Armadura de plaques d'aceru

Una armadura de plaques, tamién llamada armadura completa, arnés o armadura blanca ye una armadura completa, qu'empezó a utilizase na Baxa Edá Media ante les meyores en materia de proyeutiles. L'armadura de plaques taba construyida de delles pieces d'aceru o fierro amestaes con correes y remaches, y n'ocasiones usábase en xunto con una cota de mallas, asitiándose enriba d'ella.

Usu

Magar l'armadura de plaques ye d'apaición avezada nos films épicos medievales, y ye cuasi l'comparanza de la vistimienta del caballeru medieval, tien una apaición relativamente tardida, pos recién a fines de la Baxa Edá Media y entamos del Renacimientu empezó a popularizase ente la nobleza, siendo antes utilizada sobremanera la loriga o Cota de mallas.

Esta prenda, que consta de variaes pieces móviles, magar resulta bien pesada, nun quita demasiáu'l movimientu, pos el pesu ta perbién partíu en tol cuerpu, y la cantidá de pieces móviles y articulaciones dexaba una gran cantidá de movimientos. El arnés completu podía llevase percima d'una cota de mallas o bien d'un gambesón, pa proteición adicional, y al ser ríxida protexía meyor que les armadures flexibles contra los golpes contundentes, pos la enerxía cinética del golpe partir por tola placa, en llugar de concentrase nun puntu.

Coles mesmes, la forma combada de les pieces ayudaba a esviar los golpes, pudiendo faer rebotar fleches, virotes de ballesta o inclusive bales d'arcabuz. Ello ye que popularizóse como una armadura antibales antes del perfeccionamiento de les mesmes. El so usu taba especialmente acutáu polos sos costos, yá que teníen de faese a midida, y cola cantidá de pieces que constaba tomaba enforma tiempu y esfuerciu iguales. Solo los caballeros y señores feudales teníen el dineru abondo pa consiguir una armadura de plaques completa.

Partes de l'armadura

Una armadura completa consta de numberoses pieces articulaes, habiendo llegáu a axuntase hasta'l númberu de 250 nun solu combatiente col pesu d'unos 25 a 30 kg, pero les más comunes ya importantes amenorgar a unes 25, distribuyíes nos cuatro grupos de cabeza, tueru y estremidaes cimeres ya inferiores.

Pa resguardu de la cabeza sirvíen:

el yelmu y los sos similares protexendo la parte cimera y formáu por morrión, visera y barbera
el morrión: yera la parte alta del cascu, onde solía haber la cimera
la visera que cubría la cara
la barbera, o 'barbote', pa la boca y el cazu
la gola que defendía'l pescuezu per delantre
la cubrenuca que defendía'l pescuezu por detrás.

Pa defensa del cuerpu aplicábense:

el gorjal o gorguera na parte alta del pechu y llombu, llegando a sustituyir a la gola
el petu, nel restu del pechu
les escarceles que llegaben daqué más embaxo que l'anterior
los escarcelones, especie de escarcelas que s'enllargaben con articulaciones hasta les rodíes
el guardarrenes, pa los llombos
la pancera pal banduyu, fecha de malla
la culera, pa los gluteos, tamién fabricada de malla

Les estremidaes superiores cubrir con:

les hombreres nel costazu
los guardabrazos na parte cimera del brazu
les sobaqueras nes axilas
los codales nel coldu
los brazales nel antebrazu
los cámbaros na parte opuesta del coldu
les manoples nes muñeques y manes
los guanteletes nos deos y la mano

Les estremidaes inferiores protexer por:

los quixotees o musleras pa defensa de les zanques
les rodilleres pa les rodíes
les grebes pa les piernes
los escarpes y zapatos ferraos pal pie ^[1]
la tarja o tarxeta, que s'añedir a diches pieces nes xustes y consistía nun escudito que s'afitaba na parte cimera y izquierda del petu y que llevaba pintáu l'emblema y la divisa del caballeru noble.

Hubo tamién armadura pa los caballos a lo menos dende'l sieglu XII, que lleva'l nome de barda. Completar nel sieglu XVI y entiende les siguientes pieces:^[1]

testera o frontal pa la cabeza
capizana pa les clines
petral o pechera pa la parte frontera
flanquera pa los llaos
barda o grupera pa la grupa

Ver tamién

Referencies

↑ ^1,0 ^1,1 De Cadenes y Vicent, Vicente (2002). Diccionariu heráldicu: términos, pieces y figures usaes na ciencia del blasón, 6ª, Fidalguía, páx. 36. ISBN 978-84-8985-140-5. Consultáu'l 13 d'avientu de 2013.

Enllaces esternos

[Cadenes_y_Vicent36-1] 1,0 ^1,1 De Cadenes y Vicent, Vicente (2002). Diccionariu heráldicu: términos, pieces y figures usaes na ciencia del blasón, 6ª, Fidalguía, páx. 36. ISBN 978-84-8985-140-5. Consultáu'l 13 d'avientu de 2013.

[1]