Coober Pedy

Coober Pedy
Alministración
País	Australia
Estáu federáu	Australia Meridional
Local government area of South Australia (en)	Consejo de Coober Pedy (es)
Tipu d'entidá	villa
Nome oficial	Coober Pedy (en)
Códigu postal	5723
Xeografía
Coordenaes	29°00′50″S 134°45′18″E / 29.0139°S 134.755°E
	Coober Pedy Coober Pedy (Australia)
Altitú	226 m
Demografía
Población	1762 hab. (9 agostu 2016); - 962 homes (9 agostu 2016); - 801 muyeres (9 agostu 2016)
Porcentaxe	100% de Consejo de Coober Pedy (es) ; 0.1% de Australia Meridional; 0.01% de Australia
Más información
Fundación	1915
	cooberpedy.sa.gov.au

Coober Pedy ye una ciudá asitiada al norte d'Australia Meridional, 846 quilómetros al norte d'Adelaide xunto a la Stuart Highway. Según el censu de 2011 la so población yera de 1695 habitantes (953 homes, 742 muyeres, incluyendo 275 aboríxenes australianos). La ciudá ye conocida como la capital mundial del ópalo por cuenta de la cantidá de mines d'esti mineral que s'atopen ellí. Ye tamién famosa porque la mayoría de los residentes viven so tierra, mayoritariamente en vieyes mines rehabilitaes pa protexese de les altes temperatures. El nome de Coober Pedy deriva del términu local aborixe kupa-piti, que significa Furacu del home blancu.^[1]

Esti mineral foi atopáu per primer vegada en Coober Pedy el 1 de febreru de 1915. Dende entós la ciudá foi'l suministru de la mayor parte d'ópalo del mundu. Coober pedy básase güei tantu nel turismu como na industria minero del ópalo, que da emplegu a la mayoría de los sos habitantes. Coober pedy cunta con más de 70 campos de ópalo y ye la zona minera del ópalo más grande del mundu.

Oríxenes[editar | editar la fonte]

El primer esplorador que llegó a esta remota zona d'Australia foi l'escocés John Mc Douall Stuart en 1858. Sicasí'l nome de la ciudá nun s'estableció hasta 1915, añu nel que Willie Hutchison afayó'l ópalo. Foi a partir de 1916 cuando se movieron mineros a la zona y tuvieron llugar les primeres escavaciones. En 1999 yá había más de 250.000 pozos al traviés de los cualos aportábase a les escavaciones. Atraíos por una especie de fiebre del ópalo (yá que ye una de les piedres semipreciosas más valoraes del mundu) paecida a la fiebre del oru que tuvo llugar en California en 1849, llegaron hasta esta zona inmigrantes de toos puntos pero principalmente serbios, yugoslavos y eslavos. Amás dicíase que trabayar equí per unos años te apurría una gran riqueza. Anguaño la estracción d'ópalo ta en manes de grandes empreses, pero entá siguen llegando esploradores a la zona que busquen el so gran ópalo colos métodos tradicionales. Por cuenta de la gran cantidá de persones qu'empezaron a llegar y a les altes temperatures qu'afaren la zona empezó a construyise tou un entrevesgáu de cases so tierra que nada tienen qu'envidiar a los llares de la superficie. Estes cases cunten con tres habitaciones, salón, cocina, bañu y amás con agua corriente, lletricidá y aire acondicionáu incluyíos.^[2]

Población[editar | editar la fonte]

El Conseyu de Distritu de Coober Pedy envalora que la población esistente ye alredor de 3500 persones. Aproximao'l 60% de les persones son europees por cuenta de la migración d'Europa meridional y oriental dempués de la Segunda Guerra Mundial. En total hai más de 45 nacionalidaes representaes. El 75% de la población vive so tierra.

Ociu y deporte[editar | editar la fonte]

Coober Pedy ye una ciudá bien pequeña asitiada a mediu camín ente Adelaide y Alice Springs. Convirtióse nun puntu d'escala y destín turísticu bien popular, especialmente dende 1987, cuando se completó'l selláu de l'autopista Stuart. En 1981 un local llamáu Umberto Coru vio'l potencial d'ingresos del llugar y construyó'l primer hotel de la ciudá. Amás d'esti hotel esiste una gran diversidá d'actividaes que realizar como estrayer ópalo con nueses mesmes manes, vivir unos díes so tierra, visitar les distintes tiendes soterrañes, chigres, museos o ilesies. A too esto hai que suma-y la esistencia d'un campu de golf na superficie onde inclusive se puede xugar de nueche por cuenta de que tienen boles brilloses.^[3]

Clima[editar | editar la fonte]

La ciudá tien un clima grebu, según la clasificación climática de Köppen. Ente abril y ochobre el clima ye bien nidiu, típicu d'un clima semiárido siendo los díes templaos pero les nueches del desiertu fresques. D'avientu a febreru'l clima calezse y les temperatures bazcuyen alredor de los 35°C a la solombra, con nubes de polvu ocasional. La precipitación añal nesta zona ye mínima, alredor de 175 mm per añu.

Parámetros climáticos permediu de Coober Pedy
Mes	Xin	Feb	Mar	Abr	May	Xun	Xnt	Ago	Set	Och	Pay	Avi	añal
Temperatura máxima absoluta (°C)	48.2	46.7	44.4	40.0	33.0	29.4	32.0	35.0	39.1	43.9	45.6	47.8	48.2
Temperatura máxima media (°C)	36.4	35.7	32.8	27.6	22.3	18.8	18.7	20.7	24.5	28.9	32.1	34.6	27.8
Temperatura mínima media (°C)	20.7	20.8	18.2	14.0	10.1	7.2	6.3	7.4	10.1	13.6	16.6	19.1	13.7
Temperatura mínima absoluta (°C)	9.4	10.6	9.6	5.0	1.4	0.1	-2.0	0.6	1.7	3.9	13.f	10.0	-2.0
Precipitación total (mm)	17.4	22.8	12.9	6.5	13.1	14.4	7.8	9.2	8.4	14.9	11.6	17.5	156.4
Fonte: Bureau of Meteorology^[4]

Imáxenes[editar | editar la fonte]

Ilesia ortodoxa de Coober Pedy construyida en covarón.
Interior d'una casa soterraña en Coober Pedy.
Exemplu d'ópalo topáu na zona.
Cartelu d'alvertencia. D'izquierda a derecha: Nun cuerra.
¡Atención! Pozos fondos.
Nun camine escontra tras.
Tienda de xoyes so tierra.