Astrobioloxía
L'astrobioloxía ye l'estudiu del orixe, evolución, distribución y futuru de la vida nel universu: vida estraterrestre y vida na tierra. L'astrobioloxía enceta la interrogante de si esiste vida más allá de la Tierra, y cómo los humanos pueden detectala si hai.[2] El términu exobiología ye similar, pero más específicu; estudia específicamente les posibilidaes de vida estraterrestre y los efeutos de los ambientes estraterrestres nos seres vivos.[3]
Fai usu principalmente d'una combinación de les disciplines de física, química, astronomía, astrofísica, bioloxía molecular, ecoloxía, ciencies planetaries, xeoloxía y xeoloxía pal estudiu de la posibilidá de vida n'otros planetes y ayuda a reconocer biosferes que puedan ser distinta de la de la Tierra.[4] L'orixe y la evolución temprana de la vida ye una parte indixebrable de la disciplina de l'astrobioloxía.[5] L'astrobioloxía ocupar de la interpretación de los datos científicos, ocúpase principalmente d'hipótesis que s'afaen firmemente a les teoríes científiques esistentes. Daos los datos más detallaos y confiables sobre otres partes del universu, los raigaños de l'astrobioloxía -física, química y bioloxía- pueden tener les sos bases teóriques n'entredichu
Esti campu interdisciplinariu toma la investigación sobre l'orixe y la evolución de los sistema planetariu, los oríxenes de los compuestos orgánicos nel espaciu, les interacciones roca-agua-carbonu, l'abioxénesis na Tierra, la habitabilidad planetaria, la investigación sobre biofirmas pa la detección de la vida, y los estudios sobre les posibilidaes de que la vida afacer a los desafíos de la Tierra y del espaciu esterior.[6][7][8]
La química de la vida pudo empezar pocu dempués del Big Bang, fai 13.800 millones d'años, mientres una dómina habitable cuando l'Universu tenía ente 10 a 17 millones d'años.[9][10] Según la hipótesis de la Panspermia, la vida microscópica -distribuyida por meteoritos, asteroides y otros cuerpos pequeños del Sistema Solar- puede esistir en tol universu.[11] Según una investigación publicada n'agostu de 2015, les galaxes más grandes pueden ser más aparentes pa la creación y desarrollu de planetes habitables que les galaxes más pequeñes como la Vía Láctea.[12] Sicasí, la Tierra ye l'únicu llugar nel universu conocíu pol ser humanu que contién vida.[13] Estimaciones de zones habitables alredor d'otres estrelles,[14] dacuando referíes como "zones de Ricinos d'Oru", xunto col descubrimientu de cientos de planetes estrasolares y nueves conocencies sobre hábitats estremos equí na Tierra, suxeren que puede haber más llugares habitables nel universu de los que se consideraron como posibles hasta apocayá.[15][16][17]
Los estudios actuales nel planeta Marte por Curiosity[18] y los esploradores Opportunity tán buscando evidencies de la vida antigua, según nes planicies rellacionaes colos ríos o llagos antiguos que puedan ser habitables nel pasáu.[19][20][21] La busca d'evidencia d'habitabilidad, tafonomía (rellacionada con fósiles) y molécules orgániques nel planeta Marte ye agora un oxetivu primariu de la NASA y l'Axencia Espacial Europea.
Generalidad
[editar | editar la fonte]Etimoloxía
[editar | editar la fonte]La pallabra astrobioloxía vien del griegu astron = estrella, bios = vida y logos = pallabra/ciencia; dacuando tamién ye llamada xenobiología (del griegu: xenos = foranu), exobiología (del griegu: exo = esterior) o bioastronomía, esto ye, el significáu lliteral de astrobioloxía ye la ciencia de la vida nel cosmos, la ciencia de la vida esterior o forana (estraterrestre), yá seya vida del pasáu, presente o futuru.[22]
Ciencies rellacionaes
[editar | editar la fonte]L'astrobioloxía ye una ciencia multidisciplinaria que se forma de la especialización y la xunión de diverses disciplines científiques como son l'astronomía, l'astrofísica, la bioloxía, la química y la xeoloxía. Adicionalmente, les principales ciencies auxiliares de l'astrobioloxía son la matemática, la informática y la estadística.
