Diferencies ente revisiones de «Cinturón de Kuiper»

← Edición más antigua Edición más nueva →

Contenido eliminado Contenido añadido

En renglón

Revisión a fecha de 17:14 9 abr 2018

El petrina de Kuiper (Plantía:Pron) ye un discu circunestelar que orbita alredor del Sol a una distancia d'ente 30 y 55 ua. Recibe'l so nome n'honor a Gerard Kuiper, quien predixo la so esistencia en 1951, 41 años antes de les primeres observaciones d'estos cuerpos, en 1992. Pertenecen al grupu de los llamaos oxetos transneptunianos (TNO, Transneptunian Objects). Los oxetos descubiertos hasta agora tienen tamaños d'ente 100 y 1.000 kilómetros de diámetru. Créese qu'esta petrina ye la fonte de los cometes de curtiu periodu. El primeru d'estos oxetos foi afayáu en 1992 por un equipu de la Universidá de Hawái.

Referencies históriques

La petrina de Kuiper ye llamáu n'ocasiones cinturón de Edgeworth o petrina de Edgeworth-Kuiper. Hai astrónomos qu'utilicen nomes más llargos inda, como petrina de Leonard-Edgeworth-Kuiper. Anque la denominación de «oxetos transneptunianos» ye encamentada por ciertos grupos d'astrónomos, yá que evitaría los discutinios ente los nomes más personales, n'estrictu rigor «oxeto transneptuniano» nun ye sinónimu de «oxetos del cinturón de Kuiper», una y bones los primeres engloban tamién a otros oxetos nel esterior del sistema solar.

Oxetos del cinturón de Kuiper

Más de 800 oxetos del cinturón de Kuiper (KBOs de les sigles anglosaxones Kuiper Belt Objects) fueron reparaos. Mientres enforma tiempu los astrónomos consideraron a Plutón y Caronte como los oxetos mayores d'esti grupu.

Sicasí'l 4 de xunu de 2002 afayóse (50000) Quaoar, un oxetu de tamañu inusual. Esti cuerpu resultó tener un tamañu de la metá qu'el de Plutón. Al ser tamién mayor que la lluna Caronte, pasó a convertise mientres un tiempu nel segundu oxetu más grande del cinturón de Kuiper. Otros oxetos menores del cinturón de Kuiper fuéronse afayando dende entós.

Pero'l 13 de payares de 2003 anuncióse'l descubrimientu d'un cuerpu de grandes dimensiones muncho más alloñáu que Plutón, al que denominaron Sedna. L'oxetu 90337 Sedna destronó a Quaoar del puestu de segundu oxetu transneptuniano más grande. La so pertenencia a la petrina de Kuiper ta cuestionada por dellos astrónomos que lo consideren un cuerpu demasiáu llonxanu, representante quiciabes de la llende inferior de la nube de Oort. En tal casu, (148209) 2000 CR₁₀₅ pertenecería tamién a esta clase.

La sorpresa llegó'l 29 de xunetu de 2005 cuando s'anunció'l descubrimientu de trés nuevos oxetos: Eris, Makemake y Haumea, ordenaos de mayor a menor. Nun principiu, creyóse que Eris yera mayor qu'el mesmu Plutón, polo que-y lo llegó a moteyar como'l décimu planeta y considerándo-y lo nel so momentu como'l llexendariu Planeta X. Sicasí, la sonda de la NASA New Horizons reveló en 2015 que'l diámetru de Plutón ye de 2370 kilómetros, esto ye, alredor de 80 kilómetros mayor que les estimaciones previes y, por tanto, agora sabemos con seguridá que Eris (2326±12 km) ye llixeramente más pequenu que Plutón.^[1] Puramente falando, Eris nun pertenez a la petrina de Kuiper. Ye miembru del discu esvalixáu pos la so distancia media al Sol ye de 67 ua.

La clasificación esacta de toos estos oxetos nun ye clara cuidao que les observaciones ufierten bien pocos datos sobre la so composición o superficies. Inclusive les estimaciones sobre'l so tamañu son dudoses cuidao que en munchos casos básense, tan solo, en datos indirectos sobre'l so albedo comparada cola d'otros cuerpos asemeyaos como Plutón.

Característiques orbitales

Los KBO (Kuiper Belt Objects) son oxetos con órbites asitiaes ente unes 30 y 50 ua del Sol. Orbitan sobre'l planu de la eclíptica, anque les sos enclinos pueden ser bastante elevaes.

