Diferencies ente revisiones de «Ríu Nilu Blancu»

← Edición más antigua Edición más nueva →

Contenido eliminado Contenido añadido

En renglón

Revisión a fecha de 09:07 23 xun 2018

Llocalización alministrativa
Nilu Blancu al-Nahr al-Abyad [النهر البيض] - al-Nahr el-Jebel [انهرل الجبل]

Xeografía
Mapamapes

El ríu Nilu Blancu (árabe: النهر البيض [al-Nahr al-Abyad] o انهرل الجبل [al-Nahr el-Jebel]) ye un llargu ríu del nordés de África, que al confluyir en Jartún col Nilu Azul (Nahr el Azraq) da nacencia al ríu Nilu. Munchos xeógrafus envaloren que nun se trata d'un ríu, sinón d'un tramu del ríu Nilu que al pasar por Sudán recibe'l nome de Nilu Blancu. Supon l'apurra permanente d'agua más importante d'esta cuenca. El Nilu Blancu escurre por trés países, Uganda, Sudán del Sur y Sudán; amás les sos fontes escurren por Burundi, Ruanda y Tanzania y afecten igualmente a Queña (pol lago Victoria) y a la República Democrática del Congo (pol lago Alberto).

Xeografía

El Nilu Blancu, o a cencielles el Nilu, tien tres fuentes distintos, asitiaes al norte del llagu Tanganica, que s'axunten rápido antes de converxer nel lago Victoria (que ta bordiáu por Uganda, Queña y Tanzania). Considerando los distintos tramos, la sucesión ye:

ríu Kagera, que se considera que la fonte más remota del Nilu, nos territorios de Burundi y Ruanda. D'esta manera, el ríu Luvironza, que ye una de les ramificaciones cimeres del ríu Kagera, en Burundi, ye reconocíu como la fonte más remota del Nilu. Esti postreru flúi por Ruanda, Uganda y Tanzania, pa confluyir col Luvironza nel Akanyaru, y desaguar nel llagu Victoria.
Nilu Victoria. En saliendo del llagu Victoria al traviés de rabiones y tabayones el ríu desagua nel lago Alberto.
Nilu Alberto, dende'l lago Alberto, al traviés del norte de Uganda hasta la frontera con Sudán del Sur.
Bahr el-Jebel o Baḥr al-Jabal (ríu del monte), dende la frontera de Uganda con Sudán del Sur, con un tramu inicial formáu por rabiones siguíu d'un inmensu pantanal conocíu como Sudd, hasta la confluencia pola esquierda del ríu Bahr el-Ghazal, al norte de Sudán del Sur.
Nilu Blancu (Bahr el Abyad), a partir de la confluencia col ríu el-Ghazal, pola esquierda, y el ríu Sobat, pola derecha, nel norte de Sudán del Sur. El ríu sigue'l so percorríu por Sudán hasta la so capital Jartum, onde se xune col Nilu Azul (que flúi dende la so fonte, el llagu Tana, nes tierres altes d'Etiopía).
Nilu, dende la confluencia col Nilu Azul, considérase yá'l ríu como'l Nilu puramente dichu. Dempués d'esta unión, el Nilu recibe otru afluente d'importancia, el ríu Atbara y enfusar nel desiertu sudanés dibuxando una curva bien amplia en forma de «S», o «trompa del Nilu» de la que toma nome la ciudá de Jartum (que significa «trompa d'elefante»).

El fluxu d'agües del Nilu Blancu ye muncho más constante qu'el del Nilu Azul, pero'l so apurra ye menor, d'un 20%, ente que aquel contribúi nun 80%. Al ser el so caudal más constante y regular dexa'l saléu mientres tol añu. N'el so agües construyó la presa de Jabal Awliya, cerca de Jartum, qu'apurre'l suministru d'agua pal riego de tola contorna.

Les Rusumo Falls, pasu fronterizu sobre'l ríu Kagera: Tanzania ta a la izquierda y Rawanda a la derecha.

Nel so camín escontra'l norte, el ríu pasa por una rexón pantanosa, de tierres magrices en Sudán del Sur llamada Al-Sudd (que significa barrera), pola que circulen los principales afluentes de Nilu Blancu. Ye una rexón ecuatorial, con altes temperatures polo que se produz una gran evaporación d'agua. Esta rexón ye bien estensa y selvaxe, con canales y llagunes que tienen nel so interior unes isles de vexetación flotante que dende antiguu supunxeron una torga pa la meyora de los pueblos mediterráneos nel África negra. La so estensión ye aprosimao 320 km de llongura por 360 km d'anchu. La vexetación flotante recibe n'árabe'l nome de sudd, que da llugar al topónimu. Les plantes son na so mayoría papiru.

