Cecilia Helena Payne-Gaposchkin
Cecilia Payne-Gaposchkin (10 de mayu de 1900, Wendover – 7 d'avientu de 1979, Cambridge) foi una astrónoma anglo-americanu, quien, nel añu 1925, na so Tesis de Doctoráu (Ph.D) propunxo que les estrelles tán compuestes principalmente por hidróxenu. Esti trabayu foi consideráu nel so momentu como "la más brillosa tesis doctoral escrita nunca n'astronomía".[13]
Biografía
[editar | editar la fonte]Cecilia Payne nació'l 10 de mayu de 1900 na ciudá de Wendover, perteneciente al condáu de Buckinghamshire n'Inglaterra. Foi una de les trés fíos de Emma Leonora Helana y Edward John Payne, un músicu ya historiador londinense.
Estudió primeramente botánica, física y química na Universidá de Cambridge. Ante la imposibilidá de consiguir un títulu ellí por cuenta del so sexu, abandonó Inglaterra nel añu 1922 col enfotu de vivir n'Estaos Xuníos, que la so nacionalidá acabó llogrando en 1931. En 1925 convertir na primer persona en llograr un doctoráu nel área d'astronomía nel Radcliffe College (anguaño parte de Harvard) y facer gracies a la so disertación sobre “atmósferes estelares, una contribución al estudiu d'observación de les altes temperatures en capar inversores d'estrelles” (Stellar Atmospheres, A Contribution to the Observational Study of High Temperature in the Reversing Layers of Stars). L'astrónomu Otto Struve caracterizó'l trabayu de Cecilia como: “de xuru la tesis doctoral n'Astronomía más brillosa de la hestoria”.[13] Aplicó la teoría de la ionización desenvuelta pol físicu Meghnad Saha pa poder rellacionar esautamente la clasificación espectral de les estrelles coles sos temperatures absolutes. La tesis estableció que'l hidróxenu yera'l componente principal de les estrelles.
Nun viaxe posterior al traviés d'Europa nel añu 1933 conoció al astrofísicu rusu Sergei I. Gaposchkin n'Alemaña. Ayudólu a consiguir un visáu a los Estaos Xuníos y casáronse en marzu de 1934, llegando a tener trés neños. Payne-Gaposchkin siguió siendo una científica activa mientres tola so vida y pasó tola so carrera académica en Harvard. Mientres delles décades nun tuvo un puestu oficial ellí, hasta qu'en 1938 concedióse-y el títulu de “astrónoma”. En 1956 foi la primer muyer n'algamar el puestu de profesora acomuñada en Harvard, y más tarde foi la primer muyer en dirixir ellí un departamentu.
Honores
[editar | editar la fonte]- Premios
- Premiu Annie J. Cannon n'Astronomía (1934)
- Llectura del Henry Norris Russell de l'American Astronomical Society (1976)
- Nomes a oxetos estelares nel so honor
Cites
[editar | editar la fonte]- El pagu del científicu nuevu ye la emoción de ser la primer persona na hestoria del mundu que ve o entiende daqué. Nada puede comparase con esa esperiencia… El pagu del científicu vieyu ye la sensación d'haber vistu cómo una vaga esquisa convertir nun paisaxe maxestoso.
- —Cecilia Payne-Gaposchkin
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Afirmao en: Oxford Dictionary of National Biography. Editorial: Oxford University Press. Llingua de la obra o nome: inglés. Data d'espublización: 2004.
- ↑ 2,0 2,1 Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ Afirmao en: American National Biography. Llingua de la obra o nome: inglés. Data d'espublización: 1999.
- ↑ URL de la referencia: https://www.aps.org/publications/apsnews/201501/physicshistory.cfm. Data de consulta: 8 ochobre 2019.
- ↑ Afirmao en: Find a Grave. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ 6,0 6,1 Afirmao en: Oxford Dictionary of National Biography. Oxford Biography Index Number: 41256. Editorial: Oxford University Press. Llingua de la obra o nome: inglés. Data d'espublización: 2004.
- ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ «Annie Jump Cannon Award in Astronomy». American Astronomical Society.
- ↑ 9,0 9,1 Afirmao en: MacTutor History of Mathematics archive.
- ↑ URL de la referencia: https://web.archive.org/web/20101222143454/http://aas.org/grants/awards.php#russell.
- ↑ 11,0 11,1 Afirmao en: NNDB. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ ISBN-13: 9780198525165.
- ↑ 13,0 13,1 «Cecilia Payne-Gaposchkin» (inglés). CWP at UCLA. Consultáu'l 11 de xunu de 2015.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]Bibliografía
[editar | editar la fonte]- Devorkin, D. (20 d'ochobre de 2008). «Interview with Dr. Kathy Haramundanis» (inglés). American Institute of Physics. Archiváu dende l'orixinal, el 11 de payares de 2014. Consultáu'l 23 de xunetu de 2015.
- Gingerich, O. (5 de marzu de 1968). «Interview with Dr. Cecilia Gaposchkin» (inglés). American Institute of Physics. Archiváu dende l'orixinal, el 3 de mayu de 2015. Consultáu'l 23 de xunetu de 2015.
- Payne-Gaposchkin, Cecilia Helena (1984). Cecilia Payne-Gaposchkin: An Autobiography and Other Recollections (n'inglés). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-25752-7.
- Rubin, V. (2006). «Cecilia Payne-Gaposchkin», Out of the Shadows: Contributions of 20th Century Women to Physics (n'inglés). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-82197-1.
- Turner, J. (16 de marzu de 2001). «Cecilia Helena Payne-Gaposchkin» (inglés). UCLA. Consultáu'l 23 de xunetu de 2015.
Obituarios
[editar | editar la fonte]- Physics Today 33 (1980) 64
- QJRAS 23 (1982) 450