Dellos KBO tán en resonancia orbital con Neptuno. Los sos periodos orbitales son fracciones enteres del periodu orbital de Neptuno. Los oxetos en resonancia 1:2 y 2:3 denominar twotinos y plutinos respectivamente.

Orixe del cinturón de Kuiper

Simulación qu'amuesa los planetes esteriores y la petrina de Kuiper: a) Antes de la resonancia Xúpiter/Saturno 2:1 b) Dispersión de los oxetos del cinturón de Kuiper nel sistema solar dempués de l'alteración de la órbita de Neptuno c) Tres la espulsión de los oxetos del cinturón de Kuiper per Xúpiter.

Los oríxenes y estructura actual del cinturón de Kuiper inda nun fueron esclariaos, mientres los astrónomos esperen al telescopiu Pan-STARRS, col que se deberíen alcontrar munchos más KBO, p'allumar nueves teoríes. Distintos simulaciones por ordenador de les interacciones gravitatories del periodu de formación del sistema solar indiquen que los oxetos del cinturón de Kuiper pudieron crease más escontra l'interior del sistema solar y ser movíos hasta les sos posiciones actuales ente 30 y 50 UA poles interacciones con Neptuno al movese amodo esti planeta dende la so posición de formación escontra l'esterior hasta la so actual órbita. Estes simulaciones indiquen que podría haber dellos oxetos de masa significativo na petrina, quiciabes del tamañu de Marte.

Esploración del cinturón de Kuiper

Na actualidá desenvuélvense numberosos programes de busca de KBO. La sonda espacial New Horizons, la primer misión dedicada a la esploración del cinturón de Kuiper, foi llanzada'l 19 de xineru de 2006 y algamó la menor distancia con Plutón el 14 de xunetu de 2015. Una vegada pasáu Plutón ta previstu qu'esquice unu o dellos KBO. Inda nun se determinó cuálos van ser los KBO concretos a esquizar, pero tendrán de tener ente 40 y 90 km de diámetru y, idealmente, ser blancos o grises pa oldear con el color acoloratáu de Plutón.^[2]

Cantil de Kuiper

El cantil de Kuiper ye'l nome que-y dan los científicos a la parte más alloñada del cinturón de Kuiper. Ye una incógnita qu'esistió mientres años. La densidá d'oxetos na petrina de Kuiper escai drásticamente, d'ende'l so nome de cantil.

La esplicación más lóxica sería la esistencia d'un planeta con una masa abondo grande como p'atraer cola so gravedá a tolos oxetos del so órbita. Esi supuestu planeta recibe'l nome de Planeta X.

Hasta la fecha, naide apurrió nenguna prueba de la esistencia de tal planeta nin una esplicación pa esti fenómenu.

Ver tamién

Referencies

↑ NASA. «How Big Is Pluto? New Horizons Settles Decades-Long Alderica». Consultáu'l 15 de xunetu de 2015.
↑ «New Horizons mission timeline». NASA. Archiváu dende l'orixinal, el 3 de febreru de 2007. Consultáu'l 12 d'agostu de 2007.

Enllaces esternos

N'español

N'inglés

Referencies técniques

The formation of the Kuiper belt by the outward transport of bodies during Neptune's migration, Levison, H. and Morbidelli, A., Nature 426, 419-421 (2003).

[Measurement-1] NASA. «How Big Is Pluto? New Horizons Settles Decades-Long Alderica». Consultáu'l 15 de xunetu de 2015.

[2] «New Horizons mission timeline». NASA. Archiváu dende l'orixinal, el 3 de febreru de 2007. Consultáu'l 12 d'agostu de 2007.

[1]

[2]

