Cádiz

36° 32' 00" N, 06° 17' 00" W

La ciudá de Cádiz ye un conceyu español allugáu na provincia de Cádiz, na comunidá autónoma d'Andalucía. Ye la capital de la provincia homónima y ñúcleu urbanu del área metropolitana de la Bahía de Cádiz, tercer ñúcleu poblacional d'Andalucía y ún de los más activos económica ya industrialmente, n'Andalucía, España. Arriendes ye xunto colos conceyos de Jerez de la Frontera, El Puerto de Santa María, San Fernando, Chiclana de la Frontera, Puerto Real y Rota la Mancomunidá de Conceyos Bahía de Cádiz.

• 
  Vista de Cádiz
• 
  Casa'l conceyu de Cádiz
• 
  Catedral de Cádiz

Etimoloxía del topónimu

גדר (Gádir y Gdr ensin les vocales), ye l'antigu nome feniciu de Cádiz, significa etimolóxicamente castiellu, fortaleza o, en xeneral, recintu con muries. Equival al de agadir, avezáu anguaño en munchos topónimos del norte d'África, por exemplu la Agadir de Marruecos. Entá güei ente los bereberes "agadir" significa «graneru o mercáu fortificáu». Gádir foi l'enclave feniciu más importante de la Antigüedá na península Ibérica.

Dempués, la ciudá tomó'l nome del griegu áticu por un nome asemeyáu: τὰ Γάδειρα (Gádeira). En griegu xónicu, el nome delletréase de mena llixeramente desemeyao: Γήδειρα. Asina ye como apaez nes hestories escrites por Herodotu. Davezu, alcuéntrase el delletréu ἡ Γαδείρα, como, por exemplu, nos escritos d'Eratóstenes. Asina lo afita Esteban de Bizanciu.

En llatín, la ciudá pasó a nomase Gades y n'árabe قادس' (Qādis').

La importancia hestórica y comercial de la ciudá, fizo que del endónimu "Cádiz", surdieren numberosos exónimos que la denomen n'otres llingües. Preba d'ello son los nomes que-y dan n'italianu, Cadice; en francés, Cadix; n'inglés, Cadiz y en caló Peri.

• Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Cádiz.