Sudoku

Exemplu de sudoku.

Sudoku (en xaponés: 数独, sūdoku; sū = númberu, doku = solu) ye un pasatiempu que se fizo popular en Xapón en 1986, magar que ye orixinariu d'Estaos Xuníos, y dióse a conocer nel ámbitu internacional nel añu 2005. L'oxetivu ye enllenar una cuadrícula de 9×9 celdes o caxelles (81 caxelles), dividía en subcuadrícules de 3×3 (tamién denomaes "caxes" o "rexones") coles cifres del 1 al 9 partiendo de dalgunos númberos ya dispuestos n'algunes de les caxelles. Magar que tamién podríen usase colores, lletres, figures... Lo qu'importa ye que seyan nueve elementos desemeyaos. Nun debe repetise nengún númberu nuna mesma filera, columna o rexón. Un sudoku ta bien resueltu si ya solución ye única. La resolución del problema requier paciencia y llóxica.

Numberosos periódicos asoleyen sudokus dende l'añu 2005 na so seición de pasatiempos.

Hestoria

Esti frañetiestes numbéricu pudo habese orixinao en Nueva York en 1979. Daquella, la empresa Dell Magazines asoleyó esti xuegu, ideáu por Howard Garns, baxo'l nome de Number Place (el llugar de los númberos).

Ye abondo dable, que'l Sudoku criárase a partir de los trabayos de Leonhard Euler, afamáu matemáticu suizu del sieglu XVIII. Talu matemáticu nun ideó el xuegu en sí, sinón qu'usó el sistema nomáu "cuadráu llatinu" pa facer cálculos de probabilidaes.

Postreramente, la editorial Nikoli esportólu a Xapón, asoleyándolu nel periódicu Monthly Nikolist n'abril de 1984 baxo'l títulú "Sūji wa dokushin ni kagiru" (数字は独身に限る), que se pue traducir como "los númberos tienen de tar solos" (独身 significa lliteralmente "célibe, solteru"). Foi Kaji Maki (鍜治 真起), presidente de Nikoli, quien-y punxo el nome. Postreramente, el nome abrevióse a Sūdoku (数独; sū = númberu, doku = solu); darréu que ye avezao en xaponés tomar el primer kanji de pallabres compuestes pa abreviales.

Enlaces externos

• Sudoku Manía Arriendes de xugar online, presenta muncha información alrodiu del xuegu, talo como'l so orixen, métodos llóxicos de resolución, llibros recomendaos y noticies. Tamién hai una riestra importante de sudokus (variantes).
• Yasminoku Sudoku online qu'inclúi solucionador, multiplataforma (escritu en DHTML: JavaScript, CSS y HTML).
• Online Sudoku Una versión en javascript del xuegu popular Xaponés pa xugar sudokus online.
• Printable-Sudoku-Puzzles.com Pa imprimir sudokus de miente cenciella.
• PlaySudoku.biz Xuega al sudoku con ranking mundial de xugadores.
• Sudoku