Ente los cursos d'agua d'esta rexón, nes enllanaes de yerba, habita dende'l sieglu X un pueblu llamáu dinka, de complexón alta y delgada. Dedicar al llendo de vacunu, caprino y ovino, que curien pa la so propia mantención. Tán gobernaos por xefes que son al empar sacerdotes. El pueblu dinka tien en Sudán fama de fuerte y valiente.

Más al norte (cuando'l Nilu Blancu tien yá a la so derecha'l Nilu Azul), atopar ente medies d'estos dos corrientes fluviales una rexón bien fértil y granible llamada Al Jazirah o El Gezira.

Finalmente'l ríu llega al norte de Jartum (la capital del Sudán) onde tien l'alcuentru col Nilu Azul; un pocu antes, la ciudá comunicar por aciu pontes colos núcleos Jartum Norte (ponte sobre'l Nilu Azul) y Omdurmán (ponte sobre'l Nilu Blancu).

Vease tamién

Nilu Blancu (Sudán)

Enllaces esternos

@@ Llinia 1: / Llinia 1: @@
 {{Ficha de cuerpu d'agua |nome =
-                     Nilo Blancu |nome_orixinal
+                     Nilu Blancu |nome_orixinal
             = al-Nahr al-Abyad [النهر البيض] - al-Nahr el-Jebel [انهرل الجبل]
 |semeya =                       Sudan Juba bridge.jpg
 |tamañu_semeya =                   280px
-|pie_foto =                   Ponte sobre'l Nilo Blanco en Juba (Sudán)
+|pie_foto =                   Ponte sobre'l Nilu Blancu en Juba (Sudán)
 |país                       = {{SUD}}<br/>{{SSU}}<br />{{UGA}}
-|cuenca_hidrográfica =        [[Ríu Nilo]]
+|cuenca_hidrográfica =        [[Ríu Nilu]]
-|llugar_nacencia =           [[Lago Victoria]]
+|llugar_nacencia =           [[Llagu Victoria]]
-|lugar_desembocadura =        [[Ríu Nilo]]
+|lugar_desembocadura =        [[Ríu Nilu]]
 |altitud_nacimiento =         n/d [[metro|m]]
 |altitú_desaguada =      n/d [[metro|m]]
@@ Llinia 16: / Llinia 16: @@
 |mapa =                       Niloblanco.jpg
 |tamañu_mapa =                280px
-|pie_mapa =                   El Nilo Blanco al so pasu per Sudán
+|pie_mapa =                   El Nilu Blancu al so pasu per Sudán
 |mapa2                       = White and Blue Nile-es.svg
 |tamañu_mapa2                = 280px
-|pie_mapa2                   = El Nilo Blanco al so pasu per Sudán
+|pie_mapa2                   = El Nilu Blancu al so pasu per Sudán
 }}
-El '''ríu Nilo Blanco''' ({{lang-ar|النهر البيض [al-Nahr al-Abyad] o انهرل الجبل [al-Nahr el-Jebel]}}) ye un llargu [[ríu]] del nordés de [[África]], que al confluyir en [[Jartún]] col [[Nilo Azul]] (''Nahr el Azraq'') da nacencia al [[ríu Nilo]]. Munchos [[xeógrafu]]s envaloren que nun se trata d'un ríu, sinón d'un tramu del ríu Nilo que al pasar por [[Sudán]] recibe'l nome de Nilo Blanco. Supon l'apurra permanente d'agua más importante d'esta cuenca. El Nilo Blanco escurre por trés países, [[Uganda]], [[Sudán del Sur]] y Sudán; amás les sos fontes escurren por [[Burundi]], [[Ruanda]] y [[Tanzania]] y afecten igualmente a [[Queña]] (pol [[lago Victoria]]) y a la [[República Democrática del Congo]] (pol [[lago Alberto (África)|lago Alberto]]).
+El '''ríu Nilu Blancu''' ({{lang-ar|النهر البيض [al-Nahr al-Abyad] o انهرل الجبل [al-Nahr el-Jebel]}}) ye un llargu [[ríu]] del nordés de [[África]], que al confluyir en [[Jartún]] col [[Nilo Azul|Nilu Azul]] (''Nahr el Azraq'') da nacencia al [[ríu Nilo|ríu Nilu]]. Munchos [[xeógrafu]]s envaloren que nun se trata d'un ríu, sinón d'un tramu del ríu Nilu que al pasar por [[Sudán]] recibe'l nome de Nilu Blancu. Supon l'apurra permanente d'agua más importante d'esta cuenca. El Nilu Blancu escurre por trés países, [[Uganda]], [[Sudán del Sur]] y Sudán; amás les sos fontes escurren por [[Burundi]], [[Ruanda]] y [[Tanzania]] y afecten igualmente a [[Queña]] (pol [[lago Victoria]]) y a la [[República Democrática del Congo]] (pol [[lago Alberto (África)|lago Alberto]]).
 == Xeografía ==
-El Nilo Blanco, o a cencielles el Nilo, tien tres fuentes distintos, asitiaes al norte del [[llagu Tanganica]], que s'axunten rápido antes de converxer nel [[lago Victoria]] (que ta bordiáu por [[Uganda]], [[Queña]] y [[Tanzania]]). Considerando los distintos tramos, la sucesión ye:
+El Nilu Blancu, o a cencielles el Nilu, tien tres fuentes distintos, asitiaes al norte del [[llagu Tanganica]], que s'axunten rápido antes de converxer nel [[lago Victoria]] (que ta bordiáu por [[Uganda]], [[Queña]] y [[Tanzania]]). Considerando los distintos tramos, la sucesión ye:
-*  [[ríu Kagera]], que se considera que la fonte más remota del Nilo, nos territorios de Burundi y Ruanda. D'esta manera, el ríu Luvironza, que ye una de les ramificaciones cimeres del ríu Kagera, en Burundi, ye reconocíu como la fonte más remota del Nilo. Esti postreru flúi por Ruanda, Uganda y Tanzania, pa confluyir col Luvironza nel Akanyaru, y desaguar nel llagu Victoria.
+*  [[ríu Kagera]], que se considera que la fonte más remota del Nilu, nos territorios de Burundi y Ruanda. D'esta manera, el ríu Luvironza, que ye una de les ramificaciones cimeres del ríu Kagera, en Burundi, ye reconocíu como la fonte más remota del Nilu. Esti postreru flúi por Ruanda, Uganda y Tanzania, pa confluyir col Luvironza nel Akanyaru, y desaguar nel llagu Victoria.
-* Nilo Victoria. En saliendo del llagu Victoria al traviés de rabiones y tabayones el ríu desagua nel [[lago Alberto (África)|lago Alberto]].
+* Nilu Victoria. En saliendo del llagu Victoria al traviés de rabiones y tabayones el ríu desagua nel [[lago Alberto (África)|lago Alberto]].
-* Nilo Alberto, dende'l [[Lago Alberto (África)|lago Alberto]], al traviés del norte de Uganda hasta la frontera con Sudán del Sur.
+* Nilu Alberto, dende'l [[Lago Alberto (África)|lago Alberto]], al traviés del norte de Uganda hasta la frontera con Sudán del Sur.
 * Bahr el-Jebel o Baḥr al-Jabal (ríu del monte), dende la frontera de [[Uganda]] con [[Sudán del Sur]], con un tramu inicial formáu por rabiones siguíu d'un inmensu pantanal conocíu como [[Sudd]], hasta la confluencia pola esquierda del ríu [[ríu el-Ghazal|Bahr el-Ghazal]], al norte de [[Sudán del Sur]].
-*  Nilo Blanco (Bahr el Abyad), a partir de la confluencia col [[ríu el-Ghazal]], pola esquierda, y el [[ríu Sobat]], pola derecha, nel norte de [[Sudán del Sur]]. El ríu sigue'l so percorríu por [[Sudán]] hasta la so capital [[Jartum]], onde se xune col [[Nilo Azul]] (que flúi dende la so fonte, el llagu Tana, nes tierres altes d'Etiopía).
+* Nilu Blancu (Bahr el Abyad), a partir de la confluencia col [[ríu el-Ghazal]], pola esquierda, y el [[ríu Sobat]], pola derecha, nel norte de [[Sudán del Sur]]. El ríu sigue'l so percorríu por [[Sudán]] hasta la so capital [[Jartum]], onde se xune col [[Nilo Azul|Nilu Azul]] (que flúi dende la so fonte, el llagu Tana, nes tierres altes d'Etiopía).
-* Nilo, dende la confluencia col Nilo Azul, considérase yá'l ríu como'l Nilo puramente dichu. Dempués d'esta unión, el Nilo recibe otru afluente d'importancia, el [[ríu Atbara]] y enfusar nel desiertu sudanés dibuxando una curva bien amplia en forma de «S», o «trompa del Nilo» de la que toma nome la ciudá de Jartum (que significa «trompa d'elefante»).
+* Nilu, dende la confluencia col Nilu Azul, considérase yá'l ríu como'l Nilu puramente dichu. Dempués d'esta unión, el Nilu recibe otru afluente d'importancia, el [[ríu Atbara]] y enfusar nel desiertu sudanés dibuxando una curva bien amplia en forma de «S», o «trompa del Nilu» de la que toma nome la ciudá de Jartum (que significa «trompa d'elefante»).
-El fluxu d'agües del Nilo Blanco ye muncho más constante qu'el del Nilo Azul, pero'l so apurra ye menor, d'un 20%, ente que aquel contribúi nun 80%. Al ser el so caudal más constante y regular dexa'l saléu mientres tol añu. N'el so agües construyó la presa de Jabal Awliya, cerca de Jartum, qu'apurre'l suministru d'agua pal riego de tola contorna.
+El fluxu d'agües del Nilu Blancu ye muncho más constante qu'el del Nilu Azul, pero'l so apurra ye menor, d'un 20%, ente que aquel contribúi nun 80%. Al ser el so caudal más constante y regular dexa'l saléu mientres tol añu. N'el so agües construyó la presa de Jabal Awliya, cerca de Jartum, qu'apurre'l suministru d'agua pal riego de tola contorna.
 [[Archivu:RusumoFalls2.jpg|thumb|left|250px|Les [[Rusumo Falls]], pasu fronterizu sobre'l [[ríu Kagera]]: [[Tanzania]] ta a la izquierda y [[Rawanda]] a la derecha.]]
 [[Archivu:Murchison Falls 573x430.jpg|thumb|left|250px|Les [[cascaes Murchison]] nel [[parque nacional de los Tabayones Murchison]]]]
-[[Archivu:Zusammenfluss der Nile.JPG|thumb|left|250px|Confluencia del Nilo Azul y el Nilo Blanco cerca de Jartún]]
+[[Archivu:Zusammenfluss der Nile.JPG|thumb|left|250px|Confluencia del Nilu Azul y el Nilu Blancu cerca de Jartún]]
-Nel so camín escontra'l norte, el ríu pasa por una rexón pantanosa, de tierres [[magre|magrices]] en Sudán del Sur llamada [[Sudd|Al-Sudd]] (que significa barrera), pola que circulen los principales afluentes de Nilo Blanco. Ye una rexón [[ecuador|ecuatorial]], con altes temperatures polo que se produz una gran evaporación d'agua. Esta rexón ye bien estensa y selvaxe, con canales y llagunes que tienen nel so interior unes isles de vexetación flotante que dende antiguu supunxeron una torga pa la meyora de los pueblos mediterráneos nel África negra. La so estensión ye aprosimao 320 km de llongura por 360 km d'anchu. La vexetación flotante recibe n'árabe'l nome de ''sudd'', que da llugar al topónimu. Les plantes son na so mayoría [[papiru]].
+Nel so camín escontra'l norte, el ríu pasa por una rexón pantanosa, de tierres [[magre|magrices]] en Sudán del Sur llamada [[Sudd|Al-Sudd]] (que significa barrera), pola que circulen los principales afluentes de Nilu Blancu. Ye una rexón [[ecuador|ecuatorial]], con altes temperatures polo que se produz una gran evaporación d'agua. Esta rexón ye bien estensa y selvaxe, con canales y llagunes que tienen nel so interior unes isles de vexetación flotante que dende antiguu supunxeron una torga pa la meyora de los pueblos mediterráneos nel África negra. La so estensión ye aprosimao 320 km de llongura por 360 km d'anchu. La vexetación flotante recibe n'árabe'l nome de ''sudd'', que da llugar al topónimu. Les plantes son na so mayoría [[papiru]].
 Ente los cursos d'agua d'esta rexón, nes enllanaes de yerba, habita dende'l sieglu X un pueblu llamáu ''dinka'', de complexón alta y delgada. Dedicar al llendo de [[vaca|vacunu]], [[cabra|caprino]] y [[oveja|ovino]], que curien pa la so propia mantención. Tán gobernaos por xefes que son al empar sacerdotes. El pueblu dinka tien en Sudán fama de fuerte y valiente.
-Más al norte (cuando'l Nilo Blanco tien yá a la so derecha'l Nilo Azul), atopar ente medies d'estos dos corrientes fluviales una rexón bien fértil y granible llamada Al Jazirah o El Gezira.
+Más al norte (cuando'l Nilu Blancu tien yá a la so derecha'l Nilu Azul), atopar ente medies d'estos dos corrientes fluviales una rexón bien fértil y granible llamada Al Jazirah o El Gezira.
-Finalmente'l ríu llega al norte de Jartum (la capital del Sudán) onde tien l'alcuentru col Nilo Azul; un pocu antes, la ciudá comunicar por aciu pontes colos núcleos [[Jartum Norte]] (ponte sobre'l Nilo Azul) y [[Omdurmán]] (ponte sobre'l Nilo Blanco).
+Finalmente'l ríu llega al norte de Jartum (la capital del Sudán) onde tien l'alcuentru col Nilu Azul; un pocu antes, la ciudá comunicar por aciu pontes colos núcleos [[Jartum Norte]] (ponte sobre'l Nilu Azul) y [[Omdurmán]] (ponte sobre'l Nilu Blancu).
 == Vease tamién ==
-* [[Nilo Blanco (Sudán)]]
+* [[Nilo Blanco (Sudán)|Nilu Blancu (Sudán)]]
 == Enllaces esternos ==