Descripción
[editar | editar la fonte]Dalgunes de les cuestiones que trata de responder l'astrobioloxía son les siguientes:
- ¿Qué ye la vida? ¿Cómo surdió la vida na Tierra? ¿Cómo evoluciona y desenvuélvese? ¿Hai vida n'otros llugares del Universu? ¿Cuál ye'l futuru de la vida na Tierra y n'otros llugares?.
Distintes instituciones científiques y educatives en tol mundu dedíquense seriamente a la busca d'otros planetes (por casu: California & Carnegie Planet Search o The Geneva Estrasolar Planet Search Programmes). Anguaño conócense más de 1800 exoplanetes (el so númberu aumenta mes a mes); sicasí, nengunu d'ellos ye como la Tierra. Instituciones como'l Centru de Astrobioloxía (CAB) y l'Institutu de astrobioloxía de la NASA (NAI) empiecen a reforzar les pilastres pa detectar y entender la vida más allá de la Tierra.
La entruga de si la vida esiste o non ayundes del Universu amás de la Tierra ye una hipótesis verificable y, poro, ye una llinia vidable pa la investigación científica. L'astrobioloxía nun pretende ser una disciplina científica pura, como lo son la física o la bioloxía, sinón que representa un esfuerciu multidisciplinario per parte d'investigadores de distintes árees pa intentar responder entrugues sobre la vida basándose na conocencia de distintos campos científicos. Ye una disciplina científica qu'intenta tomar toles perspeutives posibles. Como namái se tien un exemplu de vida, el conocíu na Tierra, la mayor parte del trabayu basar en simulaciones y predicciones de les lleis fundamentales de la física y bioquímica o la conocencia actual de la bioloxía.
Un casu concretu d'investigación astrobiológica actual ye la busca de vida en Marte. Esiste una creciente cantidá de pruebes que suxeren que Marte tuvo d'antiguo una importante cantidá d'agua líquido na so superficie,[23][24][25][26] siendo esta considerada un precursor esencial pa desarrollu de vida.
Misiones específicamente diseñaes pa la busca de vida n'otros planetes son, por casu, les del programa Viking, o les sondes Beagle 2, dambes empobinaes a Marte. Los resultaos del Viking fueron inconcluyentes,[27] y la Beagle 2 falló en tresmitir, polo que se presume que s'estrelló.[28] La penúltima misión, con un mayor rol de l'astrobioloxía, ye la del Mars Science Laboratory, que'l so llanzamientu tuvo llugar el 26 de payares de 2011; el 'Mars Science Laboratory' va ser la primer sonda en Marte, dempués de los Viking, en buscar direutamente evidencia de vida pasada o presente. La última misión de busca de vida en Marte la cual empecipiar ESA ye la ExoMars nel añu 2016, (visitar el link pa más información de ExoMars).
Entrugues trascendentes
[editar | editar la fonte]Dalgunes de les entrugues que busca responder l'astrobioloxía son: ¿Qué ye la vida?, ¿cómo surdió la vida na Tierra?, ¿Cómo evoluciona y desenvuélvese la vida, si esiste o non vida estraterrestre?, y ¿Cuál ye'l futuru de la vida na Tierra y n'otros llugares, d'habela?. Estes entrugues faen que l'astrobioloxía seya una ciencia con fondes implicaciones filosófiques.
Entrugues frecuentes sobre astrobioloxía
[editar | editar la fonte]Oxetu de la busca
[editar | editar la fonte]Principalmente, bacteries o otros organismos microscópicos. Como nun se tienen "muestres" de vida estraterrestre, lo que se fai ye estudiar dalgunos de los organismos de la Tierra, conocíos como extremófilos. Dellos extremófilus viven en llugares bien calientes (como Pyrodictium una bacteria que vive nel suelu marín, a una temperatura de 105 °C), ente qu'otros viven dientro de les roques, en sitios bien fríos, o bien s'alimenten d'azufre o fierro.