@@ Llinia 1: / Llinia 1: @@
-[[Archivu:Kuiper belt plot objects of outer solar system.png|thumb|300px|Oxetos conocíos de la petrina de Kuiper, derivaos de los datos del [[Minor Planet Center|Centro de Planetes Menores]]. Los oxetos na petrina principal son de color verde, ente que los oxetos esvalixaos son de color naranxa. Los cuatro planetes esteriores son de color azul. Dellos troyanos conocíos de Neptuno son de color mariellu, ente que los de Xúpiter son de color rosa. Los oxetos esvalixaos ente la órbita de Xúpiter y la petrina de Kuiper son conocíos como [[Centauru (astronomía)|centauros]]. La escala ta en [[unidaes astronómiques]]. La diferencia marcada na parte inferior deber a les dificultaes de la detección nel contestu del planu de la [[Vía Láctea]].]]
+[[Archivu:Kuiper belt plot objects of outer solar system.png|thumb|300px|Oxetos conocíos del cinturón de Kuiper, derivaos de los datos del [[Minor Planet Center|Centro de Planetes Menores]]. Los oxetos na petrina principal son de color verde, ente que los oxetos esvalixaos son de color naranxa. Los cuatro planetes esteriores son de color azul. Dellos troyanos conocíos de Neptuno son de color mariellu, ente que los de Xúpiter son de color rosa. Los oxetos esvalixaos ente la órbita de Xúpiter y la petrina de Kuiper son conocíos como [[Centauru (astronomía)|centauros]]. La escala ta en [[unidaes astronómiques]]. La diferencia marcada na parte inferior deber a les dificultaes de la detección nel contestu del planu de la [[Vía Láctea]].]]
-[[Archivu:Kuiper belt - Oort cloud-es.svg|thumb|upright=1.3|Imaxe artística de la petrina de Kuiper y de la [[nube de Oort]].]]
+[[Archivu:Kuiper belt - Oort cloud-es.svg|thumb|upright=1.3|Imaxe artística del cinturón de Kuiper y de la [[nube de Oort]].]]
 El '''petrina de Kuiper''' ({{Pron|ˈkœypər}}) ye un [[discu circunestelar]] que orbita alredor del [[Sol]] a una distancia d'ente 30 y 55&nbsp;[[Unidá astronómica|ua]]. Recibe'l so nome n'honor a [[Gerard Kuiper]], quien predixo la so esistencia en 1951, 41 años antes de les primeres observaciones d'estos cuerpos, en 1992. Pertenecen al grupu de los llamaos [[Oxetu transneptuniano|oxetos transneptunianos]] (TNO, ''Transneptunian Objects''). Los oxetos descubiertos hasta agora tienen tamaños d'ente 100 y 1.000 [[kilómetru|kilómetros]] de diámetru. Créese qu'esta petrina ye la fonte de los [[cometa|cometes]] de curtiu [[periodu orbital|periodu]]. El primeru d'estos oxetos foi afayáu en 1992 por un equipu de la [[Universidá de Hawái]].
 == Referencies históriques ==
-La petrina de Kuiper ye llamáu n'ocasiones cinturón de Edgeworth o petrina de Edgeworth-Kuiper. Hai astrónomos qu'utilicen nomes más llargos inda, como petrina de Leonard-Edgeworth-Kuiper. Anque la denominación de «oxetos transneptunianos» ye encamentada por ciertos grupos d'astrónomos, yá que evitaría los discutinios ente los nomes más personales, n'estrictu rigor «oxeto transneptuniano» nun ye sinónimu de «oxetos de la petrina de Kuiper», una y bones los primeres engloban tamién a otros oxetos nel esterior del [[sistema solar]].
+La petrina de Kuiper ye llamáu n'ocasiones cinturón de Edgeworth o petrina de Edgeworth-Kuiper. Hai astrónomos qu'utilicen nomes más llargos inda, como petrina de Leonard-Edgeworth-Kuiper. Anque la denominación de «oxetos transneptunianos» ye encamentada por ciertos grupos d'astrónomos, yá que evitaría los discutinios ente los nomes más personales, n'estrictu rigor «oxeto transneptuniano» nun ye sinónimu de «oxetos del cinturón de Kuiper», una y bones los primeres engloban tamién a otros oxetos nel esterior del [[sistema solar]].
-== Oxetos de la petrina de Kuiper ==
+== Oxetos del cinturón de Kuiper ==
-[[Archivu:Sedna comparacion tamano.jpg|thumb|200px|Comparanza de tamaños ente los oxetos de la petrina de Kuiper [[(90377) Sedna|Sedna]] y [[Quaoar]] cola [[Tierra]], la [[Lluna]] y [[Plutón (planeta nanu)|Plutón]].]]
