Juan Ambou
Juan Ambou | |
|---|---|
| Vida | |
| Nacimientu | Lleida, 27 d'ochobre de 1910 |
| Nacionalidá |
 España |
| Muerte | Saltillo, 2 de xineru de 2006 (95 años) |
| Estudios | |
| Llingües falaes | castellanu |
| Oficiu | políticu |
| Creencies | |
| Partíu políticu | Partíu Comunista d'España |
 | |
Juan Ambou (27 d'ochobre de 1910, Lleida – 2 de xineru de 2006, Saltillo), foi un históricu militante del Partíu Comunista d'España (PCE). Anque nació en Lleida (Cataluña) yera "asturianu d'adopción". Foi ún de los dirixentes de la fuelga minera d'ochobre de 1934, miembru del Conseyu Soberanu d'Asturies y Lleón en 1937. Morrió na ciudá de Saltillo (Méxicu) a los 96 años d'edá.
De mui mozu vien cola so familia a vivir n'Asturies pol trabayu de ferroviariu de so pá que fizo que viviere en Puente los Fierros (Ḷḷena) y depués en L'Argañosa (Uviéu). La so vida política tuvo vinculada a Asturies.
Ambou entró en contautu col comunismu cuando trabayaba nel Ferrocarril del Norte. En 1929 foi escoyíu secretariu xeneral del Sindicato-Ferrocarril del Norte, n'Uviéu. En 1932 afilióse al PCE. Na Revolución de 1934, fundó'l sóviet de L'Argañosa y tuvo un destacáu papel nel tercer comité revolucionariu. Tres la insurreción armada exilióse na XRSS asistiendo en Moscú al VII Congresu de la Internacional Comunista, y al VI de la Internacional Xuvenil Comunista onde foi escoyíu miembru de la comisión executiva. Na XRSS nació la so primer fía, Aida Ambou.
Ambou foi responsable de Guerra, primero, y d'Instrucción Pública, después, nel Gobiernu d'Asturies mientres la Guerra Civil española. Ambou foi conseyeru de guerra del Comité del Frente Popular n'Asturies. N'avientu de 1936, pasa a la conseyería d'Instrucción Pública (los asuntos militares pasaron a depender de la presidencia del Gobiernu, ello ye a Belarmino Tomás), coincidiendo esto cola tresformación del hasta entóncenes Comité del Frente Popular nel Conseyu Interprovincial d'Asturies y Lleón y que 8 meses más tarde'l 24 d'agostu de 1937, autoproclamóse soberanu, con sé en Xixón, asumiendo tolos poderes políticos y militares. Anque Ambou, y el PCE, nunca nun foron partidarios d'esta midida, sumóse a la Comisión Militar del nuevu Executivu fasta'l 20 d'ochobre de 1937 cuando cayía'l Conseyu Soberanu d'Asturies y Lleón y Asturies sería ocupada pol exércitu franquista. El 20 d'ochobre de 1937, Ambou pasó a Cataluña, onde formó parte de la comisión político-militar del comité central del PCE fasta'l final de la guerra, cuando pasó a Francia. Foi responsable del PCE nel campu de refuxaos d'Argelès-sur-mer (Francia) y organizó, con Pablo Neruda, les espediciones a Chile de republicanos españoles. Vivió exiliáu na República Dominicana, Cuba y Méxicu.
En 1973 foi espulsáu del PCE, al que posteriormente volvió. En 1976 regresó temporalmente a Asturies y foi candidatu al Congresu de los Diputaos, anque nun salió escoyíu. Con posterioridá sumaríase a la escisión que dio orixe al Partíu Comunista de los Pueblos de España (PCPE), y regresó a Méxicu. Durante muchos años y hasta principios de los noventa, retornaba pa participar nos actos del Primeru de Mayu.
Bibliografía[editar | editar la fonte]
Foi autor del llibru:
- "Los comunistas en la resistencia nacional republicana (La Guerra en Asturias, el País Vasco y Santander)" (Madrid, Hispamerca, 1978)
