Alfredu'l Grande

Alfredu'l Grande
1. monarca d'Inglaterra 23 abril 871 - 26 ochobre 899 - Eduardo el Viejo (es) → King of Wessex (en) 23 abril 871 - 26 ochobre 899 ← Etelredo I (es) - Eduardo el Viejo (es) →
Vida
Nacimientu	Wantage, 849
Nacionalidá	Reinu de Wessex
Muerte	Winchester, 26 d'ochobre de 899 (49/50 años)
Sepultura	Winchester
Familia
Padre	Ethelwulfo
Madre	Osburga
Casáu con	Ethelswitha Mucel (868 – 899)
Fíos/es	Ethelfleda de Wessex Eduardo el Viejo (es) Elfrida de Wessex Æthelweard (es) Æthelgifu (es)
Hermanos/es	Æthelswith (es) Ethelbaldo de Wessex (es) Ethelberto de Wessex (es) Etelredo I (es) Æthelstan of Kent (en)
Pueblu	Casa de Wessex (es)
Estudios
Llingües falaes	inglés antiguu
Oficiu	políticu, escritor, monarca
Santoral
26 d'ochobre
Creencies
Relixón	cristianismu

Alfredu'l Grande (tamién llamáu Ælfred, del inglés antiguu: Ælfrēd) (n. 849 – m. 26 d'ochobre de 899) o san Alfredu'l Grande, foi rei de Wessex dende 871 hasta la so muerte. Fízose célebre por defender el so reinu contra los viquingos, convirtiéndose como resultáu d'esto nel únicu rei de la so dinastía en ser llamáu «El Grande» o Magno, pol so pueblu. Foi tamién el primer rei de Wessex que se autoproclamó rei de los anglosaxones. La so vida conozse gracies a Asser, cronista galés. Home cultu y lletráu, ayudó enforma a la educación y a ameyorar el sistema de lleis del so reinu. Veneráu como santu nes ilesies católica, ortodoxa y anglicana, la so fiesta llitúrxica celébrase'l 26 d'ochobre.

Entamos

Nació na llocalidá de Wantage, nel condáu de Berkshire, nel añu 849, siendo'l quintu y menor de los fíos varones —fueron seis en total— d'Ethelwulfo, rei de Wessex, y de la so primer esposa, Osburga.

En 855, al morrer la so madre, acompañó al so padre a un pelegrinaxe a Roma, pasando al so regresu una temporada na corte del rei Carlos el Calvo de Francia, realizándose entós la segunda boda de Ethelwulfo cola fía del rei francés, Judith.

Ethelwulfo muerre'l 13 de xineru de 858, siendo asocedíu pol so segundu fíu, Ethelbaldo, que cásase cola so madrasca Judith.

Nada se sabe de los siguientes años d'Alfredo mientres los reinaos de los sos dos hermanos mayores, Ethelbaldo y Ethelberto que s'asocedieron rápido. Foi nel reináu del tercer hermanu —cuartu n'orde de nacencia—, Etelredo I, cuando'l mozu Alfredo empezó la so vida público y brilloso carrera militar en contra de los viquingos. Según el cronista Asser, gracies a los sos ésitos militares foi-y concedíu'l títulu de secundarius o co-rei, siendo posiblemente aprobáu esti cargu pol Conseyu Real pa evitar problemes na socesión en casu de que'l rei morriera en batalla, anque con ello se desheredaba a los dos fíos de Etelredo.

Matrimoniu y descendencia

Casar na llocalidá de Winchester, nel añu 868, con Ethelswhita, fía de Etelredo, señor de Gainsborough y descendiente de los reis de Mercia per llinia materna. D'esti matrimoniu nacieron seis fíos:

• Ethelfleda (n. 869 – m. Tamworth, Staffordshire, 12 de xunu de 918), reina de Mercia al asoceder al so home (911); casada con Etelredo, rei de Mercia (m.911).
• Edmundo (n. 870 – m. 899), coronáu en vida del so padre como co-rei de Wessex, pero morrió primero qu'él.
• Eduardo (n. 872 – m. Farndon-on-Dee, 17 de xunetu 924), moteyáu «el Viejo», asocede al so padre como rei de Wessex.
• Ethelgiva (n. 875 – m. 896), monxa, abadesa de Shaftesbury, Dorset.
• Elfrida (n. 877 – m. 7 de xunu de 929), casada con Balduino II, conde de Flandes (n.864-m.918) y fíu del tercer matrimoniu de la madrasca del so padre, Judith.
• Æthelweard (n. 880 – m. 26 d'ochobre de 920); padre de tres fíos. Los dos mayores, Elfwine y Ethelwine, morrieron na batalla de Brunanburgh en 937, y el menor, Thurcytel, foi abá de Croyland (Lincolnshire).

