Pedanía

Una pedanía ye una entidá subnacional de calter territorial que, según los países, otorga autonomía de gobiernu o control sobre determinaos derechos de los mesmos.

Regulación por países

España

Clares, pedanía del conceyu de Maranchón, na provincia de Guadalaxara.

La Vegallera, pedanía del conceyu de Molinicos, na Provincia d'Albacete.

En España ye una entidá local menor dependiente d'un conceyu que puede gociar o non de mayor o menor autonomía con respectu d'ésti. En tol Estáu español esisten más de 3.000 entidaes locales menores.

Si tienen autonomía, haber de regular pol artículu 45 de la Llei de Bases de Réxime Local:

• La entidá va haber de cuntar con un órganu unipersonal executivu d'elección directa (alcalde pedáneo).

• Coles mesmes tendrá de cuntar con órganu colexáu de control, que'l so númberu de miembros nun va poder ser inferior a dos nin superior al terciu del númberu de conceyales qu'integren el respectivu Conceyu. La designación de los miembros del órganu colexáu de la Pedanía va facer de conformidá coles resultancies de les elecciones pal Conceyu na Sección o Secciones constitutives de la circunscripción pa la elección del órganu unipersonal. Sicasí, va poder establecese'l réxime de conceyu abiertu.

• Los alcuerdos sobre disposición de bienes, operaciones de creitu y espropiación forzosa tendrán de ser ratificaos pol Conceyu.

Amás, suelen ser de calter rural. La división en pedanías ye característica, por casu, de les provincies de Asturies, Burgos, Cantabria, Llión y Galicia (concretamente de Galicia y Asturies son les parroquies les entidaes naturales reales y básiques), de Andalucía o de la Rexón de Murcia, con dellos conceyos que raspien o inclusive superen los 1.000 km² d'estensión anque tamién se da en llugares de recién formación relativa (anterior al sieglu XX) por treslláu de competencies históriques en llugares más poblaos como'l casu de Isla Cristina con La Redondela na provincia d'Huelva, una y bones los nuevos núcleos del sieglu XX suelen segregase directamente de los sos conceyos matrices.

Rexón de Murcia

Al igual que no citao nel ámbitu de Castiella y Llión, na Rexón de Murcia y les contornes estremeres d'otres provincies ye típica la distribución municipal en forma de núcleu urbanu más pedanías. Como exemplu, ente que la rexón ta compuesta por 45 conceyos, el de Murcia tien 54 pedanías, Lorca 39 y Cartaxena 25. Nestos últimos conceyos les pedanías reciben el nome de diputaciones. Esti fechu fai que por casu haya pedanías de Lorca a más de 40 km de distancia de la capital municipal.

Como datu interesáu puede citase a El Palmar, que cunta con una población de 21.409 habitantes (2007) superando en demasía a otres localidaes que sí tienen conceyu propiu. Tocantes a la hestoria más recién, caben destacar como pedanías secesionadas nos años 80 de la so localidá matriz a Los Alcázares, que'l so territoriu taba encuadráu nos conceyos de Torre Pacheco y San Javier.

A 2008, siguen d'igual forma los pidimientos más o menos formales de secesión per parte de pedanías con entidá abonda como El Palmar (Murcia), Almendricos (Lorca), El Algar (Cartaxena) o La Manga del Mar Menor, subdividida en dos partes pertenecientes a Cartaxena y San Javier.

Comunidad Valenciana

Lo mesmo que na Rexón de Murcia asocede con munchos conceyos de la Comunidá ente los que destaca Orihuela, dientro de la provincia d'Alicante, coles sos 26 pedanías.

Como datu interesáu puede citase a Pilar de la Covanosa, 22.555 habitantes (2010), que se secesionó del conceyu de Orihuela, asitiáu ésti a 32 km de la so antigua cabecera municipal.

Arxentina

Na provincia arxentina de Córdoba, les pedanías son les subdivisiones de los departamentus. Como escarecen d'órganos de gobiernu, la so función ye principalmente catastral. Pa una llista de les mesmes, vease Anexu:Pedanías de la Provincia de Córdoba (Arxentina).

México

Percancia municipal

En estaos como Oaxaca, les localidaes que nun son cabecera municipal, esto ye, nun son see de los poderes del conceyu, teniendo entós un papel alministrativu secundariu, reciben el nome d'axencies municipales. Acordies con la Llei Orgánica Municipal de Oaxaca tienen de tener una población mayor a 10 000 habitantes.

Delegación

N'estaos como Baxa California y Baxa California Sur, los conceyos estremar en delegaciones, encabezaes por un delegáu municipal.

Presidencia de Comunidá

Nel estáu de Tlaxcala los poblaos dependientes de la cabecera municipal que cunten con más de mil habitantes tienen el derechu d'escoyer, con base nos usos y costumes de la circunscripción, a un presidente de comunidá. Una de les potestaes más importantes d'estos funcionarios ye la d'intervenir nes sesiones del Conceyu como rexidor, con voz y votu. Sicasí, el 7 d'ochobre 2015 el Congresu de dicha entidá política dispunxo reformar la figura d'el presidentes de comunidá, de cuenta que perdieron tanto'l so calter de regidor ante'l cabildru municipal como la so facultá de votu. Por cuenta de lo cual dellos presidentes de comunidá hanse inconformado ante'l Palaciu Lexislativu tlaxcalteca.

Sindicatura

N'estaos como Sinaloa, los conceyos estremar n'entidaes menores llamaes sindicaturas y éstes en comisaríes.

Comisaría

N'estaos como Sonora, dellos conceyos subdividir n'entidaes non territoriales, pero sí poblacionales, llamaes comisaríes. Dáse-y el nomamientu de comisaría a una localidá cuando los sos pobladores pidir por escritu ante'l gobiernu municipal, axuntando requisitos pa llograr el nomamientu, adquiriendo como autoridá a un comisariu designáu pol conceyu por un periodu de trés años.

Vease tamién

• Conceyu
• Conceyu
• Entidá d'ámbitu territorial inferior al conceyu
• Entidá local autónoma
• Entidá local menor
• Entidá municipal descentralizada
• Correximientu
• Conceyu de Navarra
• Burgu

Referencies