Día del Idioma Nativu

De Wikipedia

Día del Idioma Nativu ye una festividá de Perú celebrada cada 27 de mayu en conmemoración a la reconocencia de les sos llingües aboríxenes como oficiales na República Peruana,[1] que nun ye lo mesmo que'l Día Internacional de la Llingua Materna.

La conmemoración foi establecida mientres la Revolución de les Fuercies Armaes pol xeneral Juan Velasco Alvarado por aciu el Decreto Llei 21156, del 27 de mayu de 1975 como una forma de reconocer la multiculturalidad de Perú, onde dende miles d'años conviven bien diverses formaciones culturales o naciones que falen los sos propios idiomes y caltienen la so cultura propia.[2] Nesti procesu de reconocencia de los idiomes nativos emprestó un gran apurra l'escritor peruanu José María Arguedas, quien nes sos obres reprodució la situación de opresión en que vivíen los indíxenes de Perú por causa de nun apoderar l'idioma español.

Antes de la Conquista d'América nel territoriu del Tahuantinsuyo l'idioma oficial yera'l Quechua; pero tamién esistíen llingües locales como'l Aimara, nel sur del país, l'Uro nes cercaníes del Llagu Titicaca, el Culle, el Muchick na rexón norte de Perú. Mientres la dómina colonial los criollos trataron de llindar l'usu de los idiomes nativos ya imponer como idioma únicu l'español.

Esisten obres lliteraries en llingües natives, siendo la más espresiva Ollantay n'idioma quechua. Na amazonia de Perú tamién se falen otros idiomes como'l Shipibo, Kukama, Awajún, Wampís, Shiwas, Campes, Huitoto, etc. Y foi aprobada pol Perú nel añu 1996.

Referencies[editar | editar la fonte]

  1. «idioma nativu Día del Idioma Nativu». Archiváu dende l'idioma nativu orixinal, el 4 d'agostu de 2014. Consultáu'l 29 de xunetu de 2017.
  2. «nuesu-pais-2219656 Día del Idioma Nativu: Datos pa conocer a les llingües orixinaries de Perú Miércoles». Peru21 (27 de mayu de 2015). Archiváu dende l'nuesu-pais-2219656 orixinal, el 31 de xineru de 2016.