Conseyu Insular de Mallorca

De Wikipedia
Conseyu Insular de Mallorca
Datos xenerales
Tipu conseyu insular y alministración pública
Estáu  España
Pertenez a la xurisdicción Mallorca
Sede Palacio del Consejo (es) Traducir
Composición
Númberu d'escaños 33
Más información
conselldemallorca.cat
Cambiar los datos en Wikidata

El Conseyu Insular de Mallorca o, abreviadamente, Conseyu de Mallorca (Consell Insular de Mallorca o Consell de Mallorca en catalán), ye la institución d'autogobiernu de la islla de Mallorca (España). Foi creáu en 1978 arriendes de la aprobación del Real Decreto-Llei 18/1978, de 13 de xunu, pol que se creaba'l réxime preautonómicu balear, ya instituyíu oficialmente según el Estatutu d'Autonomía de Baleares de 1983. Ta reguláu pola Llei de Conseyos Insulares aprobada en 2000 pol Parllamentu Balear. La institución exerz, según les competencies, un poder llexislativu (Plenu del Conseyu) y executivu. El plenu ta compuestu por 33 diputaos. Esti plenu encargar d'aprobar les lleis y escoyer el presidente de la institución, que de la mesma noma al Conseyu Executivu.

Composición del Conseyu Insular de Mallorca (2015-19)      PP: 10      PSOE: 7     MÉS: 6     PODEMOS: 5      PI: 3      CS: 2

Historia[editar | editar la fonte]

Antecedentes[editar | editar la fonte]

Les primeres instituciones propies de gobiernu de la islla de Mallorca apaecieron cola conquista de la islla pola Corona d'Aragón en 1229: Consell Assessor dels Jurats, anque s'ocupaba básicamente de los problemes de la ciudá de Palma.

En 1315 el rei Sancho I creó la Universitat Forana que representaba a tolos conceyos.

A partir de 1373 constituyóse'l Gran i Xeneral Consell como órganu direutor de la política del Reinu de Mallorca, tando formáu por síndics, la Universitat Forana i el Consell de Ciutat.

Cola unión dinástica ente Castiella y la Corona d'Aragón empecipióse'l reináu de la casa de los Austrias, pero caltuvieron les instituciones (Gran i Xeneral Consell), un exércitu local y acuñóse moneda propia, hasta l'aprobación del decretu de Nueva Planta.

Creación y evolución del Conseyu[editar | editar la fonte]

Cola promulgación del Real Decreto-Llei 18/1978 (13 de xunu de dichu añu) pol que se creaba'l réxime preautonómicu balear, instituyíense'l Conseyu Xeneral Interinsular, embrión del que nacería'l Gobiernu Balear, y los trés conseyos insulares: Mallorca, Menorca y Eivissa y Formentera. El númberu de componentes, según la manera d'eleición regulóse primeramente por aciu la Llei 39/1978, de 17 de xunetu, d'eleiciones locales, y el Real Decreto 119/1979, de 26 de xineru. El Conseyu Insular de Mallorca tendría 24 miembros los cualos seríen escoyíos nunes eleiciones coincidentes coles locales.

Les eleiciones al Conseyu Insular de Mallorca celebráronse'l 3 d'abril de 1979. El 24 d'abril constituyóse'l primer Conseyu Insular de Mallorca como órganu de gobiernu insular. Caltúvose esti sistema hasta la entrada a valir del Estatutu d'Autonomía de les Islles Baleares en 1983. Nel estatutu definió un gobiernu interinsular llamáu Gobiernu Balear y caltuviéronse los trés conseyos insulares: Mallorca, Menorca y Eivissa y Formentera (l'estatutu d'autonomía de 2007 creó un conseyu insular específicu para Formentera), agora yá como instituciones de la comunidá autónoma. L'Estatutu faía pasar de 24 a 30 el númberu de diputaos. El payares de 1986, aprobóse la Llei Eleutoral de Baleares, pola que'l Conseyu Insular pasaba a tener los 33 diputaos actuales.