Sitios de busca
[editar | editar la fonte]Na Tierra, estúdiase la vida nes fontes hidrotermales submarines, los estromatolitos qu'esisten en llugares como Australia, o Cuatro Ciénegas en Méxicu. N'España, estúdiense les bacteries de Ríu Tinto.
Planetes candidatos a tener vida
[editar | editar la fonte]Tán estudiándose aquellos sitios del Sistema Solar onde se piensa qu'hai más probabilidaes d'atopar agua líquido en forma estable. Este podría ser el casu del sosuelu de Marte, d'Europa, el satélite xeláu de Xúpiter, so que la so superficie xelada podría esistir un océanu d'agua líquido, d'una de les llunes de Saturnu, Titán, l'únicu satélite del Sistema Solar con una atmósfera considerable, y el d'Encélado, otra lluna de Saturnu qu'amuesa evidencies de tener agua líquido a pocos metros de la superficie.
Planetes fuera del Sistema Solar
[editar | editar la fonte]Entrugues secundaries, como la esistencia de mundos capaces d'acoyer vida y los sos precursores químicos, tuvieron resultaos más esitoses. Por aciu l'usu de distintos métodos concluyóse que la esistencia d'estos planetes ye más común de lo que se pensaba enantes, anque éstos son usualmente bien distintos a la Tierra. Suxirióse que'l Sistema Solar presenta una diagramación atípica, polo qu'otra opinión postula que les busques actuales tienen de dirixise escontra diagrames non solares. Métodos de detección ameyoraos sumaos a un tiempu mayor d'observación, ensin dulda van sirvir p'afayar más sistemes planetarios, y posiblemente, dalgunos como la Tierra.
El progresu de l'astronomía infrarroxa y submilimétrica amontó la posibilidá d'afayar nuevos sistemes estelares. Busques infrarroxes afayaron petrines de polvu y asteroides alredor d'estrelles distantes. Delles imáxenes infrarroxes contienen, supuestamente, imáxenes direutes de planetes, anque esto entá ta en discutiniu. La espectroscopia infrarroxa y submilimétrica identificaron un númberu creciente de sustancies químiques alredor d'estrelles, lo que sostién l'orixe y caltenimientu de la vida.
Misiones espaciales
[editar | editar la fonte]Misión de Interferometría Espacial (Space Interferometry Mission - SIM)
[editar | editar la fonte]Ye un telescopiu espacial en desarrollu per parte de la NASA y Northrop Grumman; el so oxetivu principal ye la detección de planetes comparables a la Tierra por aciu l'usu d'interferometría óptica. El proyeutu foi aprobáu en 1998 con llanzamientu programáu pa 2005, pero ésti foi atayáu en cinco oportunidad por cuenta de cuestiones presupuestaries.[29][30] Finalmente, la execución de la misión foi retardada "indefinidamente" en 2008.
Buscador de Planetes Terrestres (Terrestrial Planet Finder)
[editar | editar la fonte]El Terrestrial Planet Finder (TPF) ye un proyeutu de la NASA pa la creación d'un sistema de telescopios capaz de detectar planetes estrasolares similares a la Tierra. El so llanzamientu foi retardáu indefinidamente.[31][32][33][34]
Resultaos de la investigación
[editar | editar la fonte]Nun hai evidencia definitiva de la esistencia de vida que'l so orixe nun seya terrestre. Sicasí, exámenes del meteoritu ALH84001 que'l so supuestu orixe ye'l planeta Marte, suxer la posibilidá de la esistencia de microfósiles estraterrestres, anque la interpretación d'estes supuestes evidencies ye entá revesosa.
Nel 2004, la señal espectral del metanu foi detectada na atmósfera marciana tantu por telescopios asitiaos sobre la superficie terrestre, como pola sonda Mars Express. El metanu tien un periodu de vida relativamente curtiu na atmósfera marciana, polo que se supón, tien d'haber una fonte recién d'esti gas. Como nun se detectó actividá volcánica activa sobre la superficie de Marte (lo que podría xenerar el metanu), dellos científicos especularon que la fonte podría ser vida microbiana.