Primeres aiciones

En 869, lluchando al llau del so hermanu Etelredo, fixo una tentativa fracasada de quitar a Mercia de la presión de los daneses. Mientres cuasi dos años Wessex esfrutó d'una tregua. Pero a finales de 870 volver# a entamar les hostilidaes, y l'añu siguiente sería conocíu como l'añu de les batalles d'Alfredo». Nueve batalles realizar con variada fortuna, anque'l llugar y la fecha de dos d'elles nun se rexistraron. Una escaramuza acertada na batalla de Englefield, Berkshire (31 d'avientu de 870), foi siguida por una derrota severa na batalla de Reading (4 de xineru de 871), para, cuatro díes más tarde, llograr una brillosa victoria na batalla de Ashdown, cerca de Compton Beauchamp, en Shrivenham Hundred.

El 22 de xineru de 871, los daneses ganaron de nuevu a los ingleses en Basing, y el 23 d'abril de 871 en Marton, Wiltshire, na que muerre'l rei Etelredo I; los dos batalles ensin identificar quiciabes asocedieron nel intervalu.

Ascensu al tronu y nueves dificultaes

Habiendo muertu Etelredo I en batalla, Alfredo a la fin xube al tronu de Wessex, siendo coronáu en Kingston-upon-Thames el mesmu día.

Ente qu'él taba ocupáu col entierru y les ceremonies aciages del so hermanu, los daneses ganaron al exércitu inglés na so ausencia nun llugar desconocíu, y una vegada más na so presencia, en Wilton nel mes de mayu. Dempués de que fuera fecha la paz, y que polos siguiente cinco años ocuparon los daneses otres partes d'Inglaterra, Alfredo viose obligáu a nun realizar nueves aiciones que nun fueren más allá de la observación y proteición de la frontera. Les coses camuden en 876, cuando'l daneses, so un nuevu líder, Guthrum, tornen al reinu y ataquen Wareham. D'ellí, a empiezos de 877 y so la sida de negociaciones, incursionaron escontra l'oeste y tomaron Exeter. Equí Alfredo bloquiar, y gracies a que la flota danesa nun llegó en siendo esvalixada por una nube, los viquingos tuvieron que sometese y retirase a Mercia. En xineru de 878 los daneses volvieron a la llucha y fixeron un ataque repentín en Chippenham, una plaza fuerte la cual Alfredo tuviera calteniendo dende Navidá, «y la mayoría de la xente fueron prindaes, sacante'l rei Alfred, que con una pequeña tropa aconceyada por sigo mesmu llogra fuxir... pol monte y el banzáu, y dempués de Pascua él... constrúi una fortaleza en Athelney, y dende esa fortaleza empezó a lluchar contra l'enemigu» (crónica).

Lleendes del periodu

Una lleenda diz cómo, amarutáu como un fuxitivu nos banzaos d'Athelney, en Petherton, al norte de Somerset, dempués de la primer invasión danesa, foi vistu por una llabradora y ella dio-y abrigu, ignorante de la so identidá, dexándolo que la ayudar a faer delles tortas que dexara cocinar nel fueu mientres diba faer otros queferes. Esmolecíu colos problemes del reinu, Alfredo dexó que les tortas quemárense y foi cutíu pola muyer cuando volvió. Una vegada espuesta la identidá del rei, la muyer esculpóse profusamente, pero Alfredo aportunó qu'él yera'l que tendría d'esculpase. Toa esta historia de qu'Alfredo, mientres el so retiru en Athelney, saliera a la vista como un fuxitivu y ayudara a una muyer a cocinar unes tortas, ye falsa. En realidá él taba entamando la resistencia. Coles mesmes, otres lleendes suponer amarutáu como arpista pa entrar al campu de Guthrum y afayar los sos planes.