Cola aprobación de la Llei de Conseyos Insulares pol Parllamentu Balear en 2000 introdúcense innovaciones fondes, siendo la más importante la posibilidá de que'l presidente del Conseyu cree un Conseyu Executivu, que puede tener componentes que nun sían miembros del Conseyu Insular.

Los diputaos del plenu, dende la so creación y hasta l'añu 2003 yeren escoyíos de la mesma candidatura presentada per cada partíu a la circunscripción de Mallorca pa les eleiciones al Parllamentu de les Islles Baleares. Esto ye, había una única llista de cada formación política pa los dos instituciones, magar esistía un mecanismu d'arrenuncios que dexaba a los electos pertenecer namái a una o a la otra. A partir del añu 2007, tres l'aprobación del nuevu estatutu d'autonomía, los ciudadanos escueyen a los conseyeros insulares de la institución en llistes separaes de les del Parllamentu.

L'edificiu del Conseyu[editar | editar la fonte]

L'edificiu neogóticu del sieglu XIX, llamáu Palau Reial (obra del arquiteutu Joaquín Pavía) qu'anguaño ocupa'l Conseyu de Mallorca foi enantes la sede de la Diputación Provincial de Baleares.

Composición[editar | editar la fonte]

Tres les eleiciones al Conseyu Insular de Mallorca de 2015, el plenu ta compuestu polos siguientes partíos:

Conseyeros llograos por partíu (1979–2015)[editar | editar la fonte]

1979 1983 1987 1991 1995 1999 2003 2007 2011 2015
Unión de Centru Democráticu (UCD) 15 - 3 - - - - - - -
Partíu Popular (PP) - 11 13 - 16 16 16 16 19 10
Partíu Popular - Unió Mallorquina (PP-UM) - - - 18 - - - - - -
Partíu Socialista Obreru Español (PSOE) 6 11 11 11 8 8 9 11 10 7
Més per Mallorca (Més) - - - - - - - - - 6
Podemos (Podemos) - - - - - - - - - 5
Ciudadanos (Ciudadanos) - - - - - - - - - 2
Proposta per les Illes (PI) - - - - - - - - - 3
Unió Mallorquina (UM) - 6 4 - 2 3 3 3 - -
Xunió Independent de Mallorca (UIM) - - - 1 - - - - - -
Partit Socialista de Mallorca - Entesa Nacionalista (PSM-Entesa) 2 2 2 3 5 4 3 - 4 -
Esquerra Unida-Esquerra Verda (EU-EV) 1 - - - 2 2 2 - -
Bloc per Mallorca (PSM-EN. EU-EV, ESQUERRA) - - - - - - - 3 -
Total 24 30 33 33 33 33 33 33 33 33

Presidentes[editar | editar la fonte]

Tres la etapa preautonómica, na que Jeroni Albertí (UM) foi'l Presidente del Conseyu, siguieron na etapa autonómica cinco presidencies hasta l'actualidá:

Non. Nome Entamu Fin Partíu
1. Jeroni Albertí 24 de xunu de 1979 27 de setiembre de 1982 UCD
2. Maximiliano Morales 27 de setiembre de 1982 23 de xunu de 1983 UCD
3. Jeroni Albertí 23 de xunu de 1983 16 de xunu de 1987 UM
4. Joan Verger 16 de xunu de 1987 7 de xunetu de 1995 PP
5. Maria Antònia Munar 7 de xunetu de 1995 29 de xunu de 2007 UM
6. Francina Armengol 7 de xunetu de 2007 14 de xunu de 2011 PSOE
7. Maria Salom 14 de xunu de 2011 4 de xunetu de 2015 PP
8. Miquel Ensenyat 4 de xunetu de 2015 6 de xunetu de 2019 Més
8. Catalina Cladera 6 de xunetu de 2019 Actualidá PSOE

Referencies[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]