La nave espacial Phoenix analizó muestres del suelu y del xelu polar de Marte, nun esfuerciu d'identificar zones habitables nesi planeta.[35]
Astrogenómica
[editar | editar la fonte]El términu Astrogenómica ye un conceutu basáu na integración de dos rames importantes de les ciencies biolóxiques: Xenómica y Astrobioloxía. La xenómica, puede contribuyir na investigación de l'astrobioloxía, encetando temes como l'orixe y la evolución de la vida na Tierra, como un exemplu pa entender l'orixe de la vida en cualesquier otru llugar del universu[36][37]
Ésti términu foi introducíu per primer vegada por David S. Holmes,[38] mientres l'asistencia al Congresu "Integrative Biology Summit-2013" realizáu'l 5-7 d'agostu de 2013 na ciudá de Las Vegas (USA), onde foi convidáu como unu de los espositores principales.
Rellación con otres disciplines
[editar | editar la fonte]Astrobioloxía y ufología
[editar | editar la fonte]L'astrobioloxía ye una ciencia constituyida y sofitada por múltiples disciplines científiques y n'observaciones y fechos comprobables, ente que la ovnilogía o ufología ye una pseudociencia que se basa nel estudiu de los ovnis con base nel material fotográfico, dixital o otres pruebes que pretenden da-y sustentu.
Ciencia ficción
[editar | editar la fonte]Los términos «exobiología» y «xenobiología» son bien usaos na ciencia ficción. Dambos términos pueden usase de forma intercambiable, anque pol so usu implícase qu'un exobiólogo ye un teóricu qu'especula sobre les posibles formes de vida estraterrestres, ente que un xenobiólogo suel referise a un doctor o biólogu que ye espertu na fisioloxía de formes de vida alienígenes, que se presumen conocíes nel contestu de la narración.
Ver tamién
[editar | editar la fonte]- Bioquímiques hipotétiques
- Complexidá biolóxica
- Habitabilidad planetaria
- Panspermia
- SETI
- Vida en Venus
- Vida en Marte
- Contaminación interplanetaria
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ «Launching the Alien Alderiques (part 1 of 7)». Astrobiology Magacín. NASA (8 d'avientu de 2006). Consultáu'l 5 de mayu de 2014.
- ↑ «About Astrobiology « NASA Astrobiology» (11 d'ochobre de 2008). Archiváu dende l'orixinal, el 11 d'ochobre de 2008. Consultáu'l 23 de xineru de 2018.
- ↑ «Definition of EXOBIOLOGY» (inglés). Consultáu'l 23 de xineru de 2018.
- ↑ (2004). The life and death of planet Earth. New York: Owl Books.. ISBN 0-8050-7512-7.
- ↑ «Origins of Life and Evolution of Biospheres - Springer» (inglés). Consultáu'l 23 de xineru de 2018.
- ↑ «Release of the First Roadmap for European Astrobiology - Astrobiology» (inglés). Consultáu'l 23 de xineru de 2018.
- ↑ Corum, Jonathan (18 d'avientu de 2015) (n'inglés). Mapping Saturn's Moons. The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/interactive/2015/12/18/science/space/nasa-cassini-maps-saturns-moons.html. Consultáu'l 23 de xineru de 2018.
- ↑ CNN, By Charles Cockell, Special to. How the search for aliens can help sustain life on Earth - CNN. CNN. http://edition.cnn.com/2012/10/02/world/europe/astrobiology-aliens-environment-opinion/index.html?hpt=hp_c4. Consultáu'l 23 de xineru de 2018.
- ↑ Loeb, Abraham (2014/10). «The habitable epoch of the early Universe». International Journal of Astrobiology 13 (4): páxs. 337–339. doi: . ISSN 1473-5504. https://www.cambridge.org/core/journals/international-journal-of-astrobiology/article/habitable-epoch-of-the-early-universe/114595C6Y860A5002A9B783875602106. Consultáu'l 23 de xineru de 2018.
- ↑ Dreifus, Claudia (1 d'avientu de 2014) (n'inglés). Avi Loeb Ponders the Early Universe, Nature and Life. The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2014/12/02/science/avi-loeb-ponders-the-early-universe-nature-and-life.html. Consultáu'l 23 de xineru de 2018.