Victoria decisiva

A mediaos de mayu de 878, los preparativos taben llistos y Alfredo colar d'Athelney, axuntándose-y nel camín les fuercies militares de Somerset, Wiltshire y Hampshire. Los daneses pel so llau, moviéronse fuera de Chippenham, y los dos exércitos enfrentar na batalla de Edington, en Wiltshire. La resultancia foi una victoria decisiva p'Alfredo. Los daneses fueron sometíos. Guthrum, el rei danés, y 29 de los sos principales homes tomaron el bautismu. Como resultáu d'esto, Inglaterra estremar en dos tierres, la metá al suroeste en manes de los saxones y la metá nororiental que se conocería agora como'l Danelaw. Al añu siguiente (879) non solamente Wessex, sinón tamién Mercia, al oeste de Watling Street, taba llibre del invasor. Ésti ye l'arreglu conocíu polos historiadores como la paz de Wedmore (878), anque nun hai documentu dalgunu que pruebe la so esistencia.

Nuevos problemes

Sicasí por aquel tiempu anque la metá nororiental d'Inglaterra, incluyendo Londres, taba nes manes de los daneses, la verdá ye que la marea camudara na so contra. Per aquellos años había paz na isla, pero'l daneses calteníense ocupaos n'Europa. Un ataque a Kent en 884 ó 885, anque refugáu con ésitu, animó a los daneses d'Anglia del Este a remontase. Les midíes tomaes por Alfredo pa reprimir esta sulevación rematen con tomar de Londres en 885 ó 886, y col tratáu conocíu como paz d'Alfredo y de Guthrum, pol que les llendes del tratáu de Wedmore (con cual confundir de cutiu) fueron modificaos materialmente pa beneficiu d'Alfredo.

Aición de Edmundo contra los daneses

Una vegada más y mientres una dómina hubo sele; pero na primavera de 892 ó 893 la última nube desamarrar. Los daneses, atopando la so posición n'Europa cada vegada más y más precaria, cruciaron a Inglaterra en dos grupos, col agregáu de 330 homes en barcos, y atrinchérense nuna vasta estensión n'Appledore, Kent, y otru grupu menor fai lo mesmo en Haesten, Milton, tamién en Kent. El fechu de que los nuevos invasores traxeren a les sos esposes y neños con ellos son demostraciones qu'ésta nun yera una simple incursión, sinón que yera una tentativa significativa, n'alcuerdu col pueblu de Northumbria y los daneses d'Anglia Oriental, de conquistar Inglaterra. Alfredo, en 893 ó 894, tomó una posición d'onde podría reparar dambes fuercies. Ente qu'él taba en negociaciones con Haesten, los daneses de Appledore esplotaron ya invadieron el norte, dirixiéndose escontra l'oeste, pero fueron algamaos pol fíu mayor d'Alfredo, Edmundo, siendo derrotaos en Farnham, y conducíos a un abellugu na islla de Thorney, en Hertfordshire Colne, onde fueron forzaos a sometese. Entós cai tamién Essex, y dempués de sufrir otra derrota en Benfleet, la fuercia danés de Haesten, en Shoebury someter al so mandu.

Aiciones d'Alfredo

Alfredo tuviera en camín de dir relevar al so fíu en Thorney cuando oyó que Northumbria y los daneses de Anglia del Este sitiaben Exeter y una plaza fuerte non nomada na oriella norte de Devon. Alfredo darréu entaínase a colar escontra l'oeste y llibra del sitiu a Exeter; el nome del otru llugar nun se rexistra. Mentanto la fuercia de Haesten poner en marcha sobre'l valle del Támesis, posiblemente cola idea d'asistir a los sos aliaos nel oeste. Pero una fuercia combinao sol mandu los trés grandes ealdormen ('caballeros') de Mercia, de Wiltshire y de Somerset, facer recular escontra'l noroeste, finalmente siendo alcanzaos y bloquiaos en Buttington, que dalgunos identifiquen con Buttington Tump na boca del ríu Wye, otros con Buttington cerca de Welshpool. Una tentativa de romper les llinies ingleses foi ganada con grandes perdes nel campu danés; los qu'escaparon abellugar en Shoebury. Ellí, depués de reforzase, fixeron un ataque repentín al traviés d'Inglaterra y ocuparon les ruines romanes de Chester. L'exércitu inglés nun intentó un bloquéu d'iviernu, pero destruyó toles fontes de provisiones pela redolada. A principios de 894 o 895 la falta d'alimentu obligó a los daneses a retirase una vegada más a Essex. A fines d'esi añu y empiezos de 895 o 896 los daneses tomaron les sos naves y navegaron sobre'l Támesis y el Lea y fortificáronse a venti milles de Londres. Un ataque direutu contra les llinies daneses falló, pero más palantre nesi añu Alfredo llogra los medios p'apexar el ríu col fin de prevenir la salida de les naves daneses. Los daneses vieron que taben atrapaos y decidieron atacar la parte norte en Bridgenorth, ensin ésitu. Al añu siguiente (896 o 897), rindiéronse. Dalgunos retiráronse a Northumbria, otros a Anglia del Este; los que nun teníen nenguna conexón n'Inglaterra retirar al continente. La llarga campaña terminara.

