'únicu de los fíos de Sancho qu'aida a la so muyer (incluindo los fíos d'esta). Ella, complacida, adoutalu comu fíu de so.

Depués de la muerte de Sancho'l Mayor heriedó'l tronu'l so fíu primoxénitu lexítimu García de Náxera, que gobernaba en tol tarritoriu paternu. El so hermanu Ramiro, considerólu menor d'edá y proclamóse baiulus nes tierres que recibiera del so pá pa vivir de les rentes n'Aragón. Mui ceo s'enfrentaron na batalla de Tafalla y Ramiro anicio una dinastía nuea nel reciente reinu d'Aragón. Gonzalo, que rexía les rentes reales en Sobrarbe y Ribagorza, tresfirió los drechos al so hermanu Ramiro I.

Na so documentación auténtica'l monarca aragonés entitulóse comu Ramiro, fíu del rei Sancho, ensin emplegar el títulu de rei.

Fuera'l matrimoniu, y enantes de contrayelu, tevo de doña Amuña un fíu ñatural nomáu Sancho Ramírez (igual que'l so hermanu'l rei) que sedría conde de Ribagorza.

Ramiro I contraxo dos matrimonios socesivos:

• Con Gisberga (fía'l conde Bernardo Roger de Bigorra) el día 22 d'agostu de 1036 y nel bautizu pasó a nomase Ermesinda. D'esti matrimoniu ñacieron
  • Sancho Ramírez
  • L'obispu García de Jaca
  • La condesa Sancha casada con Ermengol III, conde d'Urgel
  • Urraca que foi monxa en Santa Cruz de la Serós
  • Taresa

• Con Inés d'Aquitania casóse en data esconocía y nun se-y conoz descendencia.

Muerre énte les puertes de Graus intentando la so conquista.

Precedido por: Sancho el Mayor

Lista de monarcas de Aragón y Navarra

Sucedido por: Sancho Ramírez