- ↑ Rampelotto, P.H. (2010). «Panspermia: A Promising Field Of Research». Astrobiology Science Conference. http://www.lpi.usra.edu/meetings/abscicon2010/pdf/5224.pdf.
- ↑ Giant Galaxies May Be Better Cradles for Habitable Planets. Space.com. https://www.space.com/30335-giant-galaxies-habitable-planets.html. Consultáu'l 23 de xineru de 2018.
- ↑ Graham, Robert W. (February 1990). «Extraterrestrial Life in the Universe». NASA Technical Memorandum 102363, NASA. Lewis Research Center, Ohio.. https://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/cuasi.ntrs.nasa.gov/19900013148.pdf.
- ↑ Davies, Paul (18 de payares de 2013) (n'inglés). Opinion | Are We Alone in the Universe?. The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2013/11/19/opinion/are-we-alone-in-the-universe.html. Consultáu'l 23 de xineru de 2018.
- ↑ Overbye, Dennis (4 de payares de 2013) (n'inglés). Far-Off Planets Like the Earth Dot the Galaxy. The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2013/11/05/science/cosmic-census-finds-billions-of-planets-that-could-be-like-earth.html. Consultáu'l 23 de xineru de 2018.
- ↑ Petigura, Erik A.; Howard, Andrew W.; Marcy, Geoffrey W. (26 de payares de 2013). «Prevalence of Earth-size planets orbiting Sun-like stars» (n'inglés). Proceedings of the National Academy of Sciences 110 (48): páxs. 19273–19278. doi: . ISSN 0027-8424. PMID 24191033. http://www.pnas.org/content/110/48/19273. Consultáu'l 23 de xineru de 2018.
- ↑ Khan, By Amina. «Milky Way may host billions of Earth-size planets». Consultáu'l 23 de xineru de 2018.
- ↑ «Science/AAAS | Special Collection: Curiosity» (inglés). Consultáu'l 23 de xineru de 2018.
- ↑ Grotzinger, John P. (24 de xineru de 2014). «Habitability, Taphonomy, and the Search for Organic Carbon on Mars» (n'inglés). Science 343 (6169): páxs. 386–387. doi: . ISSN 0036-8075. PMID 24458635. http://science.sciencemag.org/content/343/6169/386. Consultáu'l 23 de xineru de 2018.
- ↑ «Science: 343 (6169)» (n'inglés). Science 343 (6169). 24 de xineru de 2014. ISSN 0036-8075. http://science.sciencemag.org/content/343/6169. Consultáu'l 23 de xineru de 2018.
- ↑ Grotzinger, J. P.; Sumner, D. Y.; Kah, L. C.; Stack, K.; Gupta, S.; Edgar, L.; Rubin, D.; Lewis, K. et ál. (24 de xineru de 2014). «A Habitable Fluvio-Lacustrine Environment at Yellowknife Bay, Gale Crater, Mars» (n'inglés). Science 343 (6169): páxs. 1242777. doi: . ISSN 0036-8075. PMID 24324272. http://science.sciencemag.org/content/343/6169/1242777. Consultáu'l 23 de xineru de 2018.
- ↑ «About Astrobiology». NASA- Astrobiology. NASA. Archiváu dende l'orixinal, el 10 de setiembre de 2008. Consultáu'l 19 d'agostu de 2008.
- ↑ Bright Chunks at Phoenix Lander's Mars Site Must Have Been Ice Archiváu 2016-03-04 en Wayback Machine - Official NASA press release (19.06.2008)
- ↑ Rayl, A. J. S. (21 de xunu de 2008). «Phoenix Scientists Confirm Water-Ice on Mar». The Planetary Society web site. Planetary Society. Archiváu dende l'orixinal, el 27 de xunu de 2008. Consultáu'l 23 de xunu de 2008.
- ↑ «Confirmation of Water on Mars». Archiváu dende l'orixinal, el 2008-07-01.
- ↑ Johnson, John (1 d'agostu de 2008). «There's water on Mars, NASA confirms». Los Angeles Times. Consultáu'l 1 d'agostu de 2008.