+[[Archivu:Sedna comparacion tamano.jpg|thumb|200px|Comparanza de tamaños ente los oxetos del cinturón de Kuiper [[(90377) Sedna|Sedna]] y [[Quaoar]] cola [[Tierra]], la [[Lluna]] y [[Plutón (planeta nanu)|Plutón]].]]
-Más de 800 oxetos de la petrina de Kuiper (KBOs de les sigles anglosaxones ''Kuiper Belt Objects'') fueron reparaos. Mientres enforma tiempu los astrónomos consideraron a [[Plutón (planeta nanu)|Plutón]] y [[Caronte (satélite)|Caronte]] como los oxetos mayores d'esti grupu.
+Más de 800 oxetos del cinturón de Kuiper (KBOs de les sigles anglosaxones ''Kuiper Belt Objects'') fueron reparaos. Mientres enforma tiempu los astrónomos consideraron a [[Plutón (planeta nanu)|Plutón]] y [[Caronte (satélite)|Caronte]] como los oxetos mayores d'esti grupu.
-Sicasí'l 4 de xunu de 2002 afayóse [[(50000) Quaoar]], un oxetu de tamañu inusual. Esti cuerpu resultó tener un tamañu de la metá qu'el de Plutón. Al ser tamién mayor que la lluna Caronte, pasó a convertise mientres un tiempu nel segundu oxetu más grande de la petrina de Kuiper. Otros oxetos menores de la petrina de Kuiper fuéronse afayando dende entós.
+Sicasí'l 4 de xunu de 2002 afayóse [[(50000) Quaoar]], un oxetu de tamañu inusual. Esti cuerpu resultó tener un tamañu de la metá qu'el de Plutón. Al ser tamién mayor que la lluna Caronte, pasó a convertise mientres un tiempu nel segundu oxetu más grande del cinturón de Kuiper. Otros oxetos menores del cinturón de Kuiper fuéronse afayando dende entós.
 Pero'l 13 de payares de 2003 anuncióse'l descubrimientu d'un cuerpu de grandes dimensiones muncho más alloñáu que Plutón, al que denominaron [[(90377) Sedna|Sedna]]. L'oxetu 90337 Sedna destronó a Quaoar del puestu de segundu oxetu transneptuniano más grande. La so pertenencia a la petrina de Kuiper ta cuestionada por dellos astrónomos que lo consideren un cuerpu demasiáu llonxanu, representante quiciabes de la llende inferior de la [[nube de Oort]]. En tal casu, [[(148209) 2000 CR105|(148209) {{mp|2000 CR|105}}]] pertenecería tamién a esta clase.
@@ Llinia 25: / Llinia 25: @@
 Dellos KBO tán en [[resonancia orbital]] con [[Neptuno (planeta)|Neptuno]]. Los sos periodos orbitales son fracciones enteres del periodu orbital de Neptuno. Los oxetos en resonancia 1:2 y 2:3 denominar [[twotino]]s y [[plutino]]s respectivamente.
-== Orixe de la petrina de Kuiper ==
+== Orixe del cinturón de Kuiper ==
-[[Archivu:Lhborbits.png|thumb|400px|Simulación qu'amuesa los planetes esteriores y la petrina de Kuiper: a)&nbsp;Antes de la resonancia Xúpiter/Saturno 2:1 b)&nbsp;Dispersión de los oxetos de la petrina de Kuiper nel sistema solar dempués de l'alteración de la órbita de Neptuno c)&nbsp;Tres la espulsión de los oxetos de la petrina de Kuiper per Xúpiter.]]
+[[Archivu:Lhborbits.png|thumb|400px|Simulación qu'amuesa los planetes esteriores y la petrina de Kuiper: a)&nbsp;Antes de la resonancia Xúpiter/Saturno 2:1 b)&nbsp;Dispersión de los oxetos del cinturón de Kuiper nel sistema solar dempués de l'alteración de la órbita de Neptuno c)&nbsp;Tres la espulsión de los oxetos del cinturón de Kuiper per Xúpiter.]]
-Los oríxenes y estructura actual de la petrina de Kuiper inda nun fueron esclariaos, mientres los astrónomos esperen al telescopiu [[Pan-STARRS]], col que se deberíen alcontrar munchos más KBO, p'allumar nueves teoríes. Distintos simulaciones por ordenador de les interacciones gravitatories del periodu de formación del [[sistema solar]] indiquen que los oxetos de la petrina de Kuiper pudieron crease más escontra l'interior del [[sistema solar]] y ser movíos hasta les sos posiciones actuales ente 30 y 50&nbsp;[[Unidá astronómica|UA]] poles interacciones con [[Neptuno (planeta)|Neptuno]] al movese amodo esti planeta dende la so posición de formación escontra l'esterior hasta la so actual órbita. Estes simulaciones indiquen que podría haber dellos oxetos de masa significativo na petrina, quiciabes del tamañu de [[Marte (planeta)|Marte]].
