Diferencies ente revisiones de «Llingües bereberes septentrionales»

De Wikipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
Iguo enllaces frañíos a imaxes (1)
m Robó: convirtiendo/iguando HTML
Llinia 44: Llinia 44:
! colspan=1|Zenati
! colspan=1|Zenati
! rowspan=2|[[Tarifit]]
! rowspan=2|[[Tarifit]]
! rowspan=2|<small>PROTO-<br>BERBER Sep.</small>
! rowspan=2|<small>PROTO-<br />BERBER Sep.</small>
|-
|-
! [[Tamazight_d'el_Marruecos_Central|Tamazight]] !! [[Idioma tashelhit|Tashelhit]] !! Tagargrent
! [[Tamazight_d'el_Marruecos_Central|Tamazight]] !! [[Idioma tashelhit|Tashelhit]] !! Tagargrent
|-
|-
| '1' || ʎiwən || yan || ʎiwɘn || iggən (m.)<br>iygən (f.) || iʒən || *iggən
| '1' || ʎiwən || yan || ʎiwɘn || iggən (m.)<br />iygən (f.) || iʒən || *iggən
|-
|-
| '2' || siːn || ensin || siːn || sənn (m.)<br> sənnət (f.) || (θnayən) || *siːn
| '2' || siːn || ensin || siːn || sənn (m.)<br /> sənnət (f.) || (θnayən) || *siːn
|-
|-
| '3' || qrɑdˤ || kradˤ || (θlaθa) || ʃllabráiˤ (m.)<br>ʃllabráiˤt (f.) || (θraθa) || *qrɑdˤ
| '3' || qrɑdˤ || kradˤ || (θlaθa) || ʃllabráiˤ (m.)<br />ʃllabráiˤt (f.) || (θraθa) || *qrɑdˤ
|-
|-
| '4' || ukuz || kozˤ || (rˤʌbʕa) || kkʷəzˤ (m.)<br>kkʷəzˤt (f.) || (arˤbˤa) || *kuzˤ
| '4' || ukuz || kozˤ || (rˤʌbʕa) || kkʷəzˤ (m.)<br />kkʷəzˤt (f.) || (arˤbˤa) || *kuzˤ
|-
|-
| '5' || smus || smːus || (χʌmsɐ) || səmːəs (m.)<br>səmːəst (f.) || (xamsa) || *səmːus
| '5' || smus || smːus || (χʌmsɐ) || səmːəs (m.)<br />səmːəst (f.) || (xamsa) || *səmːus
|-
|-
| '6' || sˤdis || sdˤis || (sɜt͡sɐ) || sˤəsˤː (m.)<br>sˤəsˤːət (f.) || (sətta) || *sdˤis
| '6' || sˤdis || sdˤis || (sɜt͡sɐ) || sˤəsˤː (m.)<br />sˤəsˤːət (f.) || (sətta) || *sdˤis
|-
|-
| '7' || sɐ || sa || (sʌbʕa) || sa (m.)<br>sat (f.) || (səβˤa) || *sa
| '7' || sɐ || sa || (sʌbʕa) || sa (m.)<br />sat (f.) || (səβˤa) || *sa
|-
|-
| '8' || tˤɒm || tam || (θmʌɲa) || tam (m.)<br>tamət (f.) || (θəminiya) || *tˤam
| '8' || tˤɒm || tam || (θmʌɲa) || tam (m.)<br />tamət (f.) || (θəminiya) || *tˤam
|-
|-
| '9' || tzzɐ || tzˤa || (tʌsʕɒ) || təsː (m.)<br>təsːət (f.) || (tsˤa) || *tzˤa
| '9' || tzzɐ || tzˤa || (tʌsʕɒ) || təsː (m.)<br />təsːət (f.) || (tsˤa) || *tzˤa
|-
|-
| '10' || mrɑw || mraw || (ʕʌʃrin) || maraw (m.)<br>mrawət (f.) || (ˤəʃra) || *maraw
| '10' || mrɑw || mraw || (ʕʌʃrin) || maraw (m.)<br />mrawət (f.) || (ˤəʃra) || *maraw
|}
|}
Les formes ente paréntesis son adaptaciones de préstamos léxicos del árabe. Los numberales estremen forma masculina y forma femenina, cuando se da una sola forma ésta ye la de masculín.
Les formes ente paréntesis son adaptaciones de préstamos léxicos del árabe. Los numberales estremen forma masculina y forma femenina, cuando se da una sola forma ésta ye la de masculín.