- ↑ KLEIN, HAROLD P.; GILBERT V. LEVIN (1976 - 10 - 01). «The Viking Biological Investigation: Preliminary Results». Science Vol. 194. (non. 4260): páxs. páxs. 99 - 105. doi 10.1126/science.194.4260.99. http://www.sciencemag.org/cgi/content/abstract/194/4260/99. Consultáu'l 15 d'agostu de 2008.
- ↑ «Possible evidence found for Beagle 2 location». European Space Agency (21 d'avientu de 2005). Consultáu'l 18 d'agostu de 2008.
- ↑ Platt, Jane. "Contractors chosen for Space Interferometry Mission Archiváu 2017-03-16 en Wayback Machine", (Press Release), NASA, 10 de setiembre de 1998, Jet Propulsion Laboratory. Retrieved 24 April 2007.
- ↑ «Departments of Commerce and Justice, Science and Related Percancies Appropriations Bill, 2008» (inglés). Consultáu'l 7 de xunu de 2008.
- ↑ «NASA budget statement» (inglés). Planetary Society. Archiváu dende l'orixinal, el 2006-06-16. Consultáu'l 17 de xunetu de 2006.
- ↑ «NASA President's FY 2007 Budget Request». Archiváu dende l'orixinal, el 2021-02-28.
- ↑ «House subcommittee helps save oudhtr science» (inglés). Planetary Society. Archiváu dende l'orixinal, el 2006-09-20. Consultáu'l 17 de xunetu de 2006.
- ↑ Charles Q. Choi (18 de marzu de 2006). «New Technique Will Photograph Earth-Like Planets» (inglés). Space.com. Consultáu'l 2 de mayu de 2007.
- ↑ «Astrobiology in Space Exploration Missions». NASA. Archiváu dende l'orixinal, el 10 de setiembre de 2008. Consultáu'l 19 d'agostu de 2008.
- ↑ Rene Sepulveda, Rodrigo Ortiz and David S. Holmes. Invited Keynote talk, Astrogenomics: A Convergence of Disciplines Spawning Inspiration. Integrative Biology Summit-2013, Aug. 4-7, 2013, Las Vegas, USA, 2013).
- ↑ Rene Sepulveda, Rodrigo Ortiz and David S. Holmes. Astrogenomics: A Convergence of Disciplines Spawning Inspiration. J. Comput Sci Syst Biol 6:4 (2013)
- ↑ PhD David S. Holmes Archiváu 2018-06-09 en Wayback Machine Fundación Ciencia y Vida, Universidá Andres Bello. Santiago, Chile
- El conteníu d'esti artículu incorpora material d'una entrada de la Enciclopedia Libre Universal, espublizada en castellán baxo la llicencia Creative Commons Compartir-Igual 3.0.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]- Wikiversidá contién proyeutos d'aprendizaxe sobre Exobiología.
- El centru de astrobioloxía más importante ye'l Institutu de astrobioloxía de la NASA (NAI).
- En Colombia atopa l'Institutu de Astrobiologia de Colombia IAC acomuñáu al NAI - NASA Astrobiology Institute IAC - Colombia
- N'España ta'l Centro de Astrobioloxía del CSIC y l'INTA y la Rede Española de Planetología y Astrobioloxía.
- Páxina divulgativa sobre exobiología n'español Archiváu 2018-06-28 en Wayback Machine
- Astrobioloxía y filosofía
- Fronteres de la filosofía: filosofía de l'astrobioloxía
- Astrobioloxía y Marte Archiváu 2017-03-15 en Wayback Machine
- L'exobiologie: de l'anicie de la vie à la vie dans l'Univers, artículu en francés del exobiólogo Dr. André Brack, del que puede lleese la traducción orixe_vida_vida_universu_i.htm La exobiología: del orixe de la vida a la vida nel Universu publicada en Astroseti.org
- Sociedá Mexicana de Astrobioloxía
- Zlobin, A.Y. (2013). Tunguska similar impacts and origin of life. Modern scientific researches and innovations. Non.12
- Farah, Walter. Vida nel Universu Exo Mars y Astrobioloxía. Academia, 1 de payares de.2016
- Sociedá Científica de Astrobioloxía de Perú (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
- David S. Holmes, ResearchGate Website