+Los oríxenes y estructura actual del cinturón de Kuiper inda nun fueron esclariaos, mientres los astrónomos esperen al telescopiu [[Pan-STARRS]], col que se deberíen alcontrar munchos más KBO, p'allumar nueves teoríes. Distintos simulaciones por ordenador de les interacciones gravitatories del periodu de formación del [[sistema solar]] indiquen que los oxetos del cinturón de Kuiper pudieron crease más escontra l'interior del [[sistema solar]] y ser movíos hasta les sos posiciones actuales ente 30 y 50&nbsp;[[Unidá astronómica|UA]] poles interacciones con [[Neptuno (planeta)|Neptuno]] al movese amodo esti planeta dende la so posición de formación escontra l'esterior hasta la so actual órbita. Estes simulaciones indiquen que podría haber dellos oxetos de masa significativo na petrina, quiciabes del tamañu de [[Marte (planeta)|Marte]].
-== Esploración de la petrina de Kuiper ==
+== Esploración del cinturón de Kuiper ==
-Na actualidá desenvuélvense numberosos programes de busca de KBO. La sonda espacial [[New Horizons]], la primer misión dedicada a la esploración de la petrina de Kuiper, foi llanzada'l 19 de xineru de 2006 y algamó la menor distancia con Plutón el 14 de xunetu de 2015. Una vegada pasáu Plutón ta previstu qu'esquice unu o dellos KBO. Inda nun se determinó cuálos van ser los KBO concretos a esquizar, pero tendrán de tener ente 40 y 90&nbsp;km de diámetru y, idealmente, ser blancos o grises pa oldear con el color acoloratáu de Plutón.<ref>{{Cita web|título=New Horizons mission timeline|obra=NASA|url=http://pluto.jhuapl.edu/mission/mission_timeline.html|fechaacceso=12 d'agostu de 2007|urlarchivo=https://web.archive.org/web/20070203005354/http://pluto.jhuapl.edu/mission/mission_timeline.html|fechaarchivo=3 de febreru de 2007}}</ref>
+Na actualidá desenvuélvense numberosos programes de busca de KBO. La sonda espacial [[New Horizons]], la primer misión dedicada a la esploración del cinturón de Kuiper, foi llanzada'l 19 de xineru de 2006 y algamó la menor distancia con Plutón el 14 de xunetu de 2015. Una vegada pasáu Plutón ta previstu qu'esquice unu o dellos KBO. Inda nun se determinó cuálos van ser los KBO concretos a esquizar, pero tendrán de tener ente 40 y 90&nbsp;km de diámetru y, idealmente, ser blancos o grises pa oldear con el color acoloratáu de Plutón.<ref>{{Cita web|título=New Horizons mission timeline|obra=NASA|url=http://pluto.jhuapl.edu/mission/mission_timeline.html|fechaacceso=12 d'agostu de 2007|urlarchivo=https://web.archive.org/web/20070203005354/http://pluto.jhuapl.edu/mission/mission_timeline.html|fechaarchivo=3 de febreru de 2007}}</ref>
 == Cantil de Kuiper ==
-El cantil de [[Gerard Kuiper|Kuiper]] ye'l nome que-y dan los científicos a la parte más alloñada de la petrina de Kuiper. Ye una incógnita qu'esistió mientres años. La [[densidá (física)|densidá]] d'oxetos na petrina de Kuiper escai drásticamente, d'ende'l so nome de cantil.
+El cantil de [[Gerard Kuiper|Kuiper]] ye'l nome que-y dan los científicos a la parte más alloñada del cinturón de Kuiper. Ye una incógnita qu'esistió mientres años. La [[densidá (física)|densidá]] d'oxetos na petrina de Kuiper escai drásticamente, d'ende'l so nome de cantil.
 La esplicación más lóxica sería la esistencia d'un [[planeta]] con una masa abondo grande como p'atraer cola so [[gravedá]] a tolos oxetos del so [[órbita]]. Esi supuestu planeta recibe'l nome de [[Planeta X]].
@@ Llinia 52: / Llinia 52: @@
 ;N'inglés
-* [http://cfa-www.harvard.edu/iau/lists/TNOs.html Llista actualizada de los oxetos de la petrina de Kuiper.]
+* [http://cfa-www.harvard.edu/iau/lists/TNOs.html Llista actualizada de los oxetos del cinturón de Kuiper.]
 * [https://web.archive.org/web/19970607085812/http://www.ifa.hawaii.edu/faculty/jewitt/kb.html Páxina de la Universidá de Hawaii sobre la petrina de Kuiper y del descubrimientu del primera KBO.]
 * [http://pluto.jhuapl.edu/ Misión New Horizons de la NASA a Plutón y la Petrina de Kuiper.]