Revisión a fecha de 21:45 27 abr 2018

Llingües bereberes septentrionales
Distribución xeográfica Norte de África
Países  Marruecos
Bandera d'Arxelia Arxelia
 Libia
Bandera de Tunicia Tunicia
 Mauritania
 Exiptu
Filiación xenética

Afroasiático
  Bereber

    Bereber septentrional
Subdivisiones Bereber zenati
Bereber cabilio
Bereber chenoua
Bereber del Atles
Códigu Glottolog kaby1244 y zena1250
Ver tamién
Idioma - Families - Clasificación de llingües
[editar datos en Wikidata]

Les llingua bereberes septentrionales son una sub-familia de les llingua bereberes falaes d'un estremu a otru del Magreb. La so continuidá romper pola espansión del Árabe, y en menor midida pol subgrupu Zenati, que, anque ensin batura a duldes los bereberes septentrionales, comparten ciertes innovaciones que nun atopen nes llingües circundantes, un notable anidiar de k a sh o ch, y la falta de a- en ciertes palabres, como "mano" (afus vs. fus). Inclúi (Llingües con más de 15 millones de falantes):

Les llendes orientales paecen ser difusos: delles fontes inclúin la llingua nafusi y el ghadames, ente qu'otres non. La mayoría de les fontes tán d'alcuerdu al respective de qu'el ghadames ta per fora de los bereberes septentrionales, pero Ethnologue non.

Nun hai una respuesta autorizada a la dulda de cuál d'éstos describir como una "llingua" versus un "dialectu", dellos académicos vieron a los bereberes septentrionales sinón a toles llingües bereberes como dialectos d'una sola llingua, mientres otros surdieron con cuentes muncho más altes. Sía que non, la comprensibilidad mutua ente les llingües bereberes septentrionales ye alta, anque non perfecta.

Comparanza léxica

Los numberales del 1 al 10 en distintes llingües bereberes septentrionales son:

GLOSA Atles Taqabaylit Zenati Tarifit PROTO-
BERBER Sep.
Tamazight Tashelhit Tagargrent
'1' ʎiwən yan ʎiwɘn iggən (m.)
iygən (f.)
iʒən *iggən
'2' siːn ensin siːn sənn (m.)
sənnət (f.)
(θnayən) *siːn
'3' qrɑdˤ kradˤ (θlaθa) ʃllabráiˤ (m.)
ʃllabráiˤt (f.)
(θraθa) *qrɑdˤ
'4' ukuz kozˤ (rˤʌbʕa) kkʷəzˤ (m.)
kkʷəzˤt (f.)
(arˤbˤa) *kuzˤ
'5' smus smːus (χʌmsɐ) səmːəs (m.)
səmːəst (f.)
(xamsa) *səmːus
'6' sˤdis sdˤis (sɜt͡sɐ) sˤəsˤː (m.)
sˤəsˤːət (f.)
(sətta) *sdˤis
'7' sa (sʌbʕa) sa (m.)
sat (f.)
(səβˤa) *sa
'8' tˤɒm tam (θmʌɲa) tam (m.)
tamət (f.)
(θəminiya) *tˤam
'9' tzzɐ tzˤa (tʌsʕɒ) təsː (m.)
təsːət (f.)
(tsˤa) *tzˤa
'10' mrɑw mraw (ʕʌʃrin) maraw (m.)
mrawət (f.)
(ˤəʃra) *maraw

Les formes ente paréntesis son adaptaciones de préstamos léxicos del árabe. Los numberales estremen forma masculina y forma femenina, cuando se da una sola forma ésta ye la de masculín.