Gobiernu posterior

Una vegada terminada la llucha colos daneses, Alfredo concentrar en reforzar la marina real, siendo construyíes diverses embarcaciones d'alcuerdu al gustu del rei.

Tamién decidió reconstruyir la organización civil, gravemente estropiada mientres la invasión danesa, favoreciendo a los desamparaos y ganándose el títulu de «Proteutor del Probe» (Asser).

Asser tamién fala de manera grandiosa alrodiu de les rellaciones d'Alfredo con potencies estranxeres, anque nun hai muncha información disponible a esti respectu. Él verdaderamente sostuvo correspondencia con Elías III, patriarca de Xerusalén, y unvió probablemente una misión a la India. Les embaxaes a Roma qu'aseguraben la salvación de les almes ingleses al papa yeren abondo frecuentes; ente que l'interés d'Alfredo en países estranxeros demostrar polos insertamientos qu'él fixo na so traducción d'Orosio.

Alredor del añu 890, Wulfstan de Haithabu entamó un viaxe de Haithabu en Xutlandia a lo llargo del Mar Bálticu a la ciudá prusiana de Truso. Wulfstan dio detalles del so viaxe a Alfredo.

Les sos rellaciones colos príncipes célticos na metá meridional de la islla tán más clares. Comparativamente tempranu nel so reináu los príncipes de Gales, por cuenta de la presión nelles de Gales del norte y de Mercia, acoyer a la proteición d'Alfredo. Más palantre Gales del norte siguió'l so exemplu, y cooperó col rei inglés na campaña de 893 o 894. Qu'Alfredo unviara irlandeses a monesterios europeos puede aceptase pola autoridá de Asser; la visita de trés pelegrinos «escotos» (esto ye, irlandeses) a Alfredo en 891 ye de xuru auténtica; la historia qu'él mesmu na so niñez foi unviáu a Irlanda a que se curara por St. Modwenna, anque mítica, puede demostrar l'interés del rei nesa isla.

Fallecimientu

Morrió en Winchester, el 26 d'ochobre de 899, a los 50 años d'edá, y foi soterráu na abadía de Newminster, pero depués treslladóse a l'abadía de Hyde, en Winchester.

Lliteratura

• Saga Saxones, viquingos y normandos, de Bernard Cornwell: Northumbria, l'últimu reinu (The Last Kingdom, 2004), Svein, el del caballu blancu (The Pale Horseman, 2005), Los señores del Norte (The Lords of the North, 2006), El cantar de la espada (Sword Song, 2007), La tierra en llapaes (The Burning Land, 2009), "Muerte de Reis", ( " Death of Kings, 2013 "); "La Balada del Caballu Blanco", 2011 (The Ballad of the White Horse, 1911), de G. K. Chesterton

Filmografía

• Alfredu'l Grande, película de 1969 dirixida por Clive Donner, con David Hemmings nel papel d'Alfredo y Michael York nel de Guthrum.

Música

• Alfredo il Grande, ópera de Gaetano Donizetti representada per vegada primera nel Teatro San Carlo de Nápoles en 1823.

Ver tamién

• Padre de la nación

Enllaces esternos y fontes

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Alfredu'l Grande.
• Biografía, Universidá de Valencia.
• Historia d'Inglaterra
• «Alfredo O Grande: un Rei Saxao Non Esope de Marie de France», revista Brathair, núm. 2 (1), 2002. En portugués y formatu PDF.

Predecesor: Etelredo I

Rei d'Inglaterra 871-899

Socesor: Eduardo'l Viejo

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Alfredu'l Grande .
• «Alfredu'l Grande». en Find a Grave. (n'inglés)
• Obres d'Alfredu'l Grande nel Proyeutu Gutenberg

• Datos: Q83476
• Multimedia: Alfred the Great