Diferencies ente revisiones de «Idioma catalán»

De Wikipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
Llinia 77: Llinia 77:
| J, j || /ʒ/
| J, j || /ʒ/
|-
|-
| L, l || /ɫ/
| L, l || /l/
|-
|-
| LL, ll || /ʎ/ como la ll del asturianu
| LL, ll || /ʎ/ como la ll del asturianu
|-
|-
| L·L, l·l || /ɫɫ/
| L·L, l·l || /ɫ/
|-
|-
| M, m || /m/
| M, m || /m/
Llinia 95: Llinia 95:
| Q, q || /k/ /kw/
| Q, q || /k/ /kw/
|-
|-
| Ques, ques || al fin de la palabra /kas/
| Que, que || al fin de la palabra /ka/
|-
|-
| R, r || /r/ /ɾ/, al fin de la palabra nun se pronuncia
| R, r || /r/ /ɾ/, al fin de la palabra nun se pronuncia

Revisión a fecha de 22:26 9 och 2018

Catalán, valencianu
(Català, valencià)
Faláu en  España
Bandera d'Andorra Andorra Francia
 Italia
Rexón Bandera d'Andorra Andorra

 España

Cataluña
Comunidá Valenciana (estaya oriental)
Islles Baleares
Aragón (La Franxa Oriental)
Rexón de Murcia (El Carche)

 Francia

Pirineos Orientales (Rosellón)

Bandera d'Italia Italia

L'Alguer

Falantes 11,5 millones (2009)
Familia Llingües indoeuropees

  Itálicu
    Romance
      Occitano-romance
        Catalán-valenciano-balear

Alfabetu Llatín
Estatus oficial
Oficial en Bandera d'Andorra Andorra España (territorializada en Cataluña, Comunidá Valenciana ya Islles Baleares)
Bandera d'Italia Italia (na ciudá de L'Alguer)
Reguláu por Institutu d'Estudios Catalanes,

Academia Valenciana de la Llingua

Códigos
ISO 639-1 cat
ISO 639-2 cat
ISO 639-3 cat
Catalán, valencianu
Estensión del catalán, valencianu

El catalán (denominación oficial en Cataluña, nes Islles Baleares, n'Andorra y na ciudá de L'Alguer) o valencianu (denominación oficial nel País Valencianu) ye una llingua románica falada por más d'once millones de persones en Cataluña, el País Valencianu (sacantes dalgunes comarques del interior), les Islles Baleares, Andorra, la Franxa de Poniente (Aragón), la ciudá de L'Alguer (na islla de Cerdeña), la Catalunya del Nord y nel Carxe, un pequeñu territoriu de Murcia pobláu por emmigrantes valencianos.[1] El so dominiu llingüísticu, con una superficie de 68.730 km² y 13.529.127 d'habitants (2009), inclúi 1.687 términos municipales. Como les otres llingües romániques, el catalán remanez del llatín vulgar que falaben los romanos que s'establecieron n'Hispania na Edá Antigua.

La normativa del catalá establezla l'Institutu d'Estudios Catalanes, que tomen como base la ortografía, la gramática y el diccionariu fechos por Pompeu Fabra i Poch, y poles variantes específiques del valencianu, pola Academia Valenciana de la Llingua, basaes nes Normes de Castelló, ye dicir, la ortografía de Pompeu Fabra pero más adaptada a la pronunciación del catalán occidental y a los rasgos que carautericen les variedaes valencianes. El catalán tien cinco grandes dialeutos (valencianu, noroccidental, central, balear y rossellonés) que xunto col alguerés, dixébrense n'hasta en ventiuna variedaes y s'agrupen en dos grandes bloques: el catalán occidental y el catalán oriental. Les propuestes normatives permiten amenorgar les diferencies ente aquestos dialeutos nel catalán estándar dende'l puntu de vista gramatical, fonéticu y de léxicu. A lo llargo de los últimos siglos, la mayor parte de los dialeutos del catalán recibieron una fuerte influyencia del castellán nel estáu español y n'Andorra, del francés en Catalunya del Nord y tamién n'Andorra, y del italianu y del sardu nel Alguer, que-y dexó señes en forma de vocabulariu y espresiones nueves.

Alfabetu

Pronunciación

Aqui amuésase la pronunciación de lletres o diágrafos del catalán.

Lletra o diágrafu Fonemes
A, a /a/ /ə/
B, b /b/
C, c /k/ antes de a, o, u, /s/ antes de e o i
Ç, ç /s/
D, d /d/, al fin de la palabra /t/
E, e /e/ /ɛ/, si nun hai acentu al fin de la palabra /a/
F, f /f/
G, g /g/ antes de a, o, u, /ʒ/ antes de e o i
H, h ye muda
I, i /i/
J, j /ʒ/
L, l /l/
LL, ll /ʎ/ como la ll del asturianu
L·L, l·l /ɫ/
M, m /m/
N, n /n/
NY, ny /ɲ/ igual que la ñ
O, o /o/ /ɔ/, en algunos casos /u/
P, p /p/
Q, q /k/ /kw/
Que, que al fin de la palabra /ka/
R, r /r/ /ɾ/, al fin de la palabra nun se pronuncia
S, s /s/
U, u /u/
T, t /t/
TX, tx /t͡ʃ/ igual que el diágrafu ch
TJ, tj /dʒ/
TG, tg /dʒ/
Tz, tz /dz/
V, v /v/, en algunos dialectos /b/
X, x /ʃ/ como la x del asturianu, en algunos casos tamién /ks/
Y, y /ʝ/
Z, z /z/

